• De muurschildering van Heijenbrock op de flat op de hoek van de Horndijk en de Oranje Nassaulaan.
• De muurschildering van Heijenbrock op de flat op de hoek van de Horndijk en de Oranje Nassaulaan. Foto: Hans Kuhne

Muurschildering geeft flat kleur

leerdam • Plotseling worden we opgeschrikt door glasgerinkel, alsof een fles champagne tegen de muur kapot gegooid wordt en de muurschildering van Herman Heijenbrock (1871-1948) van zijn schilderij met glasblazers in de glasfabriek daadwerkelijk gedoopt wordt. Ook wethouder Christa Hendriksen weet er niet direct raad mee. Maar als het schervengeluid weggestorven is (een grapje van Tom van Campenhout) roept ze monter dat hiermee de openingshandeling een feit is. Van Campenhout is lid van de werkgroep Kunst in de Openbare Ruimte (KIOR), initiatiefnemer van het met kunstwerken verfraaien van Leerdam. Na ‘Zondagmiddag’ aan de Zuidwal en ‘Levenslijnen’ op het relaishuisje aan de Stationsweg, is dit de derde muurschildering die gerealiseerd kon worden met sponsorgeld en een bijdrage van de gemeente. Zijn Stichting Kunstplaats Vijfheerenlanden is een kunstzinnige en culturele ontmoetingsplek aan de Markt. Hij was het die de pasteltekeningen van Heijenbrock over het werk in de glasfabriek in 2018 ontdekte op de zolder van het gemeentehuis van Leerdam. ,,Ik heb er meteen een tentoonstelling mee ingericht.” 

Zwart papier

In een klein winkeltje in Engeland ontdekte Heijenbrock zwart papier. Dat kon hij prima gebruiken, want dan had hij meteen een goede achtergrond voor de vaak duistere omgeving van zijn onderwerpen, zoals hoogovens, metaalgieterijen, staalfabrieken, glas- en aardewerkfabrieken. Hij wordt daarom ook wel de 'industrieschilder' genoemd. Egge-Jan Pollé van de Stichting Heijenbrock: ,,Hij reisde naar Duitsland, België, Wales, Engeland, Schotland en Zweden. Heijenbrock werkte niet met verf, want die zou te snel opdrogen in de verhitte omgeving van een fabriek, zeker in de glasfabriek. Dus koos hij voor pastelkrijt.” Want Heijenbrock kwam niet even vluchtig op bezoek om later thuis zijn schetsen uit te werken, hij bleef echt tussen de arbeiders zitten en tekende op locatie. ,,Hij schilderde live” zegt Pollé met bewondering in zijn stem. 

Willem Kerssemeijer en Michelle Geurts van Reclame Atelier Leo Mineur uit Rotterdam zijn de uitvoerders van de muurschildering. Eerder gaven zij het vaak met graffiti bekladde relaishuisje aan de Stationsweg een metamorfose. Een dergelijke muurschildering voltooien vergt wel het een en ander, vertellen ze. Kerssemeijer: ,,Ik dompel me helemaal onder in het werk en de persoon van degene van wie ik een reproductie ga maken, anders kan ik het niet.” Glasblazers Josja Schepman en Geir Nustad herkennen het werk op de tekeningen van Heijenbrock, maar Nustad ziet ook een verschil:  ,,Destijds werd er meer productiewerk gemaakt, terwijl wij meestal met unica bezig zijn.” In dit Internationale Jaar van het Glas doet de muurschildering van Heijenbrock het ambacht in ieder geval eer aan.

q www.kior-leerdam.nl

Levien Vermeer