• Zwemles in de jaren zeventig met badmeester Rob van der Kooij.
• Zwemles in de jaren zeventig met badmeester Rob van der Kooij. Foto: Aangeleverd

'Sluiting hangt altijd als zwaard Damocles boven bad'

Vijftig jaar de Dompelaar

Dat het dorp Groot-Ammers een zwembad kreeg was ruim vijftig jaar geleden te danken aan de inzet van enthousiaste dorpelingen. Een nieuwe generatie aanpakkers zorgde ervoor dat het bad er ook vandaag nog is.

Het jaar 2009 vormt een kantelpunt in de geschiedenis van het bad. De gemeente dacht aan sluiting en het dorp kwam in actie. Twee actievoerders waren nog maar tien jaar: Jan en zijn tweelingbroer Pieter van der Horst. Ze waren elk vrij moment in het bad te vinden en besloten handtekeningen op te halen om de gemeente op andere gedachten te brengen. Jan herinnert zich: “We hoorden van mijn ouders en opa en oma dat ze het bad wilden sluiten. Samen met hen kwamen we op het idee voor een handtekeningenactie. De mensen in het dorp reageerden enthousiast. We hebben 866 handtekeningen opgehaald.”

Krachtig signaal

De tweeling bood de handtekeningen zelf aan tijdens een raadsvergadering. “We hebben toen ook ingesproken. Op dat moment had ik niet door hoe belangrijk ons initiatief was. Ik denk dat het een krachtig signaal is als twee jochies zoiets doen. Maar Jan Hoogenboezem en raadslid Nico Jongerius waren er ook erg mee bezig.”
Jan heeft door zijn studie en werk veel minder tijd dan vroeger, maar komt nog altijd graag in de Dompelaar. “Het zwembad is nog steeds populair. Ook voor mensen uit omliggende plaatsen en dagjesmensen is het een belangrijke plek.”

De stichting Vrienden van De Dompelaar die het bad in 2011 redde, telt momenteel zo’n 1.600 donateurs, 100 sponsoren en 70 vrijwilligers. Bestuurslid Corrie de Kluijver: “Het is een kunst om het aantal donateurs vast te houden. We hebben ieder jaar een aantal opzeggingen, maar doen ook weer aan werving. We hebben 56 vrijwilligers die donateursgeld ophalen in voormalig Liesveld.”
Het bad kwam er ooit dankzij het initiatief en een donatie van de Gebroeders Broere, het aanbod van de firma Mourik om onder andere grondwerkzaamheden uit te voeren en medewerking van het gemeentebestuur. Oprichters waren: Jaap den Oudsten, Kees Mourik (zoon van Chris Mourik), Dirk van der Hee, Annie Bouter, Bas Broere en Gerrit van Andel. Op 5 mei 1970 doken de eerste zwemmers het bad in.

Redding

'Iedereen is trots op het bad en op het feit dat het nog steeds bestaat'

De redding door Vrienden van de Dompelaar betekent niet dat alle gevaar is geweken. “Ik denk dat sluiting altijd als een zwaard van Damocles boven het bad zal hangen”, zegt Erik Mol. Hij was een van de zeven bestuursleden van de stichting die het bad ooit runde en stak van 1990 tot 2004 veel vrije tijd in de Domplaar. “Na 2004 zijn we bedankt door de gemeente, toen is het Optisport geworden. Wij hadden aangegeven dat we niet op de oude voet verder konden. Met zeven halve zolen waren we altijd voor het zwembad bezig. Dat deden we naast ons werk. Op een gegeven moment ging dat niet meer.”

Voor aanvang van elk seizoen moest het bestuur op zoek naar badpersoneel. “Het werd steeds lastiger om mensen te vinden en je wordt het zat om elke keer nieuwe mensen in te werken. We vonden het destijds prima dat het bad werd ondergebracht bij Optisport, maar het is tegengevallen; de betrokkenheid is anders. Wij konden altijd technische bedrijven bellen als er een storing was. Ze hielpen ons in ruil voor vijf abonnementen. Er is sinds 2009 van alles gedaan om de kosten zo laag mogelijk te houden. Vrienden van de Dompelaar regelden bijvoorbeeld een afsluitdeken.”

De mooiste herinneringen bewaart Mol aan de openingen na het winterseizoen, na maanden buffelen om het bad startklaar te maken. “Dat moment was altijd geweldig; honderden kinderen voor de poort, daar doe je het voor. Dat vonden we alle zeven super.”

Veel lol

Een van de mensen die bij elke seizoensopening vooraan stond en nog altijd staat is Connie Jongmans. Ze zwemt al sinds 1970 in de Dompelaar en herinnert zich de eerste openingsdag. “Ik was elf jaar. Het was een hele happening. Het was geweldig dat er in ons eigen dorp een bad werd geopend. Het werd een ontmoetingsplaats voor jongelui. We hadden daar ontzettend veel lol.” Toen ze in 2009 hoorde over de dreigende sluiting, richtte ze samen met anderen de stichting Vrienden van de Dompelaar op. Zes jaar lang beheerde ze de donateursadministratie. Tegenwoordig is ze een van de inzamelaars van donaties.

Connie vindt het bad van grote betekenis. “Zwemmen in de Lek is gevaarlijker geworden. Ook voor sociale contacten is het bad belangrijk. En ouderen kunnen in beweging blijven. Ik zwem er van 1 mei tot 1 september. Ik mis het als het in september weer sluit. Daarna zwem ik in Papendrecht, maar dat is een overdekt bad, niet te vergelijken.”

Verzelfstandiging

Peter Kwakernaak, voorzitter van de Vrienden van de Dompelaar, is optimistisch over de toekomst van het bad. "Het zal altijd moeilijk zijn om een buitenzwembad kostendekkend te krijgen", erkent hij. "Maar aan de andere kant: als we ons gesteund blijven weten door een grote groep vrijwilligers moet het mogelijk zijn. Per 1 januari 2023 krijgen we ook de exploitatie erbij, dat is een uitdaging waarop we ons voorbereiden. Daarnaast willen we de verduurzaming ter hand nemen." Als ervaren bestuurder hoopt hij zich nog lang in te zetten voor het bad en vindt hij de verzelfstandiging juist interessant. Bovendien: "Ik heb zelden een ploeg gezien met zoveel enthousiaste mensen die zich willen inzetten. Iedereen is trots op het bad en op het feit dat het nog steeds bestaat."