Oma's hooikist weer populair
tiel • Ondanks het prijsplafond voor energie dat vanaf 1 januari 2023 van kracht is, hangt de jaarafrekening velen als een zwaard van Damocles boven het hoofd. Bijna de helft van de bevolking heeft problemen met het betalen van de energierekening. Wat kun je doen aan energiebesparing, behalve investeren in technische aanpassingen aan je huis? Het Kontakt vroeg het aan inwoners van Tiel en ontdekte de hooikist aan een flinke opmars bezig is.
Een kleine rondvraag levert al een stortvloed aan praktische tips op. Sommige liggen voor de hand, zoals "thermostaat laag, extra trui en pantoffels aan", en "bijverwarmen met een elektrisch kacheltje". Andere zijn opvallender: “Koud nadouchen, dan blijf je langer warm”, "Gebruik inzetpannen, dan heb je maar één pit nodig" en "Ik neem mijn laptop mee en werk in bed." Ook vertoeven mensen meer buitenshuis: "Van een wandeling warm je op" en "Ik ga vaker naar de bibliotheek." Die bibliotheek is als toevluchtsoord ook terug te vinden op de site warmekamers.nl, waarop openbare ruimtes te vinden zijn waar mensen in de koude maanden welkom zijn.
Dertiger jaren huis
Veel mensen laten weten dat hun maandelijks voorschot het afgelopen jaar twee of drie keer zo hoog is geworden. “Ons voorschot is van 220 naar 660 euro per maand gegaan”, verzucht de eigenaar van een vrijstaand huis uit de jaren ’30. Hij wil liever niet met zijn naam in de krant “want we willen het ooit gaan verkopen." Dit type huis is populair vanwege de charmante details, de degelijke bouwkwaliteit en de naar huidige begrippen grote tuin. Nu de energiekosten de lucht in zijn geschoten, is die populariteit tanende. "We hebben ooit de vloer geïsoleerd en voorzetramen laten maken voor het glas-in-lood. Ook heeft een deel van het huis toen dubbel glas gekregen, maar volgens de huidige maatstaven stelt dat weinig meer voor”, vertelt hij. ”De spouw is daarom onlangs geïsoleerd en we gaan bewuster om met energie. De temperatuur is overdag maximaal 17 graden en we hebben een infrarood heater als lokale bijverwarming. De houtkachel gaat vaker aan en we werken minder thuis. Daardoor is het gasverbruik is bijna gehalveerd. Maar eerlijk is eerlijk, het huis gaat wel een beetje muf ruiken, dus dit moet niet te lang duren."
Hooikist
Steeds meer mensen ontdekken de geneugten van een hooikist, de energiezuinige keukenhulp uit grootmoeders tijd om gerechten te garen en warm te houden. De ontwikkeling van de handzamere variant, in de vorm van een met wol gevoerde katoenen zak, heeft ook bijgedragen aan die toegenomen populariteit, al zal de klassieke kist wel beter isoleren. Gerechten even aanbakken of voorkoken en daarna hup, een paar uur de hooikist in. Of de hele dag, want het zal toch niet aanbranden terwijl jij op je werk bent. die onder fancy namen als "hooimadam” en "ecostoof” voor fikse prijzen op internet te vinden zijn.
'Mam, heb jij misschien nog zo'n heetwaterding voor in mijn bed?'
Wie goedkoop uit wil zijn, maakt er eentje zelf of gebruikt een slaapzak of deken om de pan in te wikkelen. Tip: Gebruik materialen die tegen vocht en hitte kunnen. Wij hadden in onze jonge jaren een klassiek exemplaar, met de hand gemaakt door opa en oma. Het hooi dat tegen de wanden van de kist lag, werd op zijn plaats gehouden met een katoenen bekleding. In het midden een kuil voor een pan, waarop een los hooikussen gelegd werd. Een uitkomst voor suddervlees en langkokende zilvervliesrijst. .
Mijn kinderen, geconfronteerd met fiks hogere energielasten voor hun studentenkamer, hebben inmiddels de geneugten van een kruik ontdekt: "Mams, heb jij toevallig nog zo'n heetwaterding voor in bed?”. En ja, die had ik nog: een flesvormige van aluminium en een platte van rubber, bekleed met fleece. Gelukkig sloten de doppen nog goed, want op lekkage zit niemand te wachten. Nieuw te koop voor 5 tot 20 euro.