'Watercrematie' binnenkort mogelijk
INGEN/OMMEREN • Uitvaartverzorging Erik van Zoest wil, als eerste op het Europese vasteland, in het nieuw uitvaartcentrum ’T Vijfde Seizoen in Ommeren - naast cremeren en begraven - resomeren aanbieden. Dit is een techniek waarbij het lichaam van de overledene onder druk, met behulp van kaliumhydroxide, wordt opgelost in water. Andere benamingen zijn watercrematie of biocrematie. De uitvaartplechtigheid blijft verder hetzelfde.
Resomeren is onder andere bedacht door de Schotse uitvinder Sandy Sullivan, die vond dat er een humanere manier van lijkbezorging moest zijn. En in Amerika wilde patholoog Dean Fisher van een academisch ziekenhuis actief iets anders, want daar werden - net als in Nederland - eigenlijk ook alle lichamen gecremeerd of begraven. Die patholoog hield de verschillende systemen naast elkaar en kwam bij Resomation van Sullivan uit, omdat zijn systeem volgens hem als het allerbeste voelt. Het meest gebruiksvriendelijk, meest duurzaam én meest respectvol.
"In Amerika, Canada en Zuid-Afrika is resomeren al gaande", weet Erik van Zoest. "De machine die ik heb gekocht staat bijvoorbeeld ook in Amerika. Die wordt daar zelfs al jaren gebruikt, want resomeren kan daar al zestien jaar. En Desmond Tutu, de eind 2021 overleden aartsbisschop uit Zuid-Afrika, is op 1 januari vorig jaar geresomeerd."
Vreemd genoeg is resomeren in Schotland, waar de vinding vandaan komt, nog níet gebruikelijk. "Daar hopen ze het eerste Resomatorium in mei te openen", aldus Van Zoest. "Die zijn dus nog niet verder dan wij. Het komt overigens nu wel in een stroomversnelling; Noorwegen doet mee, Finland is ermee bezig en België en Ierland ook, net als Australië. Je merkt dat er hier in het gebied veel over wordt gepraat en dat er veel animo voor is. Als mensen de keuze tussen resomeren en cremeren wordt voorgelegd tijdens een gesprek om de uitvaart van te voren te bespreken, kiest zo’n negentig procent voor resomeren. Dit wordt dan ook papier gezet. De belangrijkste motivaties zijn het vriendelijke en duurzame karakter."
Bijna natuurlijk product
Volgens Van Zoest denken nog veel mensen dat resomeren met zoutzuur gebeurt. "Maar dat is absoluut niet het geval", benadrukt hij. "Het gaat om water met kaliumhydroxide, een bijna natuurlijk product dat zorgt voor de ontbinding, identiek aan het proces wanneer we worden begraven. Alleen doet het lichaam er nu niet vijf of tien jaar over, maar tweeënhalf á drie uur. Daarbij blijven bijvoorbeeld pacemakers en kunstheupen intact. En blijven, net als bij cremeren, de botten over. Die kunnen de nabestaanden in poedervorm mee naar huis krijgen, maar ook in sieraden of urnen aanbrengen." Van Zoest is in Nederland de eerste die Resomeren praktisch wil aanbieden. In een later stadium komen er in ieder geval bij collega's in Amsterdam en Veghel resomators te staan en zal naar verwachting uiteindelijk ook de resomator in Den Haag dienst gaan doen. Volgens Erik van Zoest hangt het van twee dingen af wanneer hij kan gaan beginnen. "Resomeren mag officieel al wel in Nederland, maar alleen via academische ziekenhuizen, voor lichamen die beschikbaar zijn gesteld ten behoeve van de wetenschap. Ter vervanging van een begrafenis of crematie is het nog níet zover, want die wet is door de Tweede Kamer nog niet goedgekeurd. Alles staat al wel vanaf 2019 klaar, maar door onder andere de kabinetscrisis en de politieke druktes rondom COVID-19 is het vertraagd. Inmiddels zitten we op een punt waarop ze alle aanpassingen in de wet het liefst in één keer doen. Dat snap ik ook wel. Aan de andere kant; waarom niet alvast gedogen zoals ooit veertig jaar bij cremeren is gedaan?"
"Dus ik zet er nog steeds op in, daarvoor heb ik deze week in Den Haag een gesprek, in afwachting van dat er een gedoogconstructie gaat komen en dat we resomeren in de praktijk - naast begraven en cremeren - kunnen aanbieden. Het gaat er echt komen, alleen de vraag is wanneer exact."
Hoe dan ook, de planning is dat het nieuwe pand van Van Zoest over een maand of vier klaar is. "Dus vanaf dat moment zouden we met resomeren kunnen beginnen", zegt Erik van Zoest. "Het gebouw is aangepast voor resomeren, maar ook beschikbaar voor uitvaarten met betrekking tot begrafenissen of crematies. Ook uiteraard als de uitvaarten via collega's worden verzorgd." Als het uitvaartcentrum 'T Vijfde Seizoen zijn deuren officieel opent komen er open dagen, zodat mensen op een ontspannen manier vrijblijvend rond kunnen kijken. Ook bij de Resomator zelf. Het pand wil een natuurlijke, warme uitstraling bieden. Passend in de omgeving, maar ook een plek zijn van rust en geborgenheid met ruimte voor alle emoties en persoonlijke invulling van een afscheid"
Rob Zantinge
ingen/ommeren • Uitvaartverzorging Erik van Zoest gaat, als eerste op het Europese vasteland, in een nieuw rouwcentrum in Ommeren - naast cremeren en begraven - resomeren aanbieden. Resomeren is een techniek waarbij het lichaam van de overledene onder druk, met behulp van kaliumhydroxide, wordt opgelost in water. Andere benamingen voor resomeren zijn watercrematie of biocrematie. De uitvaartplechtigheid blijft verder hetzelfde.
Resomeren is bedacht door een Schotse uitvinder, Sandy Sullivan, die vond dat er een humanere manier van lijkbezorging moest zijn. En in Amerika is een patholoog van een academisch ziekenhuis actief die ook iets anders wilde, want daar werden - net als in Nederland - eigenlijk ook alle lichamen gecremeerd of begraven. Die patholoog ging de verschillende systemen naast elkaar houden en kwam bij Sullivan uit, omdat zijn systeem volgens hem als 't allerbeste voelt. Het meest gebruiksvriendelijk, meest duurzaam én meest respectvol.
Desmond Tutu
"In Amerika, Canada en Zuid-Afrika is resomeren al gaande", weet Erik van Zoest. "De machine die ik heb gekocht staat bijvoorbeeld ook in Amerika. Die wordt daar zelfs al jaren gebruikt, want resomeren kan daar al zestien jaar. En Desmond Tutu, de eind 2021 overleden aartsbisschop uit Zuid-Afrika, is op 1 januari vorig jaar ook geresomeerd. En dat geeft ook wel iets aan, vind ik." Gek genoeg is resomeren in Schotland, waar de vinding vandaan komt, nog níet gebruikelijk. "Daar hopen ze het eerste resomatorium in mei te openen", aldus Van Zoest. "Die zijn dus nog niet verder dan wij. Het komt overigens nu wel in een stroomversnelling; Noorwegen doet mee, Finland is ermee bezig en België ook. Je merkt ook dat er hier in het gebied veel over wordt gepraat en dat er veel animo voor is. Ik heb gemiddeld binnen de drie weken één á twee gesprekken met iemand of met een echtpaar, om hun uitvaart in het vore te bespreken. En met zo'n 95 procent van de mensen gaat het alleen maar over resomeren, vanwege het vriendelijke karakter. Dat zijn mensen die eerst voor cremeren waren. Daarnaast houden enkele mensen het bij cremeren. Maar bij mensen die voor resomeren zijn voelt vuur toch wat heftiger dan water. Kijk, het is natuurlijk nooit ideaal, want elk proces roept visuele gedachten op. En dat is bij resomeren uiteindelijk ook zo, maar voor de meesten voelt het toch als 't meest vriendelijke."
Bijna natuurlijk product
Volgens Van Zoest denken nog veel mensen dat resomeren met zoutzuur gebeurt. "Maar dat is absoluut niet het geval", benadrukt hij. "Het gaat om water met kaliumhydroxide, een bijna natuurlijk product dat ook in ons lichaam voor de ontbinding zorgt als we worden begraven. Alleen doet het lichaam er nu niet vijf of tien jaar over, maar tweeënhalf á drie uur. Daarbij blijven bijvoorbeeld pacemakers en kunstheupen intact."
Van Zoest is in Nederland niet helemáál de enige die een resomeer-appaat heeft. "Er staat er in Den Haag ook één, van Dela, maar dat is eigenlijk meer een showroommodel dat niet actief wordt ingezet."
Volgens Erik van Zoest hangt het van twee dingen af wanneer hij kan gaan beginnen. "Resomeren mag officieel al wel in Nederland, maar alleen in academische ziekenhuizen, voor lichamen die beschikbaar zijn gesteld ten behoeve van de wetenschap. Ter vervanging van een begrafenis of crematie is het nog níet aan de orde, want die wet is door de Tweede Kamer nog niet goedgekeurd. Alles staat al wel vanaf 2019 klaar, maar we hebben een kabinetscrisis gehad, waardoor het allemaal vertraagd is. En nu zitten we op een punt waarop ze alle aanpassingen in de wet het liefst in één keer doen. Dat snap ik ook wel. Aan de andere kant; welke garantie hebben we dat we in 2024 wél gaan beginnen? Dus ik zet er nog steeds op in, daarvoor heb ik deze week in Den Haag een gesprek, dat er een gedoogconstructie gaat komen en dat we al veel eerder aan de gang mogen."
Maand of vier
Hoe dan ook, de planning is dat het nieuwe pand van Van Zoest over een maand of vier klaar is. "Dus vanaf dat moment zouden we met resomeren kunnen beginnen", zegt Erik van Zoest. "Het gebouw kan in elk geval verantwoord worden gebouwd, maar het is er wel op berekend dat we met resomeren mogen beginnen. En het gaat er ook echt wel komen, de vraag is alleen nog even wanneer."
Het rouwcentrum wordt naar alle waarschijnlijk uitgevoerd met blauwachtige wanden, die aan water doen denken. Verder komt er bij de entree een uitgebreide uitleg van wat resomeren is. En of Van Zoest nu wel of niet in juli kan beginnen, de reguliere uitvaarten gaan ondertussen gewoon door.
Rob Zantinge