Voorkeurslocatie nog niet bekend
‘Nieuwbouw beste optie'
vijfheerenlanden • Dat voorstel legt het college binnenkort voor aan de gemeenteraad die de uiteindelijke beslissing neemt. “Een nieuw gebouw kost veel geld, het aanpassen van een oud gebouw kost nog meer”, zei burgemeester Sjors Fröhlich vorige week dinsdag. Het is nog niet bekend waar het nieuwe gebouw komt te staan.
Fröhlich was er – net als zijn voorganger waarnemend burgemeester Jan Pieter Lokker – al gauw achter dat het werken in de drie voormalige gemeentehuizen van Leerdam, Vianen en Zederik niet ideaal is. Drie locaties die ‘bemenst’ en verwarmd moeten worden, drie balies die volop in bedrijf zijn; het blijkt een onnodig kostbare zaak. Daar komt bij dat de ambtenaren nu verspreid zitten over drie gebouwen wat een hoop heen en weer rijden en dus tijdverlies tot gevolg heeft. “Het is het toppunt van inefficiëntie”, concludeert Fröhlich. “Heel belangrijk om daar zo snel mogelijk wat aan te doen.”
Bovendien wil hij een besluit nemen voor straks de verkiezingsstrijd losbrandt en het gemeentehuis een van de strijdpunten in de campagne wordt. “Daar vind ik dit onderwerp minder geschikt voor”, zei Fröhlich die vaststelde dat het om een ‘beladen en gevoelig’ onderwerp gaat. “Eigenlijk zou het niet uit moeten maken waar zo’n gebouw staat, maar een gemeentehuis heeft een symbolische functie waar de inwoners emoties bij voelen.”
Ondanks de (betrekkelijke) haast die geboden is, benadrukt Sjors Fröhlich dat het college zo zorgvuldig mogelijk te werk gaat. Ook al omdat de gemeenteraad B&W een aantal kaders heeft meegegeven. “De dienstverlening naar de inwoners moet zo goed mogelijk zijn, daarnaast zijn de kosten belangrijk. Daarvoor hebben we gekeken naar de jaarlijkse exploitatielasten. Verder krijgt duurzaamheid een hoge prioriteit: we vinden het belangrijk dat het gebouw op en top duurzaam is.” Daarnaast werd onder meer gekeken naar de mogelijkheid om ambtenaren en college in hetzelfde gebouw te huisvesten waar ook de raadsvergaderingen worden gehouden, spelen uitstraling en vooral bereikbaarheid een belangrijke rol en werd onderzocht of het mogelijk is de werkplekken van de ambtenaren zo goed mogelijk in het gemeentehuis onder te brengen. Bij het onderzoeken van de scenario’s werd gekeken naar de drie bestaande gemeentehuizen, nieuwbouw en leegstaande gebouwen en kantoren in Vijfheerenlanden. Die laatste optie viel al gauw af. “Er is geen gebouw dat voldoet aan onze kaders.” De drie gemeentehuizen werden op twee manieren bekeken: met 260 werkplekken van negen vierkante meter en met 210 werkplekken van zeven vierkante meter. “Het proces werd gestart voor de coronacrisis. De afgelopen periode werd vooral thuis gewerkt. Onderzoek heeft uitgewezen dat onze medewerkers ook in de toekomst vaker thuis zullen werken. Dat heeft gevolgen voor de piekbelasting van het gemeentehuis. We gaan nu uit van de tweede variant. Dat geeft ons meer armslag.”
'In stand houden drie locaties is het toppunt van inefficiëntie'
Bij het doorspitten van alle scenario’s werd ook gekeken naar de toekomstmogelijkheden van de gemeentehuizen die achtergelaten worden. Dat gold ook voor de wens van de raad om in ieder geval in de drie grote kernen servicepunten te vestigen waar inwoners terecht kunnen voor hun rijbewijs en paspoort. Architectenbureau Kraaijvanger bekeek alle scenario’s en rekende de kosten door. Daaruit blijkt dat het 2,8 miljoen euro per jaar kost om de drie bestaande gemeentehuizen draaiende te houden. Aan die gebouwen wordt op dit moment geen groot onderhoud verricht, zodat op termijn een inhaalslag nodig is die jaarlijks 450.000 euro kost. Inzet van raad en college is om jaarlijks niet meer geld – liefst minder – aan de nieuwe huisvesting uit te geven dan de huidige drie gebouwen nu kosten. Uiteindelijk eindigden twee opties bijna gelijk op de eerste plaats: herinrichting van het Leerdamse stadskantoor én de bouw van een gloednieuw gemeentehuis. “Leerdam is net een fractie goedkoper dan nieuwbouw. Toch heeft het college voorkeur voor een nieuw gemeentehuis. Dan kunnen we het gebouw geheel inrichten naar onze wensen. Bovendien biedt dit een ideale gelegenheid om energieneutraal te bouwen.” Nieuwbouw zorgt voor lagere jaarlasten dan de drie bestaande gemeentehuizen nu kosten. Dat verschil wordt nog groter als de toekomstige kosten voor groot onderhoud worden meegerekend. Waar het nieuwe gebouw komt te staan, is nog onduidelijk. “We gaan eerst naar de raad. Als die akkoord gaat, kijken we naar een nieuwe locatie. Dat kan een stuk grond van onszelf zijn, maar ook een perceel van een ander dat aan alle eisen voldoet.”
Ook de herbestemming van de drie bestaande gebouwen wordt gezien als een apart traject, al doet het college hiervoor wel suggesties. "Meerkerk is uitstekend geschikt voor woningbouw, een zorginstelling of school. Ook in Leerdam is woningbouw een prima optie, terwijl het ook de locatie zou kunnen worden van het Glasmuseum.” Vanwege de historische betekenis van het gemeentehuis ligt de situatie in Vianen gecompliceerder. "De nieuwe kantoren kunnen door allerlei organisaties gebruikt worden én er kunnen winkels in. Het historische deel met die iconische gevel en die prachtige schilderijen gaan we niet zomaar ‘verpatsen'. Daar zou een maatschappelijke of een culturele instelling in kunnen komen.” Het geld dat de verkoop van de bestaande gemeentehuizen oplevert, is bij de doorrekening van de scenario's niet meegenomen. "We hebben daarvoor alleen gekeken naar de exploitatielasten.” Als de raad akkoord gaat met keuze voor een nieuw gemeentehuis wordt direct gestart met de herbestemming van de drie oude locaties. "Want dat levert geld op." Fröhlich heeft geen idee wanneer het nieuwe gemeentehuis in gebruik kan worden genomen. "We doen dit proces stap voor stap. Nu is eerst de raad aan zet.”