Jan de Kwant over zijn herinneringen aan koolteerfabriek
'Vond die geur wel lekker'
Ik ben geboren in de Tuinstraat, in de wijk Oud-Krimpen. Toen ik klein was ging ik heel vaak op m'n fietsje met m'n vriendjes de 'polder' in, zoals we de Stormpolder toentertijd noemden. We namen dan altijd een kijkje bij de koolteerfabriek die er toen nog stond. Daar werd teer, afkomstig van gasfabrieken en hoogovens, omgezet in allerlei andere chemische producten zoals benzol, naftaline en fosfor. Als je langs de fabriek reed, hoorde je ook altijd zo'n borrelend sissend geluid. Dat vonden wij kinderen natuurlijk reuze spannend. Van m'n ouders moest ik daar wegblijven; die wilden niet dat ik zo dicht bij die 'rommel' zou komen.
Wasgoed
De fabriekspijpen rookten ook dag en nacht. Als je je wasgoed buiten wilde hangen, moest je rekening houden met de windrichting. Het kon zomaar gebeuren dat je kleren stonken als die droog waren. Ik kan me herinneren dat er altijd een bepaalde geur hing op de Stormpolder. Zelf vond ik die geur wel lekker, maar de meesten vonden het er gewoon stinken. Je ademde die lucht in, dag in dag uit. Heel goed voor je gezondheid kan dat niet zijn geweest, maar daar werd destijds gewoon niet over nagedacht.
In 1970 stopte de koolteerfabriek. De tanks, die op het terrein achterbleven, zijn nog jarenlang in gebruik geweest als op- en overslagplaats voor chemisch afval. De Exploitatie Maatschappij Krimpen, kortweg EMK, was hier verantwoordelijk voor. Bij dit bedrijf hielden ze zich bezig met het bewerken van chemisch en vloeibaar havenafval. Na bewerking werd dat spul verkocht als brandstof. Tonnen afval zijn in die tijd in de IJssel geloosd of in de bodem gedumpt. Het werd allemaal oogluikend toegestaan door de gemeente. Verschrikkelijk! Toen de EMK in 1980 failliet ging, bleef Krimpen aan den IJssel er een enorme gifbelt achter.
Begin jaren tachtig heb je een reeks van gifschandalen, ook hier in de omgeving. In Lekkerkerk en Gouderak (Zellingwijk) blijken hele woonwijken te zijn gebouwd op giftige grond. Inmiddels zijn die vervuilde terreinen gesaneerd en is het probleem daar opgelost. Hier niet. Ze hebben in 1990 het terrein geïsoleerd met damwanden en een afdeklaag met asfalt. Nu, dertig jaar later, blijken de damwanden te lekken en sijpelt er rommel de IJssel in. Ik vind dat niet kunnen. Ze moeten, net als op die andere plekken, de boel saneren zodat er geen gevaar meer is voor de omgeving.
Heeft u zelf een bijzonder verhaal over de koolteerfabriek, de EMK of de verontreiniging van het terrein? Neem dan contact op met de redactie van Het Kontakt via: krimpenerwaard@kmp.nl.