• Clarinda van Lunteren met een schilderij passend bij haar persoonlijkheid met als titel ‘gedreven'.
• Clarinda van Lunteren met een schilderij passend bij haar persoonlijkheid met als titel ‘gedreven'. Foto: Elly van Kuilenburg

Clarinda brengt burn-out in beeld

beusichem • Het boek 'burn-out in beeld' toont haar levenswerk en de diepe lagen van haar leven. Aangevuld met persoonlijke notities over haar expressieve schilderijen. "Een praatje bij een plaatje, want het draait om het beeld", vertelt ze. 

Voor Clarinda is het schilderen een zoektocht. Ze probeert altijd te verwijzen naar het goede en het hoopvolle. Naast haar werk als hogeschooldocent Social Work schildert Clarinda van Lunteren graag. Het schilderen is voor haarzelf 100 procent therapeutisch. Ze rust geestelijk uit tijdens het schilderen, ondanks dat het haar ook energie kost. Clarinda: "Ieder schilderij van mij is een soort zelfportret. Ik begin met een concept, een gevoel dat ik wil weergeven. Vaak is dat een zoektocht naar iets. Dan zoek ik naar afbeeldingen en verwerk ik dat in een schilderij. Mijn schilderijen hebben meerdere lagen. Iedere keer bekijk ik het weer vanuit een andere invalshoek, zodat het schilderij meer omgevingswaarde krijgt. Naast verf bestaan mijn schilderijen voor 75 procent uit ander materiaal. Op een therapeutische manier heb ik een keer papier met symbolen verbrand. En vervolgens als as verwerkt in een schilderij. 

Gedrevenheid

Naast hoogbegaafd en hooggevoelig is Clarinda ook een gedreven mens. "In mijn hoofd ben ik altijd met drie of vier dingen tegelijk bezig. Ik heb ook altijd het gevoel dat er beroep op mij wordt gedaan. Als ik bijvoorbeeld over de stoep loop en ik zie dat er straattegels losliggen, dan heb ik al het gevoel dat ik daar iets mee moet doen. Misschien kan ik dat zelf wel of moet ik de gemeente bellen?" Dat maakt dat Clarinda de lat erg hoog legt voor zichzelf. In 2017 belandde ze daardoor in een burn-out. 

Heftige periode

"Op de burn-out kijk ik terug als een heftige periode. Ik had een zware depressie en dat wil ik nooit meer meemaken. Ik voelde mij los van andere mensen. Alles in het leven was zwart. Die eenzaamheid was ontzettend heftig. Ik voelde niets meer, ik had zelfs nooit honger. Maar ik wist dat ik moest eten om te leven. Ik miste enorm de verbinding met anderen maar ook met God. Mijn geloof is erg belangrijk voor mij. Op dat moment hielden de herinneringen aan God en wat Hij voor mij heeft gedaan mij op de been. Ik herinnerde mij dat ik op bepaalde momenten zo diep geraakt werd door een lied van hoop op precies het goede moment, dat het absoluut geen toeval kon zijn. En de overtuiging die daarop volgde: God bemoeit zich echt met mijn leven!

'Mijn emmer loopt vaak snel over, dat is iets dat ik moet accepteren'

Depressiviteit is iets wat je iemand die het niet heeft meegemaakt niet kunt uitleggen. Ik was al mijn hoop verloren. En ondanks dat was ik gedreven om uit die situatie te komen. Ik had een gezin met drie kinderen. Ik kon niet zomaar alles loslaten, ik had verantwoordelijkheden in het leven. Op eigen kracht moest ik weer zoeken wat er ontbrak. Dat deed ik door te schilderen, maar ook door hulp te zoeken en er bewust voor te kiezen om elke dag weer op te staan. Ik werkte maar twee uur per week, dat wilde ik graag aanhouden. Dat was even belangrijk, van betekenis zijn voor anderen. Deze periode van herstel heeft zeker twee jaar geduurd."

Burn-out in beeld

"In mijn boek zie je dat verloop van tijd. Dat zie je ook aan de jaartallen. Toen ik op mijn slechtst was kon ik niet schilderen. Daarna heb ik in 2018-2019 tijdens mijn herstel de meeste schilderijen gemaakt. In mijn boek wil ik laten zien dat herstel geen lineaire lijn is. Maar dat herstel gaat met ups en down, hobbels en gaten. Wat ik mee wil geven aan mensen met een burn-out? Wees vriendelijk voor jezelf, heb geduld en vooral geef niet op. Alles wat ik heb geschilderd heb ik ook bijgehouden met foto's. Ik heb er een fotoboek van gemaakt met korte omschrijvingen. En heb het aan drie mensen laten zien. Daar kreeg ik zulke goede reacties op. Daar moet je wat mee doen. Misschien hebben anderen hier ook wat aan? Ik twijfelde, maar iemand zei tegen mij: wat houd je tegen om er iets mee te doen?

Het was een lastige beslissing. Mijzelf op de voorgrond plaatsen vind ik lastig. Er is altijd de angst om gekwetst te worden. In de schilderijen zit een deel van mijzelf. Ik had een keer een expositie op de markt. Daar waren veel mensen die gewoon voorbij liepen of naar de schilderijen keken en ze wel mooi vonden, maar verder geen interesse toonden. Het was alsof ze mijzelf voorbij liepen. Dat kwetste mij enorm. Ondanks lichte twijfels besloot ik om iets met mijn fotoboek te doen. Ik wil anderen een stap verder helpen en daarom heb ik besloten om het boek uit te willen geven. Ik heb drie uitgeverijen aangeschreven en er was direct een positieve reactie. Dat vind ik nog steeds bizar, waarom wilt een uitgever überhaupt iets van mij uitgeven?"

Coachingstraject

Haar favoriete schilderij 'gedreven' is een toonbeeld van haar karakter. "De stuwing van beneden af en het vuur van binnen is hoe ik mijn leven ervaar. De spiraal gaat steeds hoger zelfs boven het schilderij uit. Het heeft iets moois en vitaals maar tegelijkertijd ook met de negatieve gevolgen van dien." Op dit moment volgt Clarinda opnieuw een coaching traject. Ze wil haar burn-out niet herbeleven, maar loopt vaak tegen haar eigen grenzen aan. "Mijn emmer loopt vaak snel over, dat is iets dat ik moet leren accepteren. Het lijkt een eindeloze cirkel waar ik maar niet uitkom. Ik kan ook erg zwart-wit en streng voor mijzelf zijn. Toch zijn er lichtpuntjes te noemen. Ik leer nu flexibeler omgaan met situaties. Een ‘nee' hoeft geen definitieve ‘nee' te zijn.”

Informatie over het boek

Het boek ‘burn-out in beeld' van Clarinda van Lunteren is verkrijgbaar bij de boekhandel. Het ISBN nummer is: 978-3-99131-099-0.