Oude kaart Schoonhoven opgefleurd
schoonhoven • Het beroep 'Afsetter' bestaat al zo'n driehonderd jaar niet meer", legt Marcus Laman uit. "Het waren ambachtslieden, die vooral in de zeventiende en achttiende eeuw gravures inkleurden. Om kleur aan een prent te geven moest dit handmatig gebeuren." Het woord afsetten betekent het afmaken en inkleuren van een prent. Nadat in de loop van de achttiende eeuw de kleurendruk mogelijk werd, was het snel gedaan met dit ambacht. "Nu ben ik de enige afsetter ter wereld", glimlacht hij.
De uit Leiden afkomstige Laman heeft het vak nieuw elan gegeven. In plaats van verf en penseel, nu digitaal op de computer. Al jarenlang is hij geïnteresseerd in oude kaarten en hij verzamelt daarnaast reisgidsen uit de negentiende eeuw. Via internet ontdekte hij een zeer precieze historische kaart van zijn woonplaats. Hij ging ermee aan de slag om deze in te kleuren. "Juist de gedetailleerdheid is opvallend voor die tijd."
Anders dan zijn voorgangers gebruikt hij fellere, meer opvallende kleuren. Marcus: "Hardere tinten doen de kaarten veel meer spreken. Daarbij probeer ik zeer nauwkeurig te werk te gaan. Huis voor huis heb ik ingekleurd. Dat werd vroeger nogal eens per straat met een pennenstreek afgemaakt. Er moest geproduceerd worden en dan duurde het te lang om aan elk detail aandacht te besteden."
Mede door corona en zijn naderend prepensioen kwam het inkleuren van de kaarten bij Marcus in een stroomversnelling. Inmiddels staat, met de oplevering van de Schoonhovense kaart, de teller op negentien exemplaren. "Vrijwel iedere avond besteed ik er een paar uurtjes aan", aldus de moderne afsetter. "Dit jaar is het 350 jaar geleden dat de Hollandse Waterlinie werd gerealiseerd. Daarom heb de keuze gemaakt om een kaart van Gorinchem en Schoonhoven in te kleuren." Schoonhovenaren zullen direct enthousiast op zoek gaan om te ontdekken wat er veranderd is met vroeger tijden. Watergangen zijn in de loop van de tijd gedempt; sommige gebouwen en molens zijn helaas verdwenen. Maar gelukkig is er ook veel bewaard gebleven. Belangstellenden kunnen een exemplaar bestellen via de website www.historischestadskaartenfullcolour.nl.
Dirk Molenaar