'Als je het verleden kent, begrijp je het heden'
Historische Vereniging jubileert
leerdam • Voorzitter Teunis Blom (74) was één van de oprichters. “Enkele mensen met historisch besef waren met de geschiedenis bezig en kregen het idee zo’n vereniging op te richten. We deden historisch onderzoek en wilden daarover publiceren. In die tijd werden in andere gemeenten soortgelijke verenigingen opgericht en Leerdam kon natuurlijk niet achterblijven. De eerste jaren was ik penningmeester, daarna werd ik voorzitter.” Volgens Blom was de drang om dingen van vroeger uit te zoeken destijds een van de redenen om de vereniging op te richten. “Mensen zeggen wel eens: ‘waar ben je mee bezig? Het is toch allemaal oude meuk’. Maar het is een verslaving, ik vind het zo interessant. Bovendien is het belangrijk om te weten hoe alles tot stand is gekomen. Als je het verleden kent, begrijp je het heden en heb je ook zicht op de toekomst.”
In de loop der jaren breidden de activiteiten zich uit. Inmiddels verschenen er zo’n twintig boeken in de ‘Historische Reeks Leerdam’ en Blom is bezig met een nieuw deel over de geschiedenis van houthandel Varsseveld. Ook het beheer van Leerdamse monumenten staat hoog in het vaandel. “In het verleden zijn dingen gesloopt die bewaard hadden moeten blijven. Dat gebeurt nu niet meer. We hebben daarover goede contacten met de gemeente.” Het terugbrengen van de oude gevelreclame van smederij Van Duffelen op de hoek van Markt en Hoogstraat én grafstenen van de oude Joodse begraafplaats die door Leerdam 'zwierven', het houden van lezingen en het digitaliseren van de beeldbank zijn andere activiteiten van de vereniging. “We snuffelen niet alleen in oude boeken, we ondernemen ook initiatieven”, lacht Blom.
De vereniging telt al jaren zo’n tweehonderd leden. “Leerdammers die belangstelling hebben voor de plaatselijke geschiedenis of die ons willen steunen in de dingen die we doen. Ook veel oud-Leerdammers die nu elders wonen, maar nog een band met de stad hebben.” Blom stelt vast dat in buurgemeenten de liefde voor de eigen geschiedenis groter is. “In Gorinchem hebben ze al gauw acht- tot negen honderd leden, elders in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden is de belangstelling ook groter. We proberen regelmatig nieuwe leden te werven, maar dat kun je gewoon vergeten. Dat heeft ook te maken met het feit dat relatief veel inwoners niet in Leerdam geboren zijn. Gelukkig bestaat er veel waardering voor onze activiteiten. Daar doen we het voor. Hetzelfde geldt voor de mensen die onze boeken kopen. We krijgen bestellingen uit de meest vreemde plaatsen. Soms denk ik: ‘wat moet die nou met een boek uit Leerdam’? Dan bestaat er blijkbaar toch interesse voor.” Blom is een echte liefhebber van de geschiedenis. Hij lepelt met smaak een aantal historische bijzonderheden van Leerdam op. Zoals het feit dat Leerdam vroeger een zelfstandig graafschap was en – los van de Staten van Holland – een eigen beleid voerde. Dat leidde er onder meer toe dat hier nog lang de Juliaanse kalender gold en niet de nieuwe Gregoriaanse tijdrekening. “Leerdam liep daardoor tien dagen achter. Ook de aanwezigheid van de Glasfabriek en een groot bedrijf als Varsseveld is opmerkelijk voor een plaats van de omvang van Leerdam.”
Door ‘corona' werden de jubileumactiviteiten uitgesteld. Wel heeft de vereniging het boek 'Leerdam uitgebreid, 140 jaar stadsuitbreiding' uitgegeven. "Leerdam werd lang omringd door een stadsmuur met vier stadspoorten. Door bevolkingsgroei in de negentiende eeuw kwam er behoefte aan meer woonruimte.” Het boek toont de uitbreiding vanuit het centrum richting de wijken West, Oost en Noord en het industrieterrein. Het boek is samengesteld door secretaris Jos Slieker, telt 175 pagina's met veel foto's en plattegronden en kost 24,50 voor leden en 27,50 voor niet-leden.
Bestellen is mogelijk via de winkel op www.historischeverenigingleerdam.nl of bij ablom@blomleerdam.nl.
André Bijl