Lekkerlanders onder masten in het nauw
Huizen minder waard door uitkoopregeling
Pieter de Jong hoort bij de Nieuw-Lekkerlanders die onder de hoogspanningsmasten in hun dorp zijn blijven wonen, nadat in 2017 een uitkoopregeling op vrijwillige basis van kracht werd. Hun huis is minder waard geworden en naburige panden worden mogelijk gesloopt.
De Jong heeft een bestuursrechtelijke procedure tegen de gemeente aangespannen, vanwege een door de gemeente afgewezen claim tot schadevergoeding.
De Jong: “Uiteindelijk is het de gemeente die ons opgezadeld heeft met deze narigheid. De gemeente had de mogelijkheid niet mee te doen in de uitkoopregeling van het Rijk. Doordat de gemeente dit wel deed, zijn onze huizen minder waard geworden. De gemeente heeft met haar besluit tot deelname aan de regeling een storm van onrust en onzekerheid teweeg gebracht, die rechtstreeks geleid heeft tot een uittocht van bewoners. Vervolgens loopt de gemeente weg voor haar verantwoordelijkheid voor de schadelijke gevolgen van haar handelen.” Volgens De Jong wist de gemeente dat deelname aan de regeling nadelig zou zijn voor mensen die helemaal niet willen verhuizen. "Dat blijkt uit allerlei publicaties en interne notities van de gemeente zelf. Dan moet je niet naar Den Haag wijzen en zeggen: bij dat loket moet je zijn want zij hebben de regeling bedacht."
"In de jarenlange aanloop naar de invoering van de regeling is het voor de gemeente lange tijd onduidelijk geweest of deelname wel zo verstandig was. Uiteindelijk werd besloten om niemand uit te sluiten van de mogelijkheid tot het doen van een aanvraag tot uitkoop, hoewel de gemeente op dat moment geen enkel idee had omtrent de interesse van de bewoners in de regeling; daar is nooit serieus onderzoek naar gedaan.” De gemeente koos volgens De Jong voor deelname aan de regeling om zichzelf in te dekken, uit angst voor juridische procedures. "Molenlanden was bang dat, als ze niet aan de regeling van het Rijk zouden deelnemen, iemand naar de rechter zou stappen en zou zeggen: ‘De gemeente heeft mij de mogelijkheid onthouden gebruik te maken van de uitkoopregeling'. Ze voorzagen claims. De gemeente heeft gedacht: als mensen die blijven zitten problemen krijgen, dan zien we dat wel.”
Recht doen
"Alle onrust en onzekerheid zijn pas echt ontstaan na het bekend worden van de deelname aan de regeling. Het was ook de gemeente Molenlanden al in een vroeg stadium duidelijk dat het openstellen van de regeling grote gevolgen zou hebben voor vele betrokkenen - zowel direct betrokkenen als omwonenden.” De Jong vindt dat de gemeente nu ‘recht moet doen aan alle gedupeerden'.
Huizen onder de masten werden minder waard, merkten de bewoners. "In de jaren voorafgaande aan de invoering van de regeling tot heden is geen enkele woning van een betrokken bewoner op de vrije markt verkocht. Van alle mensen wiens woning op basis van de regeling is aangekocht, is er niemand die om reden van gezondheidsrisico's en de aanwezigheid van hoogspanningsmasten is vertrokken. Mensen vertrokken alleen omwille van actuele en toekomstige waardevermindering van hun woning. En vanwege de ongewisse gevolgen van de mogelijke sloop van woningen. Inmiddels ondervinden ook omwonenden de schadelijke gevolgen van de regeling.” De Jong liet de waardevermindering van zijn eigen woning berekenen. "Mijn persoonlijke actuele schade wegens waardevermindering is door deskundigen vastgesteld op 50.000 euro en de schade voor toekomstige achterblijvende waardevermindering is vastgesteld op 35.000 euro.”
Helft vertrokken
Van de 43 gezinnen die in Molenlanden in aanmerking komen voor de uitkoopregeling, is inmiddels ongeveer de helft vertrokken. Woningeigenaren hebben nog tot 1 juli 2021 de mogelijkheid om hun woning aan te bieden in het kader van de ‘uitkoopregeling hoogspanning'. De Jong is dat niet van plan. "In principe blijf ik hier zitten. Er is sprake van sloop in de Venuslaan, maar daarover is in formele zin nog geen besluit genomen. Als het zover komt, staat dit besluit open voor bezwaar en beroep. Daarnaast is nog niet duidelijk of het bouwtechnisch mogelijk is om panden in rij ertussenuit te hakken. Bij onaanvaardbare risico's zal ook tegen sloop bezwaar gemaakt worden.” De Jong houdt er rekening mee dat de gemeente in zijn blok van zes er drie woonhuizen tussenuit zal halen. "Twee hoekwoningen en ons huis blijven dan staan. Er wordt nu bekeken of de gemeente het kan invullen met een plantsoen of speelplaats. Met de achterblijvende eigenaren van ons blok proberen wij de tussenliggende percelen aan te kopen om zodoende zelf invulling te geven aan de vrijkomende grond.”
Volgens De Jong doet de gemeente het voorkomen alsof ze niet anders kunnen. "Dat is niet juist. Er is geen plicht tot sloop. De gemeente zou de huizen, die momenteel verhuurd worden, mogen verkopen. Alleen moet dan de subsidie voor de aankoop worden teruggegeven. Sloop is tegen de wens van betrokkenen. Het is ridicuul om in tijden van grote woningschaarste courante woningen te slopen. Daarover bestaat grote maatschappelijke onvrede.”
Reactie gemeente
De gemeente geeft per e-mail een algemene reactie op de woorden van Pieter de Jong en meldt niet te willen ingaan op lopende dossiers. De reactie: 'In de gemeente Molenlanden (destijds Molenwaard) is gelijktijdig met 82 andere gemeenten de Ministeriële uitkoopregeling voor woningen onder hoogspanningsverbindingen in werking getreden. In omliggende gemeenten zoals Krimpenerwaard, Sliedrecht en Papendrecht is de regeling ook van toepassing en opengesteld. De gemeente heeft voor inwerkingtreding van de regeling een inventarisatie uitgevoerd onder betrokken huiseigenaren. De gemeente is sinds 2016 in gesprek over de uitvoering van regeling met een klankbordgroep van betrokken huiseigenaren. De gemeente zet zich in voor een kwaliteitsimpuls van de buurt in overleg met omwonenden en bewoners die geen gebruik wensen te maken van regeling. Met de input van een werkgroep van betrokkenen en omwonenden is recentelijk een inrichtingsplan opgesteld voor de herbestemming van aangekochte woningen/percelen. Op dit moment wordt dit plan verder uitgewerkt en voorzien van een kwaliteitskader. Daarnaast is de gemeente met individuele huiseigenaren in gesprek over de exacte invulling van deze plannen. Huiseigenaren hebben nog tot medio 2021 de mogelijkheid om gebruik te maken van de uitkoopregeling. Meer informatie over de regeling en het concept inrichtingsplan is te vinden op www.molenlanden.nl/uitkoopregeling.