'Hier mogen ze zichzelf zijn'
buren • Cindy van Ooijen runt sinds 2018 gastouderopvang "Ons Buren", met een duidelijke eigen visie op opvoeden. "Hier mogen kinderen zichzelf zijn en op hun eigen tempo de wereld ontdekken. Er moet niks, maar ik stimuleer ze wel om bewust met elkaar en hun omgeving om te gaan. Op een positieve manier."
Het lijkt een heel gewoon hoekhuis in een standaard woonwijk, maar zodra ik door de poort in het houten hek stap, waan ik me in een kinderparadijs: een miniwereld met dieren, moestuinbakken, een houten keukentje en iets wat later een 'blotevoetenpad' blijkt te zijn: een strook om het gevoel van verschillende materialen te ervaren. Gastouder Cindy van Ooijen kijkt vanaf een bankje toe hoe een kleuter met water de schutting 'beschilder' en drie peuters zich rond een trampoline vermaken met loopfietsjes en een bal. Ondanks het grote aanbod van spelmaterialen op een relatief klein oppervlak, straalt het geheel een opvallende rust uit. Cindy legt uit: "Het is bewust prikkelarm ingericht, met rustige kleuren, veel groen en natuurlijke materialen. Geen apparaten, wel veel aandacht voor de omgeving en elkaar. We maken ook vaak muziek en zorgen samen voor de planten en de konijnen." Zelf maakt ze zo min mogelijk gebruik van internet en het televisie-abonnement van haar gezin is de deur uit gegaan. "Niet uit religieuze redenen of zo, en we zijn ook niet dogmatisch: een keer Netflixen moet kunnen." Dan richt ze zich weer tot de kinderen: "Wie wil helpen met het zaaien van spinazie?"
Grenzen ontdekken
In het midden van de speelplaats ligt een autoband. Een smalle 'loopplank' overbrugt het hoogteverschil van pakweg 20 centimeter tussen de band en de grond. Halverwege de plank staat een peuter fronsend naar de harde tegels onder hem te kijken. Je ziet hem denken: "Durf ik er af te springen of niet?" Na lang aarzelen besluit hij zijdelings van de plank af te stappen- ook best een uitdaging. Intussen houdt Cindy hem van een afstandje in de gaten, maar bemoeit zich er niet mee. “Hij onderzoekt zo zelf zijn grenzen en mogelijkheden. En stel dat hij was gesprongen, en misschien was gevallen, dan was dat een zinvol leermoment. Leren betekent ook: risico’s nemen." Lachend: "Natuurlijk zorg ik wel dat dat risico beperkt blijft.” Veel ouders zijn enthousiast over haar aanpak en de locatie, maar toch is deze opvang niet voor elk kind geschikt, vertelt ze. "Ik werk natuurlijk vanuit mijn eigen pedagogische visie en het is belangrijk dat die niet teveel afwijkt van de opvoeding thuis."
Aanpak verschilt
De aanpak van gastouders verschilt, maar moet wel voldoen aan wettelijke kwaliteitseisen zoals een veilige, rookvrije omgeving, voldoende speel- en slaapruimte en een geschikte vooropleiding van de gastouder. Voor Cindy was haar MBO-opleiding in de zorg nog voldoende, maar tegenwoordig moeten gastouders extra lessen volgen. Cindy: "Ik heb het goed voor elkaar, maar de GGD kwam natuurlijk precies controleren op die ene dag dat de nieuwe keuken werd geplaatst en er overal dozen met spullen stonden. Niks gevaarlijks hoor, en ik stond op het punt om met de kinderen naar het bos gaan, weg van de rommel. Maar ja, toen kwam de inspectie en konden we niet weg. Geukkig heb ik het wel doorstaan."
'Ik stimuleer de kinderen om zorgvuldig om te gaan met elkaar en hun omgeving'
Normen en waarden
Even later klinkt er gehuil uit de keukenhoek. Het lijkt erop dat een kind een speeltje heeft afgepakt van een ander. Cindy roept beide kinderen bij zich, vraagt wat er is gebeurd, en vat het samen: "Dus hij had het bakje maar jij wil er ook graag mee spelen he?” vraagt ze vriendelijk aan degene die het speeltje zou hebben afgepakt. De beschuldigde knikt daarop heftig ‘ja'."Geef het bakje maar aan mij, dan praten we er even over”, vervolgt Cindy, terwijl ze het onderwerp van de ruzie tactisch naar neutraal terrein verplaatst. "Jullie willen er allemaal mee spelen he?. Eerst had hij het, en nu hij, en straks mag jij! Zo komen jullie allemaal aan de beurt!' Tegen zo'n ijzersterke logica hebben de kinderen niks in te brengen en de rust keer terug. Voor nu althans.