Boek over ambacht natuurijsmeesters
haastrecht • “Alle kennis bij bestaande natuurijsmeesters en aanvullende informatie over natuurijs hebben we samengevoegd in een handzaam naslagwerk”, zegt de in Haastrecht woonachtige auteur. “Interessant voor degenen die zorgen voor een goede ijsvloer en bijbehorende veiligheid van de schaatsers, maar ook voor iedereen die graag de schaatsen onderbindt en meer wil weten over natuurijs.”
Het idee voor het boek ontstond in het hoofd van ‘oppernatuurijsmeester’ Teun Breedijk, voormalig coördinator natuurijs bij de KNSB. “Hij benaderde mij om het boek vorm te geven”, vertelt Johan Boef. “Zijn enthousiasme werkte aanstekelijk. Hij voorzag me van de nodige input en daarnaast heb ik met tientallen natuurijsmeesters gesproken. Enkele van hen voer ik op in het boek.”
Campagne
Het ambacht van natuurijsmeester lijkt in tijden van opwarming en steeds minder strenge winters uit te sterven. Niets is minder waar, weet Johan: “Een recente campagne van de KNSB om nieuwe natuurijsmeesters te werven werd een succes. Er kwamen er enkele honderden bij, onder wie ook jongeren en vrouwen. Velen staan te trappelen om zodra het kan liefhebbers een goede en verantwoorde ijsvloer te bieden.”
Dat vereist een goede voorbereiding, zo komt in het boek naar voren. Johan: “Juist omdat de winters minder koud zijn en vorstperiodes korter duren, moet je gesteld staan als het zover is. Je hebt een draaiboek nodig, de juiste organisatie en machines die goed onderhouden zijn. De basis voor een goede ijsvloer leg je in de zomer.”
In het boek krijgt de lezer allerlei facetten van natuurijs voorgeschoteld. Zoals de aangroei van ijs: hoe werkt dat precies en hoe koud moet het zijn om een goede ijsvloer te creëren? Spoileralert: nachtvorst tot 5 graden is te weinig, het moet toch echt harder vriezen voor de gemiddelde natuurijsbaan. Johan: “Daarom zijn tegenwoordig de combibanen, zoals in Ammerstol, in trek. Op een betonnen ondergrond heb je maar enkele centimeters ijs nodig, waardoor een nacht doorwerken bij matige nachtvorst voldoende is. Op dit soort innovaties gaat het boek ook in.”
Doel was om alle kennis over natuurijs in Nederland, en dat is nogal wat, vast te leggen. Zodat het niet verloren gaat en ingezet kan worden als het onverhoopt toch een keer koud wordt, zoals afgelopen december. “Ook toen bond menigeen de schaatsen onder en maakten vele jongeren hun eerste slagen. Schaatsen is in Nederland onderdeel van het cultuurgoed, het zit in ons DNA.” Naast cursusboek voor de KNSB is 'De Natuurijsmeester' vooral ook een fijn document voor schaatsliefhebbers in het algemeen, mede dankzij de aanstekelijke winterse foto’s.
Presentatie
Begin deze maand werd het boek in Thialf gepresenteerd op de (speciaal in het leven geroepen) Dag van de Natuurijsmeester. Sportverslaggever Herbert Dijkstra nam het eerste exemplaar in ontvangst en strooide daarbij met vermakelijke anekdotes.
Johan Boef kijkt er met genoegen op terug. "Met een flink aantal natuurijsmeesters onder de gasten was er veel kennis bij elkaar."
Zelf denkt de hoofdredacteur van het magazine Proskating inmiddels voorzichtig aan een nieuw project. “Ik wil een boek over boerenweerwijsheden gaan maken”, besluit hij. “Zoals bijvoorbeeld ‘Is het in oktober warm en fijn, dan zal het een strenge winter zijn’. Sommige van die tegeltjesspreuken hebben een bepaald waarheidsgehalte, andere niet. Daar wil ik me de komende periode in gaan verdiepen.”
Het boek ‘De Natuurijsmeester - onmisbaar voor de ijsvloer van morgen' is onder andere verkrijgbaar via www.natuurijsmeester.nl
Robert van der Hek