Kerstballen in Het Glasmuseum
LEERDAM • Benieuwd naar welke kerstballen Japanners, Belgen of Polen in de kerstboom hangen? Tot 8 januari zijn in het Nationaal Glasmuseum Leerdam zijn, naast de eigen collectie, nog drie bijzondere tentoonstellingen te zien. Een van de tentoonstellingen staat in het teken van bijzondere kerstballen vanuit de hele wereld.
Hélène Besançon, conservator van het Nationaal Glasmuseum vertelt: “In Nederland is het een traditie dat na het vertrek van de Sint op 6 december weer de kerstspullen van de zolder of uit de schuur worden gehaald. Dozen met mooie kerstspullen komen dan tevoorschijn, vaak met kerstballen of figuren die al jarenlang in de familie zijn. Omdat het dit jaar het Internationale Jaar van het Glas is, wilden wij kerstversieringen vanuit de hele wereld tentoonstellen. En niet door deze in een boom te hangen, maar echt museaal tentoonstellen.”
Verschillen
In de vitrines zijn kerstboomversieringen uit de vorige eeuw te zien uit verschillende landen waarponder Japan, Tsjechië, Polen, de Verenigde Staten en België. Besançon merkt op: “En natuurlijk ook uit Nederland.” Heel bijzonder is het om te zien dat er kerstballen hangen die begin vorige eeuw zijn geblazen en nu nog steeds op dezelfde wijze worden gemaakt. In een van de vitrines op de bovenste verdieping hangen hier mooie voorbeelden van. De één jaar oude kerstbal in de vorm van een handtas die precies lijkt op zijn evenbeeld van 100 jaar geleden. Geen verschil te zien, alleen de jongste bal glimt iets meer.
Hoewel wereldwijd met dezelfde mallen wordt gewerkt om de glazen kerstballen te maken zijn er toch wel kleine verschillen te zien. Zo valt de kerstversiering uit Polen op doordat deze meestal zijn uitgevoerd in een roze kleur en de kerstballen uit Japan door de fijne schildertechnieken waarmee de ballen zijn versierd. Aan de kerstballen uit de Verenigde Staten is te zien dat er in de oorlog geen zilvercoating in de ballen mocht worden aangebracht. Dus hebben de Amerikanen dit opgelost door er kleine versieringen in te doen. Wat ook opvalt is dat veel ballen zijn gerelateerd aan spullen die men dagelijks gebruikt. Zo hangen er naast de traditioneel gevormde ballen ook boomversieringen in de vorm van een tas, een iglo met Inuit, of vogeltjes. Heel uiteenlopend, maar erg leuk om te zien waarmee in andere landen de kerstboom wordt versiert. Lopend langs alle vitrines is het bij het zien van de meest uiteenlopende kerstballen ook wel een feest van herkenning. Opmerkingen zoals: “Kijk, die bal had mijn oma of ouders ook,” zijn dan ook geregeld te horen in het museum.
Naast de tentoonstelling over de Kerstbal is ook de tentoonstelling Re-Use-Me te zien. Ontwerpers Arnoud Visser, Teun Zwets en Studio Rens hebben tijdens de Dutch Design Week die eind oktober is gehouden, in nauwe samenwerking met adviseurs van Make Eindhoven en de glasblazers van de Glasblazerij Leerdam onderzoek gedaan naar de toepassingsmogelijkheden van bestaand glas. Afgedankte glazen voorwerpen zijn omgevormd tot nieuwe vormen of zijn gebruikt als grondstof voor nieuw glas. De tentoonstelling laat hiervan mooie eindresultaten zien. Zoals een glazen dakplaat die gemaakt is van oude bierflesjes of kunstvoorwerpen van gebroken bushokjes glas. Deze tentoonstelling is te zien tot 31 maart 2023.
Reis om de Wereld
In het kader van het Internationale Jaar van het Glas is de tentoonstelling ‘Reis om de Wereld’ ingericht. Deze tentoonstelling is ingericht met glazen topstukken uit binnen- en buitenland waaronder Tsjechië, Frankrijk, Zweden, Nederland, Italië en Duitsland. Allemaal stukken uit de eigen collectie van het Nationaal Glasmuseum. De tentoonstellingen zijn tot 8 januari te bezoeken tijdens de reguliere openingstijden.
Mimi van Rossem