Geroepen en uit plichtsbesef
De Gruijter (73) en Lock (65) verdienden als SGP'ers hun sporen in de lokale politiek. De Gruijter neemt na veertig jaar afscheid, Lock na vijftien jaar, tenzij hij mag terugkomen als wethouder.
De Gruijter zat in de SGP-schaduwfractie toen anderen hem aanmoedigden om zich verkiesbaar te stellen. Hij aarzelde, maar toen hij het lied ‘Hij wijst u de wegen’ hoorde, verdween alle twijfel. “Dat was de stem van de Heere. Ik heb er nooit spijt van gehad. Ik wist me geroepen.” Jan Lock stemde in 2007 in met een plek 6 op de lijst. Toen de mensen boven hem op de lijst niet wilden, zei hij vanuit plichtsbesef ‘ja’ op de vraag of hij in de raad wilde. “Ik zei: ik doe het tot het einde van de raadsperiode. Maar ik vond het zo leuk dat ik erin ben gebleven.”
Wennen
Na de fusie van Molenwaard en Giessenlanden zaten ze ineens met elkaar in een fractie. Ze moesten wennen aan elkaar, erkent De Gruijter. “Maar het werd al snel een eenheid die goed functioneerde. De fractie is daardoor gegroeid. En Jan is bij uitstek geschikt om de grote lijnen zichtbaar te maken. Dat heb ik minder. Hij is een goed debater en een onafhankelijke denker. En of hij nou bij de oppositie hoort of bij de coalitie: hij denkt op een positieve manier mee, voor het algemeen belang.” Lock typeert zijn fractiegenoot als 'een sociaal, zeer bewogen mens'. "Hij doet het vanuit zijn hart en met verve en is zeer betrokken op Nieuw-Lekkerland."
Over de sfeer in de raad als geheel zegt De Gruijter: “Er is meer waardering voor elkaar gekomen, respect, bereidheid om de verschillen zichtbaar te maken maar niet uit te vergroten, te kijken naar wat ons bindt. We zijn meer naar elkaar toegegroeid.” Lock bevestigt die waarneming.
De Gruijter was vier jaar wethouder, van 1994 tot 1998. “Ik was nog leraar in Rotterdam, 20 uur, en was daarnaast 20 uur werkzaam voor de gemeente. Het gezin trok weleens aan het kortste eind. Ik liep op mijn tenen. Ik denk dat het raadslidmaatschap me meer lag. Over principiële zaken hoef je minder terughoudend te zijn dan wanneer je in een coalitie zit. Als raadslid sta je dichter bij de mensen.”
Hoogtepunten
Zaken die eruit springen voor De Gruijter: “De bouw van woonzorgcomplex ’t Waellant in Nieuw-Lekkerland, de restauratie van de Prinsessenbuurt en Molenstraat in Kinderdijk. En mijn werk als ambtenaar van de burgerlijk stand vond ik mooi. Ik heb 327 huwelijken gedaan. Dat was een warm element. Een zwaar moment hadden we als burgemeester en wethouders in 1995 tijdens de hoge waterstand.” Lock noemt als hoogtepunten: "Dat Jan de Groot me belde of de SGP in de coalitie met het CDA wilde meedoen. Dat had ik niet zien aankomen. CDA en VVD hadden samen een meerderheid, ze hadden de SGP helemaal niet nodig maar wilden ons erbij hebben voor de inhoud. Dat was een verrassing en gezien de motivatie een hoogtepunt. Daaropvolgende verkiezingen kwam er een nog grotere meerderheid, dus er was vertrouwen vanuit de bevolking. In die coalitie hebben we het hele financiële beleid omgebogen. Als het huishoudboekje klopt, kun je van daaruit investeren. Dat er met geld van de verkoop van het woningbedrijf veel mooie dingen voor Giessenlanden gedaan zijn en nu ook voor Molenlanden mogelijk zijn, vind ik een mooi punt. Daar ben ik achteraf trots op."
'Er is in de raad meer bereidheid om te kijken naar wat ons bindt'
Al met al blikt De Gruijter dankbaar terug. “Met Psalm 77: God heeft mij wijsheid en kracht gegeven. Ik wilde iets voor de samenleving betekenen, heb mensen mogen helpen.” Dat hij afscheid van de raad moet nemen zonder zijn vrouw is zwaar. "Zij overleed in november vorig jaar aan corona.” Met een gebaar naar de eettafel: “Alle 500 kaarten staan daar nog. Hoe laat het ook werd, ze wachtte altijd op me na de vergaderingen.”
Er komt veel af op de nieuwe raad, constateert De Gruijter. “We krijgen te maken met de stikstofproblematiek, bodemdaling en de energietransitie, zaken die vragen om grotere slagkracht, maar het is een inspanning die past bij de schaal van Molenlanden. Anderzijds: de ruimte die ontstaat tussen het politieke bestuur en de inwoner is nog niet helemaal goed, we zijn te weinig zichtbaar in de kernen. Hoe krijgen we de inwoners in de kernen aangesloten? Er is te weinig aandacht voor Nieuw-Lekkerland en Kinderdijk. Ik zoek naar de evenwichtige verdeling over de kernen, van voorzieningen en dienstverlening. Sommige kernen hebben een nieuwe impuls nodig. De verbinding met de bevolking is er niet altijd meer.”
Klimaatverandering
Ook Lock ziet uitdagingen. "De hele discussie rond duurzaamheid en energietransitie. Bij duurzaamheid heb ik het ook over CO2-uitstoot, bodemdaling, het opvangen van de gevolgen van klimaatverandering. Het komt op ons af. Ik wil het karakter van ons agrarisch gebied behouden en recht doen aan de duurzaamheidsuitdaging. Wat ik wil koppelen: de uitdaging aangaan en zorgen dat je er voor de inwoners bent, en dat met een gezonde financiële huishouding.”
Andere uitdagingen: "We zitten met heel veel open eind regelingen. Die combinatie vind ik de allergrootste uitdaging. En er ligt een uitdaging voor raad en college als het gaat over de mate waarin inwoners zich Molenlander voelen. Het is belangrijk dat Molenlanden herkenbaar is in de regio en dat mensen zich tegelijkertijd deel voelen van de kern waar ze wonen. Met dat laatste zit het wel goed, maar we moeten de verbinding met lokale initiatieven laten bestaan en mensen daarbij stimuleren Molenlanden als geheel te zien. We moeten het debat aangaan met de kernen: hoe verbinden we wat jullie in de kernen willen, zodat het ten goede komt aan Molenlanden als geheel? Je wordt vrienden op het moment dat je een gemeenschappelijk doel hebt, zodra je een heldere identiteit hebt als Molenlanden in de regio. Daar hebben we nog een slag te winnen.”
Zie ook 'Lock beschikbaar als wethouder' op: hetkontakt.nl.