Varikse cabaretière knokt zich een weg terug omhoog
'Ik ben best wel grofgebekt'
De negenentwintigjarige Manon Kroezen uit Varik is een explosie aan creativiteit. Ze is cabaretière, schrijfster, componiste, zangeres en actrice. "Met cabaret kun je van alles wat. Zo word je opgeleid."
De jonge cabaretière is in 2017 afgestudeerd aan de Koningstheateracademie in 's-Hertogenbosch. Deze academie heeft meer talenten voortgebracht: Katinka Polderman, Pieter Derks en Kiki Schippers. Ook Manon Kroezen was - zoals ze zelf zegt - goed bezig. "In 2020 had ik al mijn materiaal klaar voor mijn eerste tour door Nederland. In de periode daarvoor had ik een boek geschreven: Rudy hoort er ook nog bij." Dat vormde de basis voor Manons cabaretvoorstelling. Die ging over de impact van dementie, de schaamte waar het onderwerp mee omgeven is en de onhandigheid van hoe naasten er mee omgaan. Ze had al veel media-aandacht gehad en het liep 'gesmeerd'. "Ik had een stuk of vijf try-outs gedaan. En toen stak COVID-19 zijn lelijke kop op," blikt Manon terug. "Toen zat ik plots in de hoek waar de klappen vielen. Ik had mezelf erbij neer te leggen dat mijn voorstelling nooit meer zou terugkomen."
De gevestigde orde kreeg vanaf dat moment voorrang om te mogen komen spelen in de theaters. De cabaretière erkent dat het voor haar een gevalletje 'zwart gat' was. "Ik stond op de eerste sporten van de ladder. Daar ben ik voor mijn gevoel zwaar van afgemieterd. Opeens ging ik door het leven met het etiket 'onafhankelijke maker', een starter. Dat was een machteloos gevoel. Al het werk in één keer weg." Na een aanvankelijk idee van vage doelloosheid besefte Manon dat er slechts één optie was: doorrammen. Ze is in de toekomst gaan kijken en heeft iets gepland. "Voor mij werkt dat het beste. Een punt op de horizon vastzetten en daar dan naartoe werken. Dat betekent een eigen tour optuigen en een voorstelling in elkaar draaien om die te try-outen. Eerst in huiskamers, daarna in de dorpshuizen en vervolgens naar de kleine theaters." Manon heeft zelf contact gelegd met theaters. Ze mag er al in vier spelen. "Ik ga me ook inschrijven voor het Amsterdams Kleinkunst Festival. Daar ga ik zeker voor de winst." Daarnaast is de cabaretière in onderzoek gegaan naar meer onafhankelijke makers die tussen wal en schip dreigen te raken. "We treden nog niet expliciet naar buiten met ons allen. Er moeten er toch veel meer zijn in de buurt? Zij zijn allemaal in de valkuil van de onzichtbaarheid getrapt. Daar wil ik van af en en plek voor mijn collega's creëren." Manons antwoord is een afleveringenreeks met een kleinkunstbattle, waarbij ze iedere aflevering iemand uitdaagt om een scene of een stukje uit een conference te spelen. "We filmen dit in het theater. En daar komt dan uiteindelijk een onbekende winnaar uit. Die gaat vervolgens naar de status bekend. Yvo van Harmelen van de Poorterij uit Zaltbommel is erg enthousiast over mijn plan. Ook over mij, want ik ben het plan," grapt ze. Geïnteresseerden mogen zich aanmelden bij agentschapmanonkroezen@gmail.com. Manon voelde voor het eerst de ambitie om als cabaretière op de planken te staan toen ze in Canada stage liep bij een toneelgezelschap. Ze was daarvoor gecast als grappige korporaal. "Ik merkte dat mensen om mij moesten lachen. Dat vond ik warm en veilig aanvoelen. Ik dacht altijd dat ik ernaast zat en ik was goed in dingen verbloemen. In het theater kan ik alles toegeven. Dat werkt als een troost voor mezelf, maar ook voor een ander." Manon maakt muzikaal cabaret met een boodschap over ons gedrag als Nederlanders. "Hoe ik me daartoe verhoud en hoe gênant dat soms is." De Varikse cabaretière voelt een noodzaak om te spelen. Ze heeft er ook veel voor opzij gezet. Bijvoorbeeld vriendschappen. "Ze zijn wel belangrijk en het was in coronatijd makkelijker om die weer op te pakken. Ik ben wel dag en nacht bezig met mijn werk. Dus ik heb niet altijd de energie en de tijd om in vriendschappen te steken." Manon heeft vroeger ook op hoog niveau geschaatst. Ooit als elfde van Nederland geëindigd op de marathon bij de dames. "Toch heb ik bewust voor het theater gekozen, dus ik voel daar een behoorlijke drive voor. Vanaf dat moment heb ik tegen mezelf gezegd: 'Niets gaat jou tegenhouden. Je komt er, hoe die weg ook gaat.'" Manon repeteert veel. Ze praat tegen de muur. "Als cabaretier werk je solo. Je laat alleen iets zien aan de buitenwereld als je er voor 100% achter staat. Dat betekent oefenen, schaven en polijsten. In het weekend zit ik de hele dag achter de piano." In haar nieuwe voorstelling gaat het over millennials en hun perfectionisme plus drang tot presteren. "Dat is een maatschappelijk probleem. Niet voor niets staat generatie Y bol van de burn-outklachten." Haar voorbeelden zijn het Belgische Kommil Foo en Bo Burnham uit Amerika. Als cabaretière ziet ze zichzelf als een mengeling van Brigitte Kaandorp en Youp van 't Hek. "Een beetje absurdistisch en op zijn tijd grof in de mond. Mijn kracht ligt in de liedjes. Die breng ik vanuit mijn oerinstinct. Ik please nooit en toch krijg ik sympathie van de zaal."