'Ik heb me vrijwillig als de kop van Jut gedragen'
Piet Leijten verkoopt NV De Poorterij
zaltbommel • "Ik heb de knoop doorgehakt en NV De Poorterij voor één euro verkocht aan de gemeente Zaltbommel", zegt Piet Leijten, zakenman in ruste.
Ongeveer acht jaar terug wordt Leijten benaderd door Menno Oerlemans (Stichting Poorterij) en adviseur Benno Cerutti. "De Poorterij was zieltogende, technisch failliet. Leegloop. De gemeente trok subsidies in waardoor verenigingen geen ruimtes meer konden betalen." Het tweetal hoopt met Leijten een constructie te bedenken en daarmee De Poorterij uit het slop te halen.
Piet Leijten, net gestopt met werken, ziet er wel iets in. "Het theater met sociale cultuur moet blijven", meent hij. "Ik heb in Zaltbommel geslapen, gegeten, gedronken, mijn kinderen, mijn kleinkinderen wonen hier, dus ik wou iets terugdoen."
Met de gemeente Zaltbommel richt de familie NV De Poorterij op. "De gemeente wilde van De Poorterij af", vervolgt Leijten. "De NV kreeg een bedrag van 280.000 euro voor onderhoud. Jaren is er daar niets aan gedaan... dus dit was een druppel op de gloeiende plaat, zeker een half miljoen te weinig." Zowel de gemeente als de familie legt nog eens een ton in. Geld dat is gestoken in een intensieve verbouwing.
In de Brabantse Cultuur Groep van Henri Molenaar vindt de NV een exploitant, maar de Brabantse uitbater gaat binnen een jaar failliet. "De lastige curator adviseerde er een bulldozer overheen te laten gaan." De Leijtens willen hoe dan ook dat het cultureel hart van Zaltbommel blijft draaien en vinden een nieuwe exploitant, de CMN-Groep met Ron Cretier. Het blijkt opnieuw een allesbehalve gelukkige keuze. De huur wordt door de nieuwe exploitant zelden betaald.
"Ik heb Cretier een jaar terug de duimschroeven aangedraaid", verzucht Leijten. Tevergeefs. Zijn zinkend schip laat zich niet meer redden.
Leijten spreekt zijn verbazing uit over de Stichting Podium Kunsten, de subsidiënt van het theater. In een rapportage van de gemeente wordt geconstateerd dat er subsidiegeld is verdwenen. Leijten klinkt boos: "Ik heb wethouder van cultuur Willem Posthouwer en economische zaken Kees Zondag het dringend advies gegeven Ron Cretier aan te pakken, via Stichting Podium Kunsten."
Augustus 2018 stapt de gemeente Zaltbommel volgens afspraak uit de NV. Leijten blijft contact houden met de gemeente, via Kees Zondag. "Ik ben geen mens van de politiek", klinkt Leijten een weinig moedeloos. "Er worden toezeggingen gedaan, beloftes gemaakt. Voor er iets waargemaakt wordt ben je anderhalf jaar verder."
Begin dit jaar werd zijn zoon Kai de mededirecteur van de NV. Tegelijkertijd wordt het kloosterdeel en De Brasserie uit handen van de CMN-Groep gehaald. Reden, de geldstroom beter in de hand te houden. In diezelfde periode is er een gesprek met de Stichting Podium Kunsten en met wethouder Posthouwer. "Deze laatste vertelde ik over het reilen en zeilen in De Poorterij." Met als resultaat heel veel gesprekken over een toekomst. De gemeente biedt een achtergestelde lening van 25.000 en een financiële ondersteuning van 50.000 euro aan. De weken daarop wordt duidelijk dat deze ondersteuning een lening zou worden.
"Dat schoot bij mij in het verkeerde keelgat", vervolgt Leijten. De familie besluit vervolgens de NV voor één euro aan de gemeente aan te bieden. Dan heeft deze de vrije hand zelf te beslissen wat te doen met het theater en het onroerend goed.
Op 23 december is de familie Leijten de NV kwijt, een illusie rijker. "Ik heb me vrijwillig als de kop van Jut gedragen", memoreert Leijten. "Ik ben naïef geweest. Het is allemaal anders verlopen. Het is ons, vooral mijn vrouw Lammie, niet in de koude kleren gaan zitten. Je bent er maandenlang iedere dag mee bezig. Ik hoop dat er in Bommel een sociaal cultureel leven blijft."
En de 'verdiende' euro? "Aan Kai gegeven. Het was een Belgische..." Piet Leijten kan weer lachen.
Rein van Willigen