• Leerlingen in Nieuwpoort, nabij de vestingwal aan de Lek.
• Leerlingen in Nieuwpoort, nabij de vestingwal aan de Lek. Foto: Aangeleverd

Geschiedenis eigen streek komt tot leven dankzij Spoorzoekers

'Veel scholen zijn super-enthousiast'

regio • Klassen kunnen bijvoorbeeld op zoek naar de herkomst van straatnamen of maken een stadswandeling door Nieuwpoort. Ook een bezoek aan een fort van de Nieuwe Hollandse Waterlinie staat op het programma. Bij lessen over kinderarbeid in de Glasfabriek in Leerdam hoort een bezoek aan het Nationaal Glasmuseum.

Er is een website, er zijn interactieve werkbladen en leskisten. Een werkgroep (met scholen uit de voormalige gemeente Zederik, programmamanager cultuureducatie Cintha de Vreede en cultuurcoach Mariska van Wijnen) stond aan de wieg van het programma. De Vreede: “Het is ontstaan in 2016. Ik had een gesprek met scholen in Zederik omdat de subsidieregeling ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’ werd voortgezet. De scholen wilden graag een leerlijn over erfgoed, zodat kinderen meer leren over het gebied waar ze wonen. Met zes scholen uit Zederik zijn we begonnen met het ontwikkelen daarvan.”


Gaten boren

Een van de leskisten gaat over modelboerderijen. “Boerderijen in de Alblasserwaard zien er bijvoorbeeld anders uit dan in de Vijfheerenlanden. Kinderen leren over bouwtechnieken. Gepensioneerd bouwkundige Meine Mollema uit Noordeloos heeft bouwpakketten gemaakt van hout. De leerlingen gaan die in elkaar zetten en daarbij ook rietdekken, gaten boren met handboren, muurtjes bouwen van houten blokken, zelfs met een hoek erin. Tijdens de proeflessen vonden de kinderen het geweldig.” Lachend: “Sommige kinderen willen meteen de techniek in. Overigens hebben ook Piet Versteeg en Wim Verhoeven aan de ontwikkeling van deze lessen bijgedragen. Zij verzorgen technieklessen via Muziek- en Cultuurcentrum Forte.”


Belangrijk en onderscheidend is dat de Erfgoedleerlijn Spoorzoekers niet zomaar wat losse lesjes zijn. De lessen zijn met elkaar verbonden en zijn verdeeld over de groepen 1 tot en met 8. “De kinderen komen steeds meer te weten over bijvoorbeeld erfgoed. Het groeit in niveau, er komt herhaling bij en terugkijken: wat weet je al? Daar ga je verder op door. Doordat thema’s terugkeren, beklijft de lesstof beter. Kinderen ontwikkelen ook de woordenschat die bij de onderwerpen hoort.”


Voorbeelden van thema’s zijn: feesten & gewoonten, familieverbanden vroeger & nu, gebouwen & landschap. De regio loopt voorop. “We hebben andere regio’s nieuwsgierig gemaakt, doordat we iets nieuws hebben ontwikkeld. Een leerlijn op dit gebied was er nog niet. Andere regio’s zouden onze formats kunnen toepassen.”

Terwijl Cintha met de Zederikse scholen werkte aan het lesprogramma, kwam Kunstgebouw (een instelling voor cultuureducatie in Zuid-Holland) met de vraag: waarom ontwikkelen jullie een dergelijk programma niet voor de hele regio? “Toen hebben we daarvoor een plan geschreven”, aldus Cintha. “Dat werd binnen de kortste keren gehonoreerd door het Fonds voor Cultuurparticipatie.”


Scholen enthousiast

De online lancering van de lessen was in Molenlanden op 16 maart, in Gorinchem op 23 maart en in Vijfheerenlanden op 30 maart. “Veel scholen zijn super-enthousiast. Ze zijn onder de indruk van de lessen op onze website, de filmpjes, de handleidingen voor de lessen. Het wordt leerkrachten heel makkelijk gemaakt. Ze kunnen de beelden op het digibord zetten en lessen koppelen aan andere vakken, zoals aardrijkskunde en geschiedenis.”


Onder de vlag van MC Forte gaat Cintha deelnemende scholen begeleiden, samen met collega-cultuurcoach Willeke van Rooijen. De kosten van bezoeken aan locaties en voor vakdocenten zijn voor rekening van de school, verder is deelname gratis. Scholen die geïnteresseerd zijn, kunnen mailen naar cintha@mcforte.nl of willeke@mcforte.nl. Voor meer informatie: www.cultuurkwaliteit.nl.

Anne Marie Hoekstra