• Dagelijks ritueel: Jens aan het werk, moeder Iris en de tweeling houden een oogje in het zeil.
• Dagelijks ritueel: Jens aan het werk, moeder Iris en de tweeling houden een oogje in het zeil. Foto: Aangeleverd

Basisscholen niet eerder open

Thuisonderwijs: een vak apart

vianen • "Je moet wel heel veel ballen in de lucht houden", constateren veel betrokkenen. Dat geldt ook voor Iris Bruijne (34) uit Vianen. Een paar dagen in de week begeleidt ze thuis zoon Jens van acht, leerling van De Voorhof, terwijl ook de tweeling Sara en Laise van bijna twee dan aan haar zorgen zijn toevertrouwd. Tegelijkertijd is ze leerkracht van groep zes van de Mattheusschool in de Utrechtse wijk Overvecht. “Een pittige combinatie”, zegt ze. “Enerzijds wil ik dat Jens niks mist van de leerstof, daarnaast ben ik druk bezig om de leerlingen in mijn klas zo goed mogelijk te begeleiden, te controleren of hun werk af is en vragen van ouders te beantwoorden.”

Iris heeft voor Jens een werkplek in de keuken ingericht. “Niet op zijn kamer, want dan wordt hij afgeleid door z’n speelgoed. In de keuken is het gezellig en kan ik alles goed in de gaten houden, zodat de tweeling Jens niet te veel afleidt. Sara en Laise vinden zijn boeken en schriften heel interessant.”

In huize Bruijne wordt zoveel mogelijk het ‘normale’ schoolprogramma aangehouden. Het ontbijt wordt tijdig afgerond, zodat Jens om half negen aan de slag kan. “We stellen een schema voor de dag op, elk onderdeel dat klaar is vinken we af. Dat zorgt voor overzicht. Van 9:00-9:30 uur belt hij in bij zijn school voor rekenuitleg. Daarna gaat hij weer zelf aan het werk. Om 10:00 uur heeft Jens contact met zijn leerkracht voor spellinginstructie. “Ik hou in de gaten of alles goed gaat met de verbinding. Om 10:30 uur houden we pauze, doen een spelletje en eten fruit met z’n vieren. Daarna gaan we verder met het werk.”

Moeder Iris vindt het best lastig om haar eigen zoon te begeleiden. “Het is toch anders dan bij mijn leerlingen. Net of je meer van je eigen kind verwacht. Maar ook Jens heeft wel eens een dag dat het minder gaat. Ik ben streng, maar rechtvaardig. Zijn werk moet af. En als dat een keer niet lukt, neemt hij het de volgende dag gewoon mee naar de noodopvang of we maken het in het weekend af. Meestal is Jens rond de middag klaar. Daarna doen we wat leuks: we bakken een cake of koekjes. Hij mag buiten spelen of krijgt extra schermtijd, al probeer ik dat zoveel mogelijk te beperken.”

Iris kijkt uit naar de tijd dat alles weer ‘normaal’ is. “Voor de tweeling zorgen, Jens begeleiden, m’n ‘gewone’ werk doen, eten koken, boodschappen halen, het huis op orde houden, vaak ben ik in het weekend nog bezig met correctie of het opnemen van filmpjes voor m’n klas. Een uitdaging om alles rond te krijgen. Ook voor de kinderen is het beter als ze weer naar school kunnen. Ze missen de sociale contacten. Het vervelende is ook dat alles dicht is. Je kunt nergens met ze naar toe en het speeltuintje hier vlakbij kennen ze nu wel.”

Emerentia Muskens

'Je moet op deze manier wel heel erg veel ballen in de lucht houden'

Emerentia Muskens (35) uit Vianen zit in hetzelfde schuitje. Ze werkt als intern begeleider en leerlingondersteuner op basisschool Blink in Culemborg, terwijl dochter Mirthe (8) en zoon Jordy (5) thuis hun schoolwerk doen. “Tijdens de eerste lockdown legde ik mezelf op om als juf mijn werk optimaal te doen, mijn eigen kinderen zo goed mogelijk te begeleiden, terwijl vriendinnen me regelmatig om raad vroegen. Die combinatie was gewoon niet haalbaar. Ik legde de lat te hoog. Bij de tweede lockdown wilde ik dat niet meer.”

Daarom pakt Emerentia het nu anders aan. Bovendien zorgt de school van haar kinderen - De Wegwijzer in Vianen - voor een duidelijk weekprogramma, zodat het voor leerlingen en ouders duidelijk is wat er precies moet gebeuren. Daarnaast laat ze Mirthe en Jordy veel zelfstandiger werken. “Mirthe heeft een werkplek op haar kamer. Daar begint ze de dag met een uur online instructie. Dat is haar verantwoordelijkheid. Ik ga niet kijken. Alleen als er iets mis gaat met de verbinding of er iets heel vervelends gebeurt, mag ze naar beneden komen. Niet voor simpele vragen of een snoepje.” Ook Jordy gaat met i-pad en koptelefoon zelfstandig aan de slag. “Hij voert opdrachten uit en doet on-line spelletjes. Als-ie klaar is, mag hij filmpjes op You Tube kijken. In deze tijd krijgen de kinderen so wie so meer schermtijd, daar heb ik me bij neergelegd.”

Rond 8:45 uur logt Emerentia in voor de dagopening met haar collega’s. “We informeren hoe het gaat en ik voer overleg over de zorgleerlingen. Mijn werk bestaat uit het continu inspringen op hulpvragen van collega's. Zo houd ik de vinger aan de pols als het met leerlingen thuis niet goed gaat.” Om tien uur houden Emerentia, Mirthe en Jordy een half uur pauze. “We drinken wat en eten een koekje. En we doen wat leuks met elkaar: een kruiwagenrace, suikerklontjes overbrengen, wc-rollen bowling, koekjes bakken en ga zo maar door. Ik heb nu geen eigen klas en kan zo toch mijn inspiratie kwijt. Die pauzetips staan op mijn facebookpagina ‘emerentia training-coaching advies’. Het begon als grap, maar er is veel vraag naar.” Daarnaast houdt de Vianese op dinsdagavond on-line meetings voor ouders die er door corona ‘doorheen’ zitten.

Na de pauze gaat Mirthe terug naar haar kamer en voert samen met een klasgenootje opdrachten uit. "Koptelefoon op, microfoon aan en aan de slag. In het begin wilde ik kijken wat ze precies doen, maar hoe meer ik het loslaat, hoe beter het gaat.” Emerentia begeleidt dan Jordy een kwartiertje, waarna ook hij weer vooruit kan. "Daarna doe ik wat klusjes, maar ben beschikbaar als Mirthe en Jordy me nodig hebben.” ‘s-Middags zit het werk er voor de kinderen op en mogen ze buiten spelen. "Dan heb ik een uur voor mezelf om collega's te begeleiden en voor andere belangrijke dingen. De ene dag gaat het beter dan de andere, maar gemiddeld ben ik dik tevreden hoe we deze lockdown doorkomen.”