‘Oorlogswinter’ naverteld
NieuwsCAPELLE • Het regionale jongerentheater Quint is, onder leiding van regisseur Marnix Keeven, bezig met de voorbereidingen op de voorstelling ‘Oorlogswinter’. Naast het spel op de planken komen ook mensen aan het woord die de oorlog overleefden en nu hun verhaal wilden delen in mini-documentaires. “Het is zo belangrijk om deze verhalen door te geven van generatie op generatie.”
‘Oorlogswinter’, geschreven in 1972, speelt zich af in een periode die indruk maakt op Marnix Keeven: de Tweede Wereldoorlog. “Verhalen van de oorlog zijn altijd indrukwekkend”, vertelt hij. “En dit is een prachtig boek, met thema’s als verraad, vertrouwen en de vraag ‘wat zou je zelf doen in zo’n situatie?’ Ik heb het lang niet durven oppakken voor een voorstelling, maar kreeg nu toch de behoefte om iets over de oorlog te maken. De oma van mijn vrouw vertelde over de hongerwinter. Mijn kinderen krijgen ook lessen op school over de oorlog, maar toch in mindere mate dan mijn generatie. Het is belangrijk om de verhalen door te blijven geven.”
Ooggetuigen
Voor het doorgeven van de soms aangrijpende verhalen interviewde Keeven ooggetuigen uit de regio, mensen die de oorlog hebben meegemaakt. Deze interviews zijn verwerkt in minidocumentaires, die vertoond worden voorafgaand aan de theatervoorstelling en in de foyer. Eén van de geïnterviewden is mevrouw Oostdijk, die met haar man in Capelle woont. Haar verhaal maakt een diepe indruk. “Ik was 3,5 jaar oud toen de oorlog begon en wij woonden destijds in het eerste huis dat getroffen werd tijdens het bombardement van Rotterdam. Mijn vader mistte toen al een been, maar hij heeft ons gezin onder het puin vandaan kunnen halen. Wij moesten weg, maar konden op verschillende adressen maar heel kort blijven. Via Oostvoorne en Zutphen kwamen wij in Arnhem terecht, waar ik naar de lagere school ging en de Slag om Arnhem meemaakte. Wij zijn toen van Arnhem naar Apeldoorn gelopen en konden uiteindelijk in een schuurtje bij een boer verblijven. In die periode verloor ik mijn 3-jarige zusje, nadat ze ogenschijnlijk maar een halve dag ziek was geweest. Een klompje is de enige tastbare herinnering aan haar die ik nog heb.”
Auditie
Het verhaal maakt zichtbaar indruk op Evy en Elvira, leden van Quint die auditie deden voor een rol in de theatervoorstelling ‘Oorlogswinter. Voor 50 rollen hebben zich 90 kandidaten aangemeld. Het werd dus spannend, maar ze hebben de rol gekregen. Evy en Elvira hebben allebei het boek van Jan Terlouw gelezen en het verhaal greep hen aan. “Wat ik leuk vond was dat de kinderen in het boek elkaar helpen”, zegt Evy. “Maar aan de andere kant denk je als je het leest op bepaalde momenten: ‘Hoe kun je als mensen elkaar dit aandoen?’ Het is zo erg dat het bijna voelt alsof het niet gebeurd kan zijn.”
“Het is gek om te bedenken dat wij eigenlijk een normale jeugd hebben en de generatie die de oorlog meemaakte niet”, vult Elvira aan. “Wij zijn zelf niet bij de interviews met de ooggetuigen geweest, maar als je hun ervaringen hoort, word je stil.” Dat diverse ooggetuigen tijdens de Tweede Wereldoorlog ook jongere waren, maakt het voor de meiden extra heftig.
Marnix Keeven en zes spelers van Quint hebben voor de voorstelling zelf gesproken met Jan Terlouw. “Dat was fantastisch; na een kop koffie werd hij een echte verhalenverteller. Hij wilde zijn eigen ervaringen tijdens de oorlog delen. Dat is ook het bijzondere: iedereen heeft een ander verhaal. En die verhalen willen wij doorvertellen. Met als voornaamste gedachte: ‘Dit mag nooit meer gebeuren.”
De voorstelling ‘Oorlogswinter’ is in september en oktober 2023 te zien in theaters in de regio, waaronder het Isala Theater in Capelle aan den IJssel en De Tuyter in Krimpen aan den IJssel. Het eerste van zeven interviews is 29 april te zien bij RTV Rijnmond en daarna op het YouTube kanaal van Jongerentheater Quint.
Zie ook www.jongerentheaterquint.nl