Lessen voor regio van de watersnood in Limburg
dordrecht • Medewerkers van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid (VRZHZ) verleenden afgelopen zomer hulp in Limburg. Wat ze in het overstromingsgebied meemaakten, was indrukwekkend en leerzaam.
“Onze mensen maakten kennis met de kracht van het water”, vertelt Eddy van Well van de VRZHZ. “Onze mensen die in de coördinatie zaten merkten dat je bezig bent met een omvangrijke taak die lang kan duren. We zijn als hulpdiensten gewend dingen snel te regelen en een calamiteit is vaak met een dag of twee voorbij. In Limburg duurde de acute inzet een dag of vier, maar in de provincie zelf zijn ze nog steeds niet klaar.”
In oktober bezochten hulpverleners uit de regio Limburg opnieuw, om te horen wat ze daar leerden. “We waren bezig met de actualisatie van onze plannen voor de eigen regio. Je wilt daarin dingen opnemen die je je moeilijk kunt voorstellen als je ze niet hebt meegemaakt. Aandachtspunten bleken: de duur van de inzet en hoe ga je om met allerlei partijen die niet uit jouw regio komen? Het helpt enorm als je elkaar een beetje kent, maar als er hulp uit het hele land komt, ken je veel mensen niet. En zij kennen de omgeving niet.”
Wat viel vooral op, luisterend naar de ervaringen? “Dat er altijd dingen fout gaan, want het is zo groot en omvattend dat je het nooit helemaal goed kan doen. Je hebt geen tijd om je daar druk over te maken, je moet gewoon door. En daarnaast: als crisisdienst probeer je je altijd voor te stellen hoe de situatie over een aantal dagen zal zijn, maar dat is lastig in een complexe situatie.”
In de laatste week van januari zijn de evaluatierapporten van de Limburgse Veiligheidsregio’s en van het Limburgse waterschap gepubliceerd. Wat springt eruit? “Met name hoe je de organisatie inricht, het samenwerken. Alle regio’s werken op ongeveer dezelfde manier, met een structuur die voor alle typen rampen wordt gebruikt. De evaluaties gaan met name over: hoe ga je met die structuur om? Want aan de ene kant wil je de aanpak laten aansluiten op het regionale probleem, maar als je veel mensen van buiten oproept, is het zaak zo dicht mogelijk bij die structuur te blijven, want die snapt iedereen.”
Reddingsbootjes
In Limburg werden bijna alle reddingsboten uit het land ingezet. Aan de raad vertelde Van Well dat het er te weinig zijn als de hele Alblasserwaard en Vijfheerenlanden onderlopen. Moet de regio bootjes aanschaffen? "Het lastige is dat redden met bootjes heel inefficiënt is; het kan niet met hoge snelheid, want er zitten obstakels onder water. Daarbij komt: een overstroming is een vijandige situatie want je vaart in onbekend, koud en vaak snel stromend water, vaak in niet al te best weer en bij nacht. Je hebt dus mensen nodig die weten wat ze aan het doen zijn."