• Met z'n allen zwoegen in de gymzaal op het centraal examen: het gaat dit jaar niet gebeuren.
• Met z'n allen zwoegen in de gymzaal op het centraal examen: het gaat dit jaar niet gebeuren. Archieffoto: Marijke Verhoef

Scholen VO blij met duidelijkheid over examens

'Bij de meeste vakken is de stof wel af'

regio • Op dinsdag 31 maart maakte de overheid meer bekend over het onderwijs na 6 april. Scholen zijn op de achtergrond al bezig met scenario's en plannen. Laurien Scheffers, locatie-directeur van het Oosterlicht College in Vianen: "Maar alles is afhankelijk van de keuzes die het kabinet maakt."

Arno van Staalduine, directeur bij het Heerenlanden College in Leerdam: "De duidelijkheid over het niet doorgaan van de centrale examens is goed. Leerlingen vroegen zich af: waar moet ik me op voorbereiden? Het is voor hen nu wel ingewikkeld dat de slaag-zakregeling op zijn vroegst eind volgende week af zal zijn. Die gaat aangeven op wat voor manier kinderen straks hun diploma kunnen krijgen. Er komt waarschijnlijk wel een herkansregeling die je normaal gesproken ook hebt bij het centraal examen." De scholen hebben de hele maand mei erbij gekregen voor de schoolexamens. Van Staalduine: "Normaal moest je die eind april af hebben. Die extra tijd is goed. We hebben nu twee maanden de tijd om de schoolexamens af te ronden. Dat gaat lukken." Voor de docenten betekent het niet doorgaan van de landelijke examens dat er werk wegvalt. "Het hele circus van nakijken en de tweede correctie van de centrale examens valt weg. Aan de andere kant verwacht ik dat de minister gaat zeggen: ga maar extra herkansingen maken voor juni. Die moet je heel goed voorbereiden."

Dan is er nog het werk voor de leerlingen die niet in de examenklassen zitten. "Er wordt fantastisch werk verzet door docenten, om leerlingen op afstand te laten werken. We bedenken nieuwe manieren om les te geven. Veel methodes die we gebruiken hebben ook een online versie. Er zijn docenten die filmpjes van zichzelf uploaden en dat als instructie meegeven. Dan kom je al vrij dicht bij wat je in de klas ook zou doen. Gelukkig was voor de examenleerlingen bij de meeste vakken de stof al wel af. Bij hen is het vooral herhalen. Dat is goed te organiseren. Voor de andere klassen zijn we er vooral op gericht dat leerlingen voortgaan met hun onderwijs. Maar over een paar weken hebben ze toch een achterstand opgelopen, dat kan niet anders. Die moeten we daarna maar weer inhalen."

Er zijn leerlingen voor wie thuis studeren moeilijk is. Het Heerenlanden College probeert ook hen te helpen. "Soms zeggen we tegen zo'n leerling: kom maar naar een lokaal. Maar in veel gevallen heeft de school er maar half weet van dat de situatie moeilijk is thuis. Daarnaast heb je vaak de medewerking van ouders nodig om een oplossing te verzinnen. Als dat contact moeilijk verloopt, ben je helemaal onthand. Het blijft improviseren voorlopig."

Ook Scheffers van het Oosterlicht College is blij met het besluit over de landelijke examens. "Dat zorgt voor duidelijkheid, maar tegelijkertijd ook voor onzekerheid. Er moeten nog best wat schoolexamens afgenomen worden, met name bij de vmbo-tl-afdeling. Leerlingen van vmbo-basis/kader waren bijna klaar. Op dit moment zijn de mondelinge examens aan de gang, via bijvoorbeeld Skype. De schriftelijke schoolexamens voor deze afdeling moeten nog plaatsvinden. We hopen dat dit vanaf 7 april kan en dat we die nog voor de meivakantie kunnen afronden. Dat willen we gespreid doen, met weinig leerlingen tegelijk in een lokaal. We hopen dat het mag."

Het Oosterlicht College wil de examens graag voor de meivakantie afronden omdat leerlingen anders stof gaan vergeten. "Anders zitten leerlingen niet meer in het ritme van leren. Dat proberen we op afstand wel zo goed mogelijk te doen, maar ze zijn toch iets minder gemotiveerd." Scheffers denkt dat er voor leerlingen geen reden is om onzeker te zijn. "Als de gewone examens zouden doorgaan, zouden de schoolexamens 50 procent van het cijfer zijn. En Nederlands, Engels en wiskunde moet voldoende zijn. Ik denk dat er nu een passende regeling gaat komen. Ja, voor leerlingen die erop gegokt hebben hun cijfer op te halen met het landelijke examen is het ongunstig. Maar er is ruimte voor herkansingen."

Ondanks het uitvallen van de gewone lessen hebben docenten het druk. Scheffers: "Wij houden als schoolleiding heel nauw contact met onze collega's, die verzetten bergen werk. We houden ons rooster aan, maar in plaats van 60 minuten duren lessen nu 30 minuten. Daarna kunnen kinderen vragen stellen. Bijvoorbeeld via Skype of via de chat. Verder maken docenten veel werk dat kinderen daarnaast kunnen doen. Dit vraagt meer tijd dan op een normale manier je lessen voorbereiden." Een ander aspect is de emotionele druk, vertelt Scheffers. "Leerlingen missen hun docent en vice versa. Zeker vmbo-kinderen werken erg voor hun leraar. Dat is nu anders. Kinderen zijn onzeker: hoe gaat het met mijn overgang, krijg ik straks ontzettend veel toetsen als school weer open is? We proberen hen gerust te stellen, vragen hen om hun werk bij te houden. Extra hulp geven op afstand is heel moeilijk."

De crisis heeft ook een voordeel: "Docenten hebben in een week tijd een hele digitale slag geslagen, er ontstaan ook heel mooie dingen. Maar het is echt een zware tijd. Iedereen heeft ook kinderen thuis, die moeten ook aan het werk blijven. Ook docenten moeten een hoop ballen hoog houden."


AnneMarie Hoekstra