Terug naar de Joodse wortels
alblasserdam • Ruim een jaar geleden verruilde de Joods Messiaanse gemeente Ahavat Olam het onderkomen in Hendrik-Ido-Ambacht voor een nieuw thuis in Alblasserdam. In het gebouw 't Scheepke van de Evangelische Gemeente waren ze van harte welkom. "Hier hebben we veel meer ruimte voor onze activiteiten", vertellen Ruben van der Slik en Bas van Zanten. "We zijn ook zelfstandiger. Hier hebben we een eigen sleutel, kunnen we bijvoorbeeld zelf koffie en thee zetten. We zijn dankbaar dat we zo goed met de Evangelische Gemeente samen kunnen werken."
Ze zijn aangeschoven na afloop van de zaterdagse dienst. Het houden van de sabbat is één van de kenmerken van Ahavat Olam. De bijeenkomst zelf heeft de uitstraling en de vorm van een Joodse eredienst: de mannen met witblauwe gebedsmantels en met keppeltjes op het hoofd, het voorlezen van de Thora in het Hebreeuws - aansluitend vertaald in het Nederlands - en het gezamenlijk zingen van gebeden. Nog maar enkele weken geleden vierden ze het Poerim, één van de Joodse feesten.
Dat is meteen ook de basis van de Joods Messiaanse gemeente: het teruggrijpen op het Joodse geloof als basis van het christendom. "De wortels zijn Joods. Nergens in de Bijbel staat dat die niet meer gelden. Er is in de christelijke traditie veel verloren gegaan. In de loop van de eeuwen is er vanuit de christelijke kerk een veel negatiever beeld over de Joden geschapen. Ook grote hervormers Maarten Luther en Johannes Calvijn hebben daaraan bijgedragen. Maar hoe kun je Jesjoea echt leren kennen als je de Joodse traditie, waar Hij voor honderd procent deel van uitmaakte, niet meer in ere houdt? Als Hij terug zou komen, zou Hij als eerste een synagoge opzoeken en niet een kerk. Een Jood moet een Jood kunnen blijven."
Jesjoea in plaats van Jezus, het is een klein maar kenmerkend verschil. "Niemand in Israël noemde zijn kind toen Jezus, het is een Griekse naam." Hoe belangrijk die band is blijkt uit één van de dertien uitgangspunten van Ahavat Olam: 'De Messias vertegenwoordigd een éénheid met Israël en iedere poging om Jesjoea van Zijn joodse volk te scheiden wordt als antisemitisme beschouwd.'
Het is een regiogemeente, met bezoekers uit heel de Alblasserwaard en de Drechtsteden, maar ook met 'uitschieters' uit Rotterdam en Utrecht. "We groeien stabiel", vult Ruben aan. "En wie de overstap maken? Dat zijn deels christenen, maar ook Joden die Jesjoea als hun Messias aannemen. Vooral voor hen is een Joods Messiaanse gemeente belangrijk. Zij hoeven de tradities en gebruiken uit de Thora waarmee ze zijn opgegroeid en waarmee ze zich verbonden voelen niet op te geven."
Voor de goede orde: er is bij Ahavat Olam geen enkele twijfel over het christelijke uitgangspunt dat Jezus (Jesjoea) als Gods Zoon naar de aarde kwam om te boeten voor de zonden van de mensheid en zo verlossing te bieden. "Hij is de Messias", knikt Bas. "In die zin hebben we dezelfde basis als christelijke gemeenten. Mede daarom zetten wij ons ook niet tegen hen af. Wij gaan juist graag het gesprek aan, zetten onze deuren open. Voor ons is niet het vervangen van het uitgangspunt, maar laten zien hoeveel rijkdom er in de Joodse traditie te ontdekken valt. In gesprekken met bijvoorbeeld christelijke collega's valt me elke keer op dat er veel minder verschillen zijn dan aan de buitenkant lijkt. We hebben meer gemeen dan vaak gedacht wordt."
Dat komt naar voren in hoe de Joods Messiaanse gemeente in Alblasserdam aankijkt tegen één van de meest opvallende verschillen: het vieren van de zaterdag, de sabbat, in plaats van de zondag. "Wij veroordelen de zondag als rustdag niet. Een Jood zou ook nooit eisen om de sabbat te houden: dat is een beslissing die je zelf uit overtuiging moet maken. Aan de andere kant vind je nergens in de Bijbel terug dat het houden van de sabbat verplaatst zou moeten worden naar de zondag. Je voegt daarmee iets toe aan het Woord van God, terwijl duidelijk in de Bijbel staat dat dat verboden is."
Ze gaan er duidelijk graag het gesprek over aan. Het praten over hun overtuiging doen Ruben en Bas met veel liefde. "De deur staat hier elke zaterdag wijd open. Voor christenen, Joden, maar ook voor niet-gelovigen. De drempel is bij ons heel laag. Wij willen mensen graag mee laten leren. Dat staat bij Ahavat Olam centraal: in gezamenlijk verder komen in de kennis van de Thora, van het Woord van God."