Sascha schreef boek over sterven vriend
'Ik moest opnieuw beginnen'
In haar appartementje in Molenaarsgraaf, met uitzicht op de monumentale hervormde kerk en weilanden, hangen blije foto’s van familie en vrienden. Met een vrolijke lach heeft Sascha de deur open gezwaaid en ook tijdens het gesprek lacht ze vaak. Aan het einde van het interview zal ze erkennen: “Ik denk wel dat ik het verlies door mijn jeugdige leeftijd makkelijker heb kunnen verwerken. Het is waar: als je jong bent, ben je flexibel en heb je nog een heel leven voor je. Maar toen mensen dat destijds tegen me zeiden, had ik daar geen boodschap aan; het deed niks af aan mijn gevoel.”
Zonder haperingen vertelt Sascha over dat moment in de nacht van 2 op 3 december 2009: “Ik lag te slapen. Ineens stonden mijn ouders naast mijn bed en maakten me wakker. Dat beeld krijg ik niet meer uit mijn hoofd. Ik werd helemaal gek toen ze me vertelden wat er gebeurd was. Een taxibusje was vol op Sjoerd* ingereden. Ik dacht dat ik erachteraan wilde op de een of andere manier. We hadden drie en een half jaar verkering. Sjoerd was op dat moment mijn alles. Je weet dat het leven doorgaat, maar hoe dan?”
Ongeveer een maand woonde Sascha bij de ouders van Sjoerd. “Om in zijn omgeving te zijn. Ik had de mogelijkheid om naar zijn kist te lopen, ook ’s nachts. Ik sliep in zijn kamer, bleef hem voor mijn gevoel nog een beetje bij me houden. Dat hielp bij de rouwverwerking. Ik denk dat zijn ouders het ook heel fijn vonden. Net voor kerst ben ik weer teruggegaan naar mijn ouders, in januari heb ik school en stage weer opgepakt.”
Onbezorgdheid voorbij
'Je weet dat het leven doorgaat, maar hoe dan?'
Aan therapie had Sascha weinig. “Ik had geen klik. Ik ben me gaan storten op het omgaan met Sjoerds vrienden. En ik vond het mooi om met mijn werk met kinderen bezig te zijn. Kinderen zijn nog onbekend met het leven, moeten alles nog leren. Dat was voor mij ook ineens zo. Mijn onbezorgdheid was voorbij, onze toekomst was weg, ik moest opnieuw beginnen.”
Sjoerd was een gedreven ondernemer en trok Sascha mee in zijn bevlogenheid. "In de weekenden draaide alles om ons tweeën en ons bedrijf. Ineens was dat er niet meer.” In haar opleiding en stage vond Sascha afleiding. "In het begin heb ik mijn rouw redelijk makkelijk weggestopt. Pas later is het eruit gekomen, met vlagen. Tijdens het schrijven van mijn boek heb ik dingen verwerkt waarvan ik dacht dat ik die al verwerkt had. Ik had niet gedacht dat het zo lang zou duren. Ik heb de foto's van de ingedeukte auto's weer bekeken. Er stond een doos met spullen van hem bij mijn ouders, maar ik kon het niet opbrengen die uit te zoeken. Dat heb ik pas vorige maand gedaan. Mijn boek voelt als een afsluiting. Ineens was ik er klaar voor om aan te pakken wat ik nog moest aanpakken.”
Het boek dat Sascha schreef, had ze destijds willen hebben. "Toen ik mijn vriend verloor, was ik op zoek naar een boek met handvaten. Er bestaan alleen maar boeken over het verlies van je ouders, opa en oma of broers en zussen. Boeken over partners zijn er wel, maar dan vooral gericht op getrouwde partners. Ik had veel mensen die voor mij klaar stonden en er alles aan deden om mij hun liefde te laten voelen, maar ik miste een boek van iemand die hetzelfde meemaakte op jonge leeftijd. Ik heb elf jaar lang de stille wens gekoesterd om een boek te schrijven over mijn verwerkingsproces. Het is niet echt een boek met tips, maar mijn verhaal, met tussendoor wat hulpstukken.”
Op welke manier had zo'n boek haar destijds kunnen helpen? "Ik had eenzelfde soort verhaal willen lezen waardoor ik vertrouwen had kunnen krijgen. Door te lezen: het gaat weer over, die schrijver heeft het ook overwonnen.”
Gemis opvullen
Ze leerde dat ze niet te snel aan een nieuwe relatie moest beginnen. "Je moet eerst naar jezelf kijken, dan pas naar je toekomst. Niet je rouwproces vergeten. Ik heb echt moeten leren om het overlijden en het geven om een nieuwe partner los van elkaar te zien.”
In januari van dit jaar begon Sascha met schrijven. "Ik heb het manuscript tussendoor drie maanden niet aangeraakt omdat de verwerking veel energie kostte. Ik wilde vanuit mijn gevoel schrijven, op momenten dat ik sterk in mijn schoenen stond, zodat het geen groot dramaverhaal zou worden. Het heeft zeven maanden geduurd voordat het af was. Het wordt voor iedereen een verrassing. Dat maakt het spannend, want ik vind het wel belangrijk wat mensen ervan vinden. De ouders van Sjoerd wilden het graag alvast lezen, maar ik wilde één lijn trekken. Ik heb gezegd: je moet me vertrouwen. Dat doen ze ook wel, ze hebben alle begrip."
De namen in het boek zijn niet de echte namen. "Ik heb andere namen gebruikt, dat geeft me net wat meer veiligheid. Met betrokkenen heb ik het niet over de inhoud gehad en ik heb bewust geen plaatsnamen genoemd. Het gaat om mijn verhaal, wat ik wil meegeven als het gaat over rouwverwerking." Zelfverzekerd: "Wat ik heb meegemaakt, heeft me gevormd tot wie ik nu ben. Ik denk weleens: hoe zou ik geweest zijn als ik dit niet had meegemaakt? En zouden we nog samen geweest zijn? Ik denk het niet. Hij was echt een zakenman. Ik ging erin mee omdat ik van hem hield, maar was eigenlijk van de feestjes, naar vriendinnen gaan, leuke dingen doen. Ik probeer nu alles uit een dag te halen, omdat je nooit weet wanneer het eindigt. En ik heb geleerd: het gaat er niet zozeer om wat je doet, maar met wie je het doet."
* Sjoerd is niet de echte naam van Sascha's vriend.