15 jaar Alzheimer Café Vianen: ‘Het was eigenlijk direct een succes’
AlgemeenVIANEN/VIJFHEERENLANDEN • Het Alzheimer Café is een plek voor mensen met (beginnende) geheugenproblemen en/of dementie, hun partners, familieleden, hulpverleners en andere belangstellenden. Een plek waar mensen met de ziekte én hun naasten, op een laagdrempelige manier meer kunnen leren over hoe men met de ziekte om kan gaan.
Alieke van Vonno-Timmerman is vrijwilliger van het eerste uur en vertelt dat het Alzheimer Café vanaf het begin een succes was. “Het café in Vianen was het tweede café in de regio, na IJsselstein. Men vermoedde dat er behoefte was aan iets dergelijks en dus zetten meerdere betrokken groepen, zoals Alzheimer Nederland, afdeling Lekstroom, Zorgspectrum, gemeente Vianen, Welzijn Vianen, de kerken, huisartsen en een aantal actieve vrijwilligers de schouders eronder. De eerste keer waren er direct zo’n 100 bezoekers.”
Samenwerking
Die 100 bezoekers per keer bleven niet structureel komen, maar al snel heeft het café structureel een opkomst van zo’n 40 à 50 mensen per keer. Een gemiddelde wat men nog altijd weet vast te houden. Inmiddels zijn Zorgspectrum, Rivas, Welzijn Vianen en Steunpunt Mantelzorg bij het project betrokken. De avonden worden georganiseerd door vijf personen (vertegenwoordigers uit deze organisaties), ondersteunt door zeker acht vrijwilligers die bijvoorbeeld fungeren als gastheer/vrouw.
Lillian Klynstra van Zorgspectrum is gespreksleider, een taak die ze afwisselt met Inge Piscaer van Rivas. Klynstra vertelt over het verloop van de avonden.
“Eigenlijk houden we altijd een vast programma aan. Er is eerst een half uur de mogelijkheid om binnen te lopen, waarbij iedereen koffie of thee kan krijgen en men elkaar ontmoet. Daarna houdt de gespreksleider een interview met een deskundige. Dat kan een psycholoog of een huisarts zijn, maar ook een schrijver die een boek heeft geschreven over Alzheimer of een andere vorm van dementie.”
Pauze belangrijk
“Vervolgens is er een half uur pauze. Na de pauze is er de mogelijkheid om met elkaar in gesprek te gaan over het besproken thema en vragen te stellen aan de deskundige, maar dat durft niet iedereen. Daarom is de pauze juist ook écht belangrijk. Onze vrijwilligers en de deskundige lopen dan namelijk ook rond. Bezoekers kunnen dan één op één vragen stellen of een vrijwilliger verzoeken om de vraag te stellen aan de deskundige.”
“Dit is juist één van de krachten van het Alzheimer Café. Door met elkaar in gesprek te gaan, vragen te stellen en situaties uit de praktijk te bespreken ervaren bezoekers herkenning en erkenning bij elkaar en kunnen bezoekers van elkaar leren. Tot slot is er de mogelijkheid om nog wat na te praten en te drinken.”
Er zijn vaste bezoekers op de café-avonden, maar toch komen er ook nog steeds nieuwe mensen bij. Het feit dat bezoekers zich niet hoeven aan te melden houdt het bovendien laagdrempeling. Klynstra: “Natuurlijk bespreken we serieuze onderwerpen, maar het doel is bovenal om er een gezellige avond van te maken. Tijdens de pauzes is er bijvoorbeeld ook altijd muziek.”
Jubileumavond
Tijdens de jubileumavond op 5 september verwelkomt men dr. Bère Miesen als speciale gast, maar ook een aantal personen van het eerste uur. Miesen is de initiatiefnemer van de Alzheimercafés in Nederland. In 1997 werd het allereerste café geopend in Leiden onder zijn begeleiding.
Miesen zelf is van huis uit psychogerontoloog en dichter. Psychogeriatrie is het onderdeel van de geneeskunde dat zich bezighoudt met aandoeningen die gepaard gaan met beperkingen van de geestelijke vermogens (psycho) op hogere leeftijd (geriatrie). Miesen schreef het boek ‘Je suis dementie’, wat op 5 september ook besproken zal worden.
Het boek bestaat uit een dertigtal minicolleges over de impact van dementie op de persoon zelf, diens familie en andere verzorgenden, maar ook over media en euthanasie. Miesen heeft zo de kennis gebundeld die hij gedurende zijn vijftigjarige carrière opdeed om de beeldvorming over dementie te complementeren. De minicolleges worden in het boek afgewisseld met gedichten. Het boek zal op de avond ook te koop zijn. Het kost 20 euro en er dient contant te worden betaald.
Hof van Batenstein
Alieke van Vonno-Timmerman en Lilian Klynstra hopen vanzelfsprekend weer op veel bezoekers. “Het is immers weer voor het eerst dat we het hier in het grand-café van Hof van Batenstein houden. Vanwege corona zijn we de afgelopen twee jaar uitgeweken naar de Hoeksteen, waar we erg dankbaar voor zijn. Ik wil ook graag nog benadrukken dat we er niet alleen zijn voor betrokkenen uit Vianen, maar voor alle inwoners van de gemeente Vijfheerenlanden”, besluit Klynstra.