• Kees Kloet (links) droeg het stokje over aan Cees Nugteren.
• Kees Kloet (links) droeg het stokje over aan Cees Nugteren. Foto: Anne Marie Hoekstra

‘Het gaat erom dat kinderen evenwichtige mensen worden'

Nieuwe rector De Lage Waard

Op CSG De Lage Waard in Papendrecht zijn naast cijfers tegenwoordig ook andere zaken belangrijk, vertelt vertrekkend rector-bestuurder Kees Kloet. ‘Het gaat om vertrouwen.’ Hij draagt zijn taak per 1 augustus over aan zijn opvolger Cees Nugteren.

De twee naamgenoten zitten naast elkaar in een vergaderkamer van de school. Ze kennen elkaar al langer; als directeur-bestuurder van de Samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs PO en VO (Noordelijke) Drechtsteden kwam Cees zijn voorganger regelmatig tegen.
Van een school die bij voorkeur goed presterende leerlingen aantrok, veranderde De Lage Waard onder de leiding van Kloet in een organisatie die ook leerlingen verwelkomt die iets extra's nodig hebben. Een van de mooiste momenten uit zijn 4,5 jaar op De Lage Waard was de terugkeer van een meisje dat was afgehaakt. Kloet vertelt: “Ze zat al een poosje thuis. Ik dacht: ik ga eropaf. Er bleken behoorlijk wat spanningen te zijn thuis. En in haar klas werd ze gepest. Ik heb kunnen uitleggen waarom het goed was als het meisje weer naar school zou komen. In haar klas heb ik een dagopening gedaan, de dag daarna. Ik weet nog dat ik emotioneel was. Ik vertelde een verhaal over Jezus en zijn omgang met mensen en vroeg de klas: hoe doen wij dat nou? Na twee dagen was het meisje weer op school en de klas kon haar weer ontvangen.”

Nugteren kijkt opzij naar Kloet en knikt. “Ik weet nog dat Kees me dit verhaal destijds vertelde. Dit is het stapje extra wat iedere leerling verdient.”

Verwaarloosd

Bij zijn aantreden in 2017 had de school een paar problemen, vertelt Kloet. “De school had veel kenmerken van een verwaarloosde organisatie. De top had geen goede verbinding meer met de basis en andersom. En we hadden te veel mensen in vaste dienst.” 

De gevolgen werkten door in het aantal aanmeldingen van nieuwe leerlingen. “In 2018 hadden we 305 aanmeldingen, zeven jaar daarvoor waren het er nog 524. Uit inspectiebezoek in 2017 bleek dat ons vmbo-t aan het randje van de typering ‘zwakke afdeling’ zat. Nu hebben we 435 aanmeldingen."

'We zijn er om leerlingen te laten opgroeien tot mooie volwassen mensen'

De rector-bestuurder zette een reorganisatie in gang die 1,5 miljoen kostte. “Er hoefden geen mensen verplicht uit.” Ook de communicatie werd aangepakt. “De verbinding tussen bestuur en medewerkers is opnieuw gelegd. Door per locatie een sectordirecteur aan te stellen en de afdelingsleiders opnieuw te positioneren, in plaats van één centrale directie voor beide locaties, is de aansturing vanuit de directie veel effectiever geworden. De lijnen zijn kort voor de medewerkers en de directie heeft beter toezicht op wat er nodig is. Nu zegt iedereen: dat was nodig, het heeft veel rust gebracht.” 
De school investeerde op de locatie Burgemeester Keijzerweg in 'sociale rust'. "Onze school heeft een sterkere verbinding gelegd met de identiteit; wat betekent geloven voor ons, voor de manier waarop we dagopeningen en vieringen doen? Dat is de diepere laag waarop medewerkers zich aangesproken hebben gevoeld. Tevredenheidsonderzoeken zijn sinds 2017 enorm positief geworden, ver boven het landelijk gemiddelde.”

Anders kijken

Ook het mentoraat moest veranderen. “De locatie Vijzellaan stond bekend als een school die heel selectief was. Je moest wel heel goed zijn wilde je daar kunnen slagen. We hebben in het mentoraat gezegd: als kinderen zich melden, proberen we hen zo te begeleiden dat ze evenwichtige mensen en goede burgers worden. Er is meer dan prestatie. Dat hebben we bereikt door anders naar kinderen te kijken. Kinderen moeten leren, maar worden ook aangesproken op goed gedrag."

Nugteren kende het imago van de school. "Ik wist dat de school heel selecterend was, omdat de beste leerlingen voor de beste resultaten zouden zorgen. Het gaat om het hervinden van je rol voor leerlingen, waartoe ben je er?" Hij geeft meteen het antwoord: "Om leerlingen te laten opgroeien tot mooie volwassen mensen. Ik merkte dat deze school meer dan voorheen open stond voor leerlingen met bijvoorbeeld autisme. Zonder dat andere leerlingen daar hinder van hebben gehad. Gemiddeld over alle scholen heeft ongeveer zes procent van de leerlingen extra ondersteuning nodig."

Zijn werkzame leven begon Nugteren als rijkspolitieagent. "Met een omweg ben ik in het onderwijs beland. Door het politiewerk merkte ik dat ik op een andere wijze met jongeren wilde omgaan. Je moest jongeren die het winkelcentrum onveilig maakten stevig aanspreken, het was altijd een vorm van repressie. Ik ben het onderwijs ingegaan om wat voor jongeren te betekenen." Nu hij jarenlang directeur-bestuurder is geweest, wil hij weer dichter bij de jongeren komen te staan. "Ik wil graag weer in een school werken waar identiteit een plek mag hebben."

Veilige plek

Nugteren wil 'de missie van de school verbinden met het hart van de docent'. Hij ziet het als een van zijn missies om de twee locaties van De Lage Waard meer met elkaar te verbinden. "Ik ben pas tevreden als de ene locatie ontzettend trots is op de andere. Ik heb de twee locaties bezocht, er stonden medewerkers, ouders, leerlingen klaar. Toen voelde ik: dit is waar ik wil zijn. Ik zal niet alle leerlingen leren kennen, verhalen komen via de docenten. Een technisch bestuur op afstand zou mij niet liggen." Kloet knikt. "Het gaat erom dat ouders het vertrouwen hebben dat wij het met hun kind goed gaan doen, dat de school een veilige plek is om te leren en je te ontwikkelen. Een plek waar hun kind kan groeien."