Voorstelling ‘Ach, die lieve oudjes'

heukelum • Heukelum Aktief organiseert samen met de Hervormde kerk op 25 november in het dorpshuis De Krakeling een avond over dementie. De bezoekers krijgen op een verrassende manier inzicht in de ziekte en hoe daarmee om te gaan.

“Nu ben je al voor de derde keer je sleutels kwijt!” “Waarom reageert mijn man zo agressief?” “Hadden we oma wel naar het verpleeghuis moeten laten verhuizen, ze is nog zo helder.” 

Als iemand in de nabije omgeving dementie krijgt, leidt dat tot onzekerheid, boosheid en verdriet. Bestuurslid Henk van der Vegt van Heukelum Aktief maakte dat van dichtbij mee. “Het is voor naasten heel moeilijk om ermee om te gaan, ook omdat de ziekte zo’n onvoorspelbaar verloop heeft. In het begin heb je meestal niet door wat er aan de hand is. Later komt de vraag wanneer het punt is gekomen dat iemand niet meer thuis kan wonen. Als diegene soms heel heldere momenten heeft, is dat extra lastig. En vergeet niet dat mantelzorgers zelf vaak ook niet de jongsten zijn, dan is het allemaal nog moeilijker te bevatten.” Tel daarbij op dat heel veel mensen te maken krijgen met Alzheimer of een andere vorm van dementie, en Heukelum Aktief en de Hervormde kerk hadden genoeg redenen om er een thema-avond aan te besteden. Bij dit soort onderwerpen is het belangrijk om zij aan zij te staan, los van achtergronden of overtuigingen”, vindt Henk. “We wilden er wel graag een interactieve avond van maken.” Terwijl er over die invulling werd nagedacht, ving Henk bij toeval een gesprek op in de sportschool in Rumpt. Twee dames hadden het over de voorstelling ‘Ach, die lieve oudjes’, die veel indruk op hen had gemaakt en waardoor ze veel beter begrepen hoe dementie ‘werkt’. “Ik sprak ze aan en zo kwam ik in contact met Resi Spijkers.”

Resi lacht: “Ik weet nog steeds niet wie het geweest zijn, maar inderdaad kwam Henk bij mij terecht.” Resi werkte destijds als coördinator welzijn en vrijwilligerswerk bij SZR op de locatie Lingehof in Beesd. Al langer past ze cabaret en toneel toe in haar werk. “Bij SZR wilden we de vrijwilligers scholen in het omgaan met mensen met dementie. Daarom heb ik samen met mijn toenmalige collega, psychologe Annemie Ruijs, het programma ‘Ach, die lieve oudjes’ ontwikkeld.”

Daarin speelt Resi afwisselend een vrijwilliger en iemand die dementerend is. Bijna zonder zich te verkleden kruipt ze van de ene in de andere huid en laat ze zien hoe dementie in vier stadia verloopt: de bedreigde ik, de verdwaalde ik, de verborgen ik en de verzonken ik. Annemie Ruijs vertelt tussendoor over iedere fase en Kenneth van Doremalen begeleidt op piano de liedjes die Resi in de voorstelling zingt. "Het geheel is iets aangepast omdat de avond in Heukelum niet gericht is op vrijwilligers in een zorginstelling”, voegt Resi eraan toe. Henk van der Vegt; "Het is een verademing hoe zij dementie bespreekbaar maken. Het is een zwaar onderwerp, maar het wordt niet zwaar gebracht. Wel is het een indringende voorstelling, de rillingen liepen soms over mijn rug”. De Heukelummers worden na het indringende verhaal niet naar huis gestuurd. "We houden een korte pauze waarna er vragen gesteld kunnen worden, waar professionals antwoord op zullen geven. Inloop vanaf 19:30 uur, aanvang 20:00 uur. Gratis toegang.

Janneke Boogaard