Rabo-directeur: 'Boer moet zelf regie nemen'
regio • De Rabobank is de grootste bankier in de Food&Agri sector. Regelmatig klinkt de kritiek dat de Rabobank boeren stimuleert vooral flink te investeren, maar dat de schulden die ze daardoor maken hen in hun keuzes beperkt. Remon Blok, directeur Food & Agri in Zuid-Holland, vindt dat echter te ongenuanceerd.
“Na de Tweede Wereldoorlog kreeg agrarisch Nederland de opdracht: zorg dat we nooit meer honger krijgen. Dat heeft de sector tot in perfectie doorgevoerd, daar zijn we wereldberoemd door. Nu zien we ook de keerzijde daarvan: de impact op het milieu is gigantisch. Nu heeft de sector er een nieuwe opdracht bij: voedt nog steeds die monden, het worden er 10 miljard wereldwijd, maar wel op een manier die goed is voor onze planeet. De beweging is ingezet, de sector heeft al veel gedaan de afgelopen jaren. We zijn ons veel bewuster van wat er met de bodem gebeurt, van de waterproblematiek, problemen met CO2. Dat gaat goed komen, maar het gaat niet zonder slag of stoot. Er zal een mix komen van kleine en grootschalige bedrijven, afhankelijk van wat past bij de ondernemer en de plek.”
Blok ziet de enorme uitdagingen waarvoor de sector zich gesteld ziet. “We lopen aan tegen grenzen van wat het klimaat kan handelen, gaan daar al overheen. Er moet wat gebeuren. Kijk naar de veenweideproblematiek in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. Er zijn partijen die roepen: zet het dan maar onder water. Dat doet nogal wat met de boer en de vegetatie. Daar zijn we niet per definitie voorstander van, wel van het reduceren van CO2. Dat kan op meer manieren. Je kunt ook draineren, andere gewassen toepassen, zoveel mogelijk technologische oplossingen erop loslaten. En misschien voor bepaalde stukken wel de keuze maken om te vernatten, daar ontkomen we denk ik niet altijd aan.”
Net doen alsof er niets aan de hand is en vrolijk op de oude voet doorgaan kan niet meer, stelt Blok. “Er zijn in de Europese Green Deal targets gesteld voor reductie. Dat gaat echt komen. Dit betekent dat de boer de regie zelf moet nemen. Ik zie nog te weinig dat gesproken wordt met de boer, te vaak over de boer. Je moet oppassen dat je als boer niet de regie uit handen geeft, je moet als collectief met oplossingen komen. Denk na over andere gewassen, over een heel gebied draineren. Als ze zelf de regie niet nemen, creëren ze een probleem.”
Brussel wil 25 procent biologische landbouw in 2030. Blok zet daar vraagtekens bij. "Biologisch wordt vaak als dé oplossing gezien, maar in deze problematiek is er geen oplossing voor elk gebied. Het is een deel van de oplossing. Een ander deel wordt bereikt met techniek, een deel met drainage, een deel met andere gewassen. Stakeholders die veel hebben met biologisch zijn goed vertegenwoordigd aan tafel. Beleidsmakers krijgen informatie over biologisch boeren goed aangereikt. De niet-biologische boer die goede ideeën heeft over CO2- en stikstofreductie zit te weinig aan tafel. Veelal vormen allerlei andere stakeholders de meerderheid in discussies over de toekomst. Oplossingen moeten vooral uit de sector zelf komen en niet van buitenaf voorgeschoteld worden. Dat werkt niet. Die reductie moet er komen, dus boeren: omarm het probleem, bespreek hoe de doelen te bereiken, waarbij boeren kunnen blijven boeren.”