'Als je niks doet, wordt het duurder'
regio • Eigenaren van oude, landschappelijk gelegen woningen en schuren kunnen op beide zaterdagen hun licht opsteken bij bewoners van vergelijkbare panden.
Bestuurslid Dick de Jong: "Er moet aan een klimaatdoel voldaan worden, dat geldt voor iedereen. Jaren terug hebben we als stichting een boek uitgegeven waar veel tips in staan: aandachtspunten bij een verbouwing en een hoofdstuk over isoleren. Met het project 'De Duurzame Boerderij' willen we daar nu meer aandacht aan schenken. Daarom hebben we contact gezocht met mensen die er verstand van hebben."
Gericht advies
De Jong is blij dat ‘zijn’ stichting met het oog op verduurzaming van gebouwen kan samenwerken met de mensen van Het Nieuwe Wonen en met de organisatie van de Duurzame Huizen Route.
Hij vertelt: “Bij Het Nieuwe Wonen zitten mensen die verstand hebben van bouwen. Het zijn veelal gepensioneerden die in relevante sectoren werkten en die gericht advies kunnen geven. Ook voor advies over subsidies voor verduurzaming verwijzen we naar deze deskundigen, of naar de gemeente.”
Een kleine dertig eigenaren van oude en monumentale boerderijen en panden stellen op de twee zaterdagen hun huizen open. De lijst met namen en adressen is te vinden op de website van de stichting.
Inschrijven
“Mensen kunnen zich via onze site inschrijven voor een bezoek aan zo’n boerderij. Eigenaren melden dan op welke tijden ze bezoek willen ontvangen en hoeveel mensen. Bezoekers krijgen een terugkoppeling als ze zich aanmelden. De dagen vallen samen met de Duurzame Huizen Route, die ook op 30 oktober en 6 november worden gehouden."
Het verduurzamen van oude panden is vaak lastig. “Het probleem bij een boerderij is altijd dat vroeger eerst het skelet werd neergezet, vervolgens werd het dak gemaakt, pas dan bouwde men de muren eronder. Dan loop je tegen het probleem aan dat je de ruimte tussen de muren en het dak nooit goed dicht krijgt. Daar blijft kou en tocht doorheen komen. En je hebt geen kruipruimte waar je wat onder kunt doen. En hoe hou je ramen authentiek? Dat kan bijvoorbeeld met voorzetramen.”
Een andere uitdaging zijn de enkelsteens muren. “Daar moet je aan de binnenkant wat tegenaan zetten. Je moet daarbij in de gaten houden dat het niet gaat verstikken, wat gebeurt als je iets te goed afsluit. Je moet dus ventileren, anders krijg je schimmelplekken op de binnenmuren. Ook zie je vaak dat salpeter uit de mest door de muren is getrokken, waardoor de muren gaan uitzetten. Wat je er tegenaan zet, wordt ook beïnvloed door de salpeter. Deskundig advies is belangrijk. Je moet zorgen voor dampdichtheid en ventilatie.” Volgens De Jong verdient de eigenaar een goede investering in verduurzaming altijd terug. “Als je niks doet wordt het nog duurder: energieprijzen stijgen.”
Ook vroeger waren er al slimme manieren om huizen te isoleren. “Het mooiste vind ik dat oude boerderijen luiken hebben. In een koude nacht of op een hete dag kun je die dicht doen. En als de hooizolder vol zat, kon de kou er niet doorheen komen.”
Wat vindt de stichting van zonnepanelen op oude boerderijen? "Dat kan wel, maar doe dat op een nette manier. Op een rieten dak moet je er niet aan beginnen in verband met brandgevaar. Maar op schuren, bij de openbare weg vandaan, kan het wel. Neem dan exemplaren die wat minder opvallen. Wat we erg jammer vinden is dat er mensen zijn die ze in het weiland neerzetten. Dat is zonde.”
Meer informatie
Voor meer informatie over de duurzame boerderij- en monumentenroute: www.boerderijenerf.nl.
Anne Marie Hoekstra