• Afbeelding ter illustratie.
• Afbeelding ter illustratie. Foto: Geurt Mouthaan

‘Als de stikstofplannen doorgaan, kunnen we net zo goed een bord in de tuin zetten’

Algemeen

ALTENA • Corné Nouws uit Wijk en Aalburg trok samen met zijn vrouw Bianca naar de Gelderse plaats en genoot van de sfeer: “Iedereen kwam er met hetzelfde doel. De plannen die er nu liggen gaat veel bedrijven de kop kosten en dat willen we niet. We willen best kijken waar we de natuur kunnen helpen met het verlagen van de stikstofuitstoot, maar je moet ook financieel gezonde bedrijven overhouden.”

Volgens de huidige plannen, die overigens nog verder uitgewerkt moeten worden, moet Nouws zijn stikstofuitstoot met 47 procent verminderen. Nouws: “Dit betekent voor mij, dat ik een groot deel van mijn negentig melkkoeien en zeventig kalveren weg moet doen.” Volgens Nouws is dit de doodsteek voor heel veel bedrijven. “Als dat plan doorgaat kunnen we net zo goed een bord in de tuin zetten, want dan valt er geen droog brood meer te verdienen.” 

Nouws deed drie jaar geleden nog een grote investering om de stikstofuitstoot van zijn bedrijf te verminderen, door een emissiearme vloer aan te leggen in de stal van zijn boerderij. “Hierdoor is onze emissie al 55 procent lager dan bij een traditionele stal. Wij hebben dus al een grote sprong gemaakt. We zijn wel iets meer vee gaan houden om de investering terugverdiend te krijgen, maar dat kon binnen het stikstofplafond.” 

Op 1 januari 2024 moeten alle boerenbedrijven in Brabant emissiearme stallen hebben. Veel boeren hebben hier al op voorgesorteerd en zij worden nu afgestraft, stelt Nouws. “Zij kunnen alleen het aantal dieren terugbrengen om aan de nieuwe stikstofeisen te voldoen. Als dat gebeurt, krijgen we in Altena een leegstroom van het platteland. En wat houd je dan over?”, vraagt hij zich hardop af. “Als we voedsel uit het buitenland moeten importeren heb je geen controle meer over de kwaliteit. Deze ligt in Nederland erg hoog en ook qua duurzaamheid ligt de lat erg hoog.”

Kritische depositiewaarde
Wat Nouws ook frustreert is de kritische depositiewaarde (de hoeveelheid depositie – neerslag van schadelijke stoffen - die de natuur over langere tijd kan verdragen zonder dat er schade optreedt) waarmee gerekend wordt. 

“Er zijn op sommige plekken normen gesteld die zelfs niet te halen zijn, als je het hele gebied leegruimt. Ook zijn er veel natuurgebieden die een te hoge kritische depositiewaarde hebben, maar waar uit rapporten blijkt dat de natuur in goede conditie is. Wat men feitelijk waarneemt en wat er op papier berekend wordt klopt dus niet altijd met elkaar. Het realisme missen wij in de huidige stikstofplannen”, stelt hij. 

Ook Johannis de Lorm stelt dat er niet aan de kritische depositiewaarde te voldoen is. De Lorm, vorige week woensdag ook aanwezig in Stroe, heeft een melkveehouderij in Almkerk met 115 melkkoeien en 70 stuks jongvee. De melkveehouder verbaast zich sowieso over het plan, dat volgens hem ‘als een atoombom insloeg’.

Kritiek op stikstofkaart
“Rondom Pompveld en de Kornsche Boezem hebben ze een zone van een kilometer gelegd, waarbinnen de boeren hun stikstofuitstoot met 70 procent moeten reduceren. Eerder bleek nog dat deze gebieden niet stikstofgevoelig zijn en nu heeft men ze toch als zodanig aangemerkt. Ik krijg het gevoel dat een kleuter die kaart heeft ingekleurd”, zegt hij met enig cynisme. “Bij de Amercentrale – één van de grootste uitstoters van stikstof in Nederland – is er namelijk precies omheen gekleurd. Dat is totaal niet te verklaren, totaal niet.” De Lorm heeft langzaamaan de indruk gekregen dat men uit is op het land dat in bezit is van de boeren. “De Nederlandse boeren stoten in totaal 92 miljoen kilo stikstof uit, maar nemen met hun land en gewassen ook 118,5 miljoen kilo op. Dit is dus meer dan dat er uitgestoten wordt, maar dat wil men niet horen.” 

Eerlijk behandeld
De melkveehouder stelt dat hij juist goed voor de natuur zorgt, omdat hij met én van de natuur leeft. “Als we iets fout doen worden we gelijk gestraft, want de natuur geeft het dan aan.” De Lorm zegt dat hij best bereid is om te kijken hoe hij de natuur verder kan helpen, maar wil wel eerlijk behandeld worden. 

“In januari moet ik mijn stikstofuitstoot opgeven, maar ik mag dan niet in mindering brengen wat mijn land en gewassen opnemen. Wanneer je op deze manier de kringloop doorknipt, is dat hetzelfde als ik mijn financiële boekhouding inlever met alleen mijn uitgaven. Dan belt de belastingdienst ook om te vragen naar mijn inkomsten. Men moet opnieuw naar de tekentafel met deskundigen en een plan bedenken waar de natuur écht bij gebaat is.”

Reactie provincie Noord-Brabant
REGIO • De provincie Noord-Brabant heeft gereageerd op de richtinggevende doelen per gebied, waarmee de stikstofuitstoot naar beneden gebracht moet worden. Voor Noord-Brabant, de provincie met de hoogste stikstofuitstoot, ligt er een grote klus. ‘We zijn ons bewust dat de plannen van de minister op sommige plekken ruimtelijk hele grote impact hebben, ook voor de bewoners en ondernemers in de gebieden, onder wie agrariërs. Tegelijkertijd zijn de opgaven voor natuur en water in sommige gebieden heel groot’, laat de provincie in een reactie weten. De provincie bekijkt nu hoe de richtinggevende doelen, zoals gesteld door de minister, passen bij de bestaande lijn. Ook zet men het gesprek met betrokken partijen in de gebieden voort, bij de te maken keuzes in de aanpak. ‘Deze moeten haalbaar, realistisch toepasbaar en duurzaam zijn.’