Mirre Korevaar-Wijnja legde conflict in Noord-Ierland vast
Foto's als middel voor verzoening
nieuwpoort • Langs de grens tussen Noord-Ierland en Ierland liep afgelopen jaar een jonge fotografe uit Nederland. Mirre Korevaar-Wijnja (24) ging er, gewapend met een analoge middenformaat camera, op zoek naar beelden om de strijd tussen protestantse en katholieke Ieren vast te leggen. "Ik ben als kunstenaar gefascineerd door het fenomeen thuis. Hoe kan het dat de emotie van je ergens thuis voelen er ook voor kan zorgen dat anderen buitengesloten worden, dat de liefde voor de eigen achtergrond kan leiden tot het haten van de ander?"
De inwoonster van Nieuwpoort zit in het laatste jaar van haar fotografieopleiding aan de kunstacademie St. Joost in Breda. Haar reis naar Noord-Ierland maakte ze in het kader van haar afstudeerproject 'Een gedeelde lijn'. Het idee ontstond tijdens een vakantie naar Israël, waar ze zag hoe een grens mensen kan verdelen. "In eerste instantie wilde ik teruggaan naar Israël voor mijn afstudeerproject, maar vanwege de coronamaatregelen was het praktischer om naar Noord-Ierland te gaan. Daar hebben mijn man Merijn en ik ook vrienden wonen en er speelt een soortgelijk conflict."
Schuchter
En zo kon het gebeuren dat Noord-Ieren in de grensstreek onverwacht aangesproken werden door Mirre. "Mensen waren eerst schuchter. Ik werk met een vrij grote camera, dus ze moesten wel even over een drempel heen. Er was steeds de vraag of ik tot één van beide kanten behoorde. Maar als ze hoorden dat ik buiten het conflict stond en als kunstenaar bezig was, ontspanden ze al snel. Het gaat trouwens vaak helemaal niet over religie; de protestantse kant voelt zich veel meer Brits, terwijl de katholieken zichzelf als Ieren beschouwen."?
De strijd kent een eeuwenlange achtergrond; de afgelopen tientallen jaren was er sprake van verzoening, met onder meer het Goede Vrijdagakkoord in 1998. Maar de Brexit zette de zaken weer op scherp. Die beladen sfeer is in het landelijke gebied, waar Mirre doorheen wandelde, minder direct dan in de grotere steden. "In Belfast, de hoofdstad van Noord-Ierland, waar de meeste onrust is, ben ik nog niet geweest. In een andere stad, Derry-Londonderry, was ik één dag, net voordat ik weer terugging naar Nederland. Daar merkte ik dat er op me werd gelet toen ik dwaalde door de straten en was het echt wel spannend. Toen ik thuiskwam hoorde ik dat er daar gevochten was. Door mensen van mijn leeftijd; ik kan me daar zo moeilijk iets bij voorstellen. Maar het conflict wordt van generatie op generatie overgedragen. Ik sprak er een jongen die net zo oud was als ik. Hij was geboren na het Goede Vrijdagakkoord in 1998, waarbij de partijen de strijd staakten, maar zijn grootvader was vermoord door de IRA. Dat neem je je hele leven met je mee. "
Na haar afstuderen hoopt Mirre aan de slag te gaan als zelfstandig fotograaf. "Het liefst maak ik documentaires, duik ik in het leven van mensen. Maar ik fotografeer ook in opdracht, bijvoorbeeld bij bruiloften of voor bedrijven."?
Prints
Wat ze in ieder geval nog wil doen: teruggaan naar Noord-Ierland om verder te werken aan dit project. Het doel is om de hele grens langs te wandelen. Én, zeker zo belangrijk, ze wil dan een bijdrage leveren aan de verzoening tussen de twee partijen. "Daarvoor neem ik prints mee van de foto's die ik heb gemaakt. Ik vraag de Ieren van beide zijden om er los van elkaar hun reactie op de beelden op te schrijven, zodat er, zonder dat ze elkaar echt ontmoeten, toch een dialoog ontstaan."?
Ze vervolgt: "Voor mij is dit project een poging om te kijken of dit een goede manier is om te helpen bij het elkaar een thuis gunnen, om elkaar zo de hand te reiken. Als er alleen al de stap kan worden gezet om te zeggen: dit is mijn thuis, maar daar is ook ruimte voor de andere kant om zich thuis te voelen, dat zou al een heel grote stap zijn. Ik hoop daar een steentje aan bij te dragen."
Geurt Mouthaan