Herdenking '75 jaar vrijheid' van start
bommelerwaard • De komende maanden worden er in de Bommelerwaard tientallen activiteiten georganiseerd om te vieren dat de Tweede Wereldoorlog 75 jaar achter ons ligt. Eind deze maand komt het landelijke monument Levenslicht naar Zaltbommel en Rossum om de Joodse slachtoffers van de Holocaust te gedenken.
Op 27 januari 2020 is het 75 jaar geleden dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz werd bevrijd. Over heel de wereld wordt daarbij stilgestaan. In Nederland gebeurt dat onder meer met het tijdelijke monument Levenslicht, gemaakt door kunstenaar Daan Roosegaarde. De installatie bestaat uit 104.000 stenen, net zoveel als het aantal Holocaust-slachtoffers in Nederland. In het donker lichten de stenen op in het ritme van een ademhaling.
De landelijke opening van Levenslicht is op 16 januari in Rotterdam door Gerdi Verbeet, voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, dat opdracht gaf voor het kunstwerk. Daarna worden de stenen verdeeld over zo'n tweehonderd gemeenten in Nederland, waaronder Zaltbommel. Daar is het kunstwerk voor het eerst te zien op donderdag 23 januari voor het stadhuis op de Markt. Voorafgaand aan de raadsvergadering op die avond zullen de raadsleden en burgemeester en wethouders een wandeling maken langs Stolpersteine, de koperen steentjes voor huizen waar tot de oorlog Joodse inwoners woonden. Mensen van het Mikwe, de Zaltbommelse stichting die de herinnering aan het plaatselijke Joodse erfgoed levend houdt, vertellen over de slachtoffers.
Vrijdag 24 januari is het Levenslicht van 19:00-20:30 uur te zien bij het huis van de familie Sijsma aan de Maasdijk 70 in Rossum. Vrijwilligers van het Mikwe vertellen die avond over de Stolpersteine die in Rossum liggen.
Maandag 27 januari verhuist het monument naar de Gasthuiskapel, waar die avond een herdenkingsconcert is door het Zaltbommels Kamerkoor. Martijn Stoutjesdijk vertelt daar over de deportatie van de Joden uit Zaltbommel. Ook het verhaal van de Joodse meneer Van Gich, die vlak bij de Gasthuiskapel woonde, krijgt aandacht.
Dinsdag 28 januari van 18:30-20:30 uur staat het Levenslicht bij het Mikwe in de Minnebroederstraat. Daar begint om 19:45 uur een rondleiding langs Stolpersteine. Een dag later herhaalt zich dit vanaf het Joodse monument bij de begraafplaats Bossche Poort. Vrijdag 30 januari is er een speciale wandeling voor jongeren, die om 19:15 uur start bij het Mikwe. Dan worden onder meer brieven voorgelezen van de 12-jarige Josine van Gelder. Zij woonde in Rossum en is in juni 1943 met haar twee kleine broertjes in Sobibor vergast.
De jeugdgemeenteraad vergadert donderdag 30 januari. Tijdens die bijeenkomst is het kunstwerk te zien in de raadszaal aan de Markt.
Janneke Boogaard