'Het werk is best zwaar, maar je krijgt er heel veel voor terug'
Vluchtelingenwerk zoekt vrijwilligers
vianen • De Viaanse vrijwilligers voelen zich prima thuis binnen deze organisatie, maar hebben dringend behoefte aan nieuwe vrijwilligers die zich met hart en ziel in willen zetten voor nieuwkomers en statushouders in Vianen. "Het is soms best zwaar, maar je krijgt er veel voor terug."
De Viaanse afdeling, die al bestaat sinds 1990, ging een aantal jaren zelfstandig door het leven. "Sinds 2015 vormden we een aparte stichting met alleen vrijwilligers en geen beroepskrachten", vertellen Heleen de Goederen en Hans Uittenbogaard. Aanleiding voor de 'afscheiding' was dat de Viaanse 'tak' het niet eens was met de landelijke aanpak. "We deden het op onze eigen manier. Wij wilden vluchtelingen zo kort mogelijk begeleiden, maar wel zo lang als nodig was. Vluchtelingenwerk Nederland stopt na vijftien maanden, wij vonden dat te kort." De Vianezen kregen het stevig voor hun kiezen, vertellen De Goederen en Uittenbogaard. "Het was een razend drukke periode, we beleefden net een 'hausse' aan vluchtelingen uit Eritrea en vooral Syrië. In normale jaren krijgen we te maken met vijftien tot twintig vluchtelingen, toen zaten we plotseling op 45. We hadden geen kantoor en deden gewoon alles thuis."
De vorming van Vijfheerenlanden bracht verandering in de situatie. "Leerdam en Zederik waren aangesloten bij VluchtelingenWerk Nederland. Voor ons was het daarom een logische stap om dat ook te doen. Bovendien kregen we daardoor een eigen plek in De Prenter waar we elke week spreekuur kunnen houden." Herald Zwartkruis werd de nieuwe teamleider van Vluchtelingenwerk Zuidwest Nederland en geeft de vrijwilligers alle benodigde ondersteuning. Hij wijst op de bijkomende voordelen: "Vianen maakt nu deel uit van een grotere organisatie en kan gebruik maken van faciliteiten, zoals trainingen en opleidingen. Daarnaast biedt het voor de gemeente meer zekerheid. Het Rijk verplicht gemeenten jaarlijks een aantal statushouders te huisvesten. Gemeenten vragen of VluchtelingenWerk zorgt voor de begeleiding. Wij moeten waarmaken wat we beloven: voor het geld dat we krijgen, voeren we bepaalde taken uit."
Na een jaar van gewenning zijn VluchtelingenWerk Nederland en de Viaanse vrijwilligers het eens over de aanpak. Zwartkruis: "Uitgangspunt blijft dat we de begeleiding beperken tot anderhalf jaar en dat de mensen zich daarna zelf kunnen helpen. Maar helemaal loslaten, doen we ze nooit. De mogelijkheid om naar ons spreekuur te komen, blijft altijd bestaan." Zwartkruis, De Goederen en Uittenbogaard verwachten dat de komende jaren de vluchtelingenstroom weer aantrekt. "Je kunt erop wachten: kijk naar het vluchtelingenkamp in Lesbos of de situatie in Syrië." En dan staan de vrijwilligers klaar. "De maatschappelijke begeleiders zorgen voor de eerste opvang: dat de kinderen naar school gaan, dat er verzekeringen worden afgesloten, we zoeken mee naar een huisarts en helpen met het invullen van de papierwinkel. We zijn er vooral voor praktische zaken. We vragen niet naar vluchtverhalen en als statushouder te maken krijgen met psychische problemen geven we dat door aan de huisarts of psycholoog." Het vrijwilligerschap is pittig, benadrukt Zwartkruis. "En het kost tijd. Je loopt tegen zaken aan die je niet verwacht." Maar, vullen De Goederen en Uittenbogaard aan: "Je krijgt er zoveel voor terug. Statushouders zijn zo dankbaar. Ze zijn heel hartelijk: ze geven je altijd het gevoel dat je ze echt geholpen hebt. Dit werk is bovendien leerzaam en een meerwaarde voor je eigen leven."
Tijdens een kennismakingsgesprek krijgen belangstellenden nadere informatie over het werk, bovendien geldt er een periode van drie maanden 'gewenningstijd'. Nieuwelingen gaan in de beginperiode altijd op stap met een ervaren vrijwilliger. Stichting Vluchtelingenwerk biedt bovendien trainingen en cursussen. Aanmelden via https://www.vluchtelingenwerk.nl/zuidwestnederland/vluchtelingenwerk-vijfheerenlanden.