Nog te vroeg voor innovatieve technieken

Windmolens: 'een rimpeling in de tijd'

vijfheerenlanden • Die oneliner deponeerde wethouder Christa Hendriksen van Vijfheerenlanden dinsdagavond tijdens het online-debat van de commissie RVE over de Regionale Energiestrategie.

Windmolens zijn misschien over dertig jaar niet meer nodig, omdat er dan betere technieken voor energie-opwekking beschikbaar zijn. "Maar voorlopig zijn die alternatieve technieken er nog niet en hebben we windmolens nog keihard nodig."

Opgave

De Utrechtse regio U16 wil tot 2030 in totaal 1,8 TWh duurzame energie opwekken. Dat betekent dat de betrokken overheden (gemeenten, provincie, waterschappen) zich maximaal gaan inspannen om uiterlijk 1 januari 2025 de vergunningen voor zonnevelden en windturbines te verstrekken zodat de genoemde hoeveelheid duurzame elektriciteit in 2030 gerealiseerd kan worden. De opgave van 1,8 TWh is haalbaar met 15% benutting van grote dakoppervlaken plus circa 45 grote windmolens en circa 800 hectare zonnevelden. In de regio Utrecht is volgens de rekenmeesters voldoende ruimte voor duurzame elektriciteit uit zon en wind en er is ook ruimte op het elektriciteitsnet. Het college van de Vijfheerenlanden wil bijdragen met drie grote extra windmolens en kiest verder voor energieopwekking via zonnepanelen op grote daken, ofwel 'zon op dak'.

In het opiniërende debat kwam de tegenstand vooral van SGP en VVD. De partijen zijn tegen grootschalige windmolens. "Er zijn voldoende innovatieve alternatieven die zich inmiddels ook bewezen hebben", vindt VVD'er André van der Leest. "Met alleen zon en wind redden we het niet", oordeelde Kees Vermaat van de SGP. Christa Hendriksen houdt echter voet bij stuk. "Die technieken zijn er nog niet en zijn nog te onzeker."

De SGP vreest met de komst van windmolens voor extra horizonvervuiling en aantasting van vruchtbare landbouwgrond. "Wat gaat het college doen om er voor te zorgen dat we over dertig jaar nog steeds zo trots zijn op onze mooie, groene en natuurlijke omgeving?"

Landschap

Erik van Doorn (GroenLinks) sloot zich daar bij aan. Hij is het helemaal eens met de duurzame doelstelling, maar zijn partij is ook voor behoud van het karakteristieke landschap van de Vijfheerenladnen Tussen 2030 en 2050 wacht volgens Van Doorn nog een gigantische energie-opgave. "Ik ben bang voor verrommeling van het landschap." Hij vroeg vooral aandacht voor de stilte- en weidevogelgebieden in de gemeente.

D66, ChristenUnie, PvdA, VHL Lokaal en CDA. konden zich volledig vinden in de voorgestelde bijdrage van de gemeente Vijfheerenlanden. Volgens Kemal Koyuncu (PvdA) voldoet de doelstelling volledig aan het verkiezingsprogramma van zijn partij Ridvan Elmaci (CDA) en Teus Meijdam (VHL Lokaal) zijn benieuwd naar de verdere invulling en vroegen aandacht voor de participatiestrategie en de communicatie. Gert Schut (ChristenUnie) vroeg zich af of die drie grote windmolens ook vervangen kunnen worden door vijf kleine.

Jaap Breur (D66) verzette zich tegen het eerder geschetste doembeeld dat de hele gemeente zou worden volgezet met windmolens. "Dat is bangmakerij, wat er alleen maar voor zorgt dat het draagvlak onder de bevolking afneemt."

Aanvankelijk was de deadline voor het inleveren van het concept-bod gesteld op 1 juni van dit jaar. In verband met de coronacrisis is de termijn uitgesteld naar 1 oktober. Hierna volgt de verdere uitwerking. Er zullen allerlei verkennende gesprekken plaatsvinden, waarbij per landschapstype wordt bekeken wat er mogelijk is. Ook gaan de beleidsmaker op zoek naar mogelijke locaties (zoekgebieden) en formuleren ruimtelijke en maatschappelijke randvoorwaarden en de gevolgen voor het elektriciteitsnet. Op basis van dit onderzoek wordt dan gekeken naar de definitieve opwek-doelstelling voor 2030, met alvast een doorkijk naar 2040 en 2050.