Bart Pijnenburg: 'Krenkelaars zijn een cadeautje van de natuur'
‘Een barokke schoonheid’
herwijnen • Bart Pijnenburg teelt biologisch fruit en is vanzelfsprekend blij met een goede oogst. De inwoner van Tienhoven – een dorpje even ten noorden van Utrecht - wordt bijna nog enthousiaster van een mooie krenkelaar: een appel of peer met een plekje, vormafwijking of aantasting op de schil. “Sommige exemplaren zijn van een barokke schoonheid, een cadeautje van de natuur.”
Een jaar of twintig geleden zocht Bart een mooi plekje met een uitdaging. “Deze boomgaard in Herwijnen sprak me enorm aan. Met de prachtige hoogstamboomgaard die we vroeger thuis hadden in gedachten ging ik aan de slag met de aanplant van oude rassen op hoogstam.”
De boomgaard aan de Nieuwe Steeg in Herwijnen – in de schaduw van het Geofort - heeft een oppervlakte van pakweg driekwart hectare. Oude rassen, zoals de Ster- en Notarisappel, Princesse Noble, Dijkmanszoet, Bramley Seedling, Ossekop, Brabantse Bellefleur, Juttepeer en de Noordhollandse Suikerpeer zijn inmiddels robuuste bomen naast de laagstam Boskoop die nog over is van de oude aanplant. Bart runde tot voor kort een groothandel in biologische producten, met onder meer biologisch fruit uit de Betuwe. “In 2018 heb ik mijn zaak verkocht. Het grootste deel van mijn fruit lever ik nu aan mijn opvolger.”
Kunstenaar
Naast zijn bezigheden als fruitteler is Bart ook actief als kunstenaar. “Ik heb vroeger een parttime opleiding Beeldende Kunst gedaan. De afgelopen jaren heb ik mijn creatieve activiteiten weer opgepakt en fotografeer, teken en schilder. Het is een mooie combinatie met het telen van fruit. Die twee dingen vullen elkaar prachtig aan.” Zo ontdekte hij ook de schoonheid van krenkelaars. “Tijdens de oogstperiode zit ik vaak onder de walnootboom aan tafel en er ontstond een verzameling appels en peren met een afwijking. Met wat voer – walnoten – waar de koolmeesjes op afkwamen, werd het plaatje compleet. Ik ontdekte de fotogenieke kwaliteiten van krenkelaars”, lacht Pijnenburg.
Fantasie
“Een klein deel van het fruit dat uitvalt is geschikt om gefotografeerd te worden als krenkelaar. De afwijkende vorm, bijzondere uitstulpingen, inkepingen, kuiltjes, wratten en roestplekken prikkelen mijn fantasie. Vooral peertjes spreken tot de verbeelding. Vorig jaar maakte ik een mooie serie foto’s van peertjes die sprekend leken op kwetterende en elkaar liefkozende mussen.”
Achtergrond
Bart fotografeert meestal op een speciale achtergrond, bij voorbeeld een wal met verweerde boomstammetjes, of prachtige stukken verweerd en goed geconserveerd hout die hij vond in de composthoop. “Om mijn fruitige ‘buitenbeentjes’ zo fraai mogelijk in beeld te brengen, heb ik me toegelegd op fotograferen. Als volkomen leek die amper een goed fototoestel in de hand heeft gehad, heb ik aardig wat bijscholing nodig. Ik krijg veel positieve reacties. Men verbaast zich over de bijzondere vormen van krenkelaars en de effecten die dat fotografisch oplevert.” Op dit moment werkt hij aan een zuil van Cortenstaal: staal met een mooie roestbruine laag die blijvend is. “Aan de zijkant monteer ik boomstammetjes en aan de bovenzijde komt een rand met foto’s van krenkelaars.”
Bart Pijnenburg doet komend weekend mee aan de vijftiende editie van WaardArt, een atelierroute in West Betuwe. “Dit jaar laat ik voor de eerste keer mijn visie op krenkelaars zien. Bovendien kunnen de bezoekers kennis maken met sap van krenkelaars van de Fruitmotor. Ik verheug me er echt enorm op.”
Nadere informatie over de boomgaard en het artistieke werk van Bart Pijnenburg is te vinden op de site www.kavelkunst.nl.
q www.kavelkunst.nl