Uitspraak in zaak Niemans: billenknijpen

vijfheerenlanden • Het wordt volgende week billenknijpen voor raad en het college in gemeente Vijfheerenlanden. Na meer dan 45 jaar zal het Gerechtshof in Den Haag op dinsdag 15 december een uitspraak doen in de zaak Niemans Beton. Wordt de miljoenenclaim van het ooit in Vianen gevestigde bedrijf tegen de gemeente gehonoreerd?

De zaak Niemans loopt al sinds begin van de jaren zeventig. Toen besloten het toenmalige industrieschap Hagestein-Vianen en Niemans Beton tot een grondruil. Het bedrijf hoopte daarmee een grotere fabriek te kunnen bouwen, waardoor men marktleider zou worden. Er kwam echter een kink in de kabel, toen een paar jaar later bleek dat het industrieschap de grond nog niet had verworven. Pas in 1982 werd de grondtransactie definitief beklonken. Sindsdien lopen er allerlei rechtszaken. De gemeente werd uiteindelijk door het gerechtshof aansprakelijk gesteld en eind 1990 kwam Niemans Beton met een schadeclaim van 117 miljoen gulden. De gemeente wilde van geen wijken weten. Er werden tal van rechtszaken gevoerd. De zaak werd keer op keer doorgeschoven. De uitkomst van een commissie van deskundigen leek gunstig uit te pakken voor de gemeente, maar na nieuwe (tussen)uitspraken van het gerechtshof ging het weer compleet de andere kant op. De zaak werd aanhangig gemaakt bij de Hoge Raad, die de zaak terugverwees naar het gerechtshof. Het lijkt er op dat er nu eindelijk een uitspraak volgt. Er wordt in de voor de gemeente somberste scenario's rekening gehouden met een schadebedrag tussen de 50 en 75 miljoen euro.

De gemeente heeft de afgelopen jaren weinig losgelaten over de eigen strategie. Wethouders, raadsleden en ambtenaren hielden hun lippen stijf op elkaar. Ze waren gebonden aan een strikte geheimhouding. De gemeente bood in 2016 nog zo'n 1,5 miljoen euro en verhoogde dat bedrag later naar 10 miljoen. Het is nooit helemaal duidelijk geworden hoeveel de gemeente daadwerkelijk had gereserveerd voor het geval het mis zou lopen. Het daadwerkelijke bedrag dat de gemeente Vianen en nu Vijfheerenlanden zou kunnen ophoesten werd zorgvuldig uit de boeken gehouden.