Vereniging voor Bedrijfsvoorlichting:
Halve eeuw onafhankelijk
De Vereniging voor Bedrijfsvoorlichting (VBV) in de Alblasserwaard bestaat vijftig jaar. Het aantal leden daalde, maar een trouwe groep komt nog steeds graag bijeen. ‘Als je de hele week thuis werkt, is het gezellig om iemand te ontmoeten.’
Boer zijn is sinds de start van de VBA complexer geworden, daarover zijn de agrariërs Frans Kruis uit Schelluinen, Bas Baan uit Molenaarsgraaf en Arend Reijm uit Streefkerk het eens. Toch zijn ze nog steeds met enthousiasme boer, hun werk is méér dan een beroep.
Aan de keukentafel van Frans halen ze herinneringen op, met koffie en koek voor de neus. Namen van oud-voorzitters en kartrekkers komen voorbij. Arend: "Jo van Vuren uit Noordeloos was van de Dienst Landbouwvoorlichting, hij is hier begonnen. Hij was enorm uitgesproken. Tegelijk met hem had je Henk Alting uit Oud-Alblas en Gert Damsteegt uit Nieuw-Lekkerland. Zij hebben met elkaar de vereniging opgericht.” Arend en Bas zijn oud-voorzitters, Frans is de huidige.
Ander soort veehouders
Arend: "Dertig jaar geleden had je een grotere groep boeren die nog weinig wist, een ander soort veehouders met kleinere bedrijven. Ze gingen weinig van het pad af, hoorden weinig.” Tegenwoordig halen boeren overal informatie vandaan.
Na de oorlog moest de voedselproductie omhoog. Frans: “De overheid riep de Dienst Landbouwvoorlichting (DLV) in het leven. Die mensen gingen de dorpen in om boeren te adviseren en bijvoorbeeld toe aan te zetten ligboxstallen te bouwen en kavelpaden aan te leggen. En ze gaven de aanzet tot de oprichting van onze vereniging, om boeren met elkaar te laten nadenken over verbetering van hun bedrijven, door middel van demonstraties en lezingen.”
Bas: "In de tijd vóór de ruilverkaveling waren we hier een achtergebleven gebied. De stichting plattelandsontwikkeling probeerde ons klaar te stomen voor een nieuwe tijd. Onze vereniging heeft samen met LTO en de DLV een rol gespeeld om ervoor te zorgen dat ons gebied niet meer achterbleef. Boeren die onze bijeenkomsten bezochten leerden veel van elkaar en de avonden werden goed bezocht.” Arend: "Er kwamen soms honderd mensen.”
'We namen voermonsters en lieten de voedingswaarde onderzoeken'
De onderwerpen zijn veranderd. Arend: “Dertig jaar geleden ging het vaak over bemesting, andere grassoorten, modernisering van je stal, dat is nu een beetje achterhaald.” Frans: “Twintig jaar geleden was er nog groei, dat is op het moment een vies woord.” Arend: “Daarom kun je niet meer zulke grote stappen maken, het is nu meer bijschaven.” Frans fronst zijn wenkbrauwen. “Nou, naar natuurinclusief moeten is ook een aardige omschakeling.” Arend: “Daar zijn we al langer mee bezig, dat is elke keer een stapje. Vroeger waren we veel minder met het milieu bezig, wel met opbrengst.” Frans: “Dat was ook onze opdracht. Het is complexer geworden. Het doel van na de oorlog, de voedselvoorziening veilig stellen, dat is heel goed gelukt. Dat wordt in de waagschaal gesteld. Spannend."
Vroeger liepen vertegenwoordigers de deur plat, vertellen ze. Voor gereedschap, voer, machines. Gevraagd naar de invloed van die lobby zegt Frans: "Onze vereniging is onafhankelijk. Maar er komt wel eens sponsoring bij de Rabobank vandaan.” Arend: "Ik ging met Kees Muilwijk op stap langs de voerfabrieken. We namen monsters uit bulkauto's en lieten onderzoeken of er voldoende voedingswaarde in zat. Het was regelmatig minder.” Bas: "Op jaarvergaderingen zaten voerleveranciers klappertandend van de zenuwen in de zaal.”
Sussende rol
Hun vereniging speelde vaak een sussende rol. Bas: "In de tachtiger jaren kwam de melkquotering, dat was nogal wat. De gemiddelde boer moest 20 procent van zijn productie inleveren, dat betekende 25 procent minder koeien. Dat gaf reuring. De vereniging zei: jongens, we moeten er op de juiste manier mee omgaan. Nieuwe regels, nieuwe kansen. Het zou me bitter tegenvallen als we die positiviteit nu niet meer uitstraalden.” Arend: " Veel mensen zien nieuwe regels als een bedreiging.”
Het ledental zakte van ongeveer tweehonderd naar 160. Nog altijd verzorgt de vereniging voorlichtingsavonden, excursies en demonstraties. Op donderdagavond 8 december is er feest voor de leden en hun partners.