• Willem Groenendijk, Ellen Hansen en Betty de Swart in de insectentuin.
• Willem Groenendijk, Ellen Hansen en Betty de Swart in de insectentuin. Foto: Janneke Kok

Open dag bij ambitieuze Volkstuinvereniging Vianen

De natuur als eerste levensbehoefte

vianen • "We zijn een beetje idealistisch", geeft Betty de Swart halverwege het interview grif toe. Maar, zo zegt imker en tuinder Willem Groenendijk: "Als je wilt dat er iets verandert, moet je je handen laten wapperen." En dat doen de leden van de Volkstuinvereniging Vianen. Op de plek waar voorheen een gezamenlijke composthoop was te vinden, is nu de net aangeplante insectentuin te vinden. Die de biodiversiteit in het gebied een zetje moet geven. Het lapje grond ziet er nog wat kaal uit, maar het moet er vol komen te staan met inheemse plantensoorten. De Swart wijst, daar komt kaardebol. En daar beemdkroon. Er moeten ook nog takkenrillen aangelegd worden. En een met modder bedekte badkuip - "we houden van recycling" - moet voor amfibieën weer een toevluchtsoord worden. Plannen genoeg. Voorzitter Ellen Hansen is bijzonder trots op de informatieborden in de tuin waarop meer informatie over de planten, insecten en vogels is te vinden. Ontworpen door Kees Zijderveld en vervolgens door wat handige vrijwilligers in elkaar getimmerd. "Iedereen draagt zijn steentje bij. Sommige leden blijken opeens onverwachte talenten te hebben."

Bijen

De aanleg van de insectentuin past in de huidige tijd: er is steeds meer aandacht voor het belang van biodiversiteit, dit wordt mede gevoed door de toenemende zorgen over met name het aantal bijen. Het voortbestaan van dit nuttige insect staat onder druk, omdat er steeds minder inheemse planten zijn waarvan het dier afhankelijk is. Groenendijk is als imker natuurlijk begaan met het lot van de bijen. Hij vertelt over het aantal soorten in Nederland – er zoemen honderden verschillende soorten bijen rond in Nederland. En hoe nuttig ze zijn. Ze zijn verantwoordelijk voor de bestuiving van veel gewassen. "Deze insectentuin heeft echt niet ontzettend veel impact op deze omgeving", weet hij, "maar het gaat ons vooral om een stukje bewustwording." De Swart herinnert zich: "Toen ik hier 7 jaar geleden als nieuwe tuinder mocht beginnen en een bloementuin ging aanleggen, werd ik nog voor gék verklaard." Hansen legt uit: "De meeste mensen hadden toen nog een echte productietuin, dat wat je teelde, was voor de eigen consumptie." Dat is nu minder. Veel van de pakweg honderd tuinders aan de Panoven hebben een gemixte tuin: met zowel bloemen en kruiden als groenten en fruit.


Biologisch

Leden van de Volkstuinvereniging Vianen worden sinds een paar jaar aan alle kanten gemotiveerd om hun tuinen op biologische wijze tot bloei te laten komen. Hansen: "Bestrijdingsmiddelen zijn hier uit den boze." Ondertussen informeert de vereniging haar leden over natuurlijke manieren om ongedierte en onkruid te weren.

Op termijn hoopt de vereniging educatieve lessen te kunnen verzorgen, over zowel het biologisch tuinieren als de insectentuin. Imker Willem Groenendijk wil daar graag een rol in spelen. "Ik geloof steeds meer dat het bezig zijn in de natuur voor mij een eerste levensbehoefte is." De Swart knikt driftig: "Voor mij ook zeker." Die liefde voor de natuur en de noodzaak deze te beschermen, willen ze overbrengen op een jongere generatie. "Maar dan moeten we eerst de voorzieningen hebben", merkt Hansen op. Op het complex van Volkstuinvereniging Vianen is namelijk geen wc. En ook geen elektriciteit. De gemeente Vijfheerenlanden staat welwillend tegenover de aanleg van sanitaire voorzieningen. En de vereniging wil zelf stroom op gaan wekken. Met zonnepanelen natuurlijk.

Volkstuinvereniging Vianen houdt zaterdag 22 juni een open dag. Tussen 13:00 en 16:00 uur is het terrein aan de Panoven 29 te bezoeken. Er zijn twintig tuinen opengesteld, daarvan zijn de tuinders ook zelf aanwezig om vragen te beantwoorden. Ook de insectentuin is te bewonderen, daar is ook steeds iemand aanwezig om vragen te beantwoorden.


q www.volkstuinverenigingvianen.nl

Janneke Kok