Jan Vreeken bezocht Syrië en Irak
Hulp en bemoediging
Acht dagen lang bivakkeerde Krimpenaar Jan Vreeken in Syrië en Irak om daar namens Stichting Ismaël verschillende projecten te bezoeken. Een bijzondere reis die hem altijd zal bijblijven.
'Aandacht'. Dat woord komt steeds terug in het verhaal van Jan Vreeken, in het dagelijks leven getrouwd, vader van vijf kinderen en werkzaam als drukwerkadviseur bij een drukkerij en secretaris van Stichting Ismaël. "Bij mijn ontmoetingen in Syrië en in Irak merkte ik dat mensen behoefte hebben aan iemand die aandacht heeft voor wat zij meemaken en meegemaakt hebben. Alleen luisteren biedt soms al bemoediging."
"Ik heb mensen ontmoet die alles zijn kwijtgeraakt en in vluchtelingenkampen een uitzichtloos bestaan leiden. Ik bezocht een predikant die op basis van zijn Amerikaanse paspoort een onbezorgd leven in de VS zou kunnen hebben, ware het niet dat hij zich geroepen voelt om juist in een zwaar getroffen stad in Syrië een kerk op te bouwen. Met succes trouwens. Hij begon met enige tientallen mensen en weet de diensten heden ten dage bezocht door meer dan 200 christenen. Ik heb daar diep respect voor, temeer ook omdat christenen het in een groot deel van de Arabische wereld moeilijk hebben."
Op het Arabisch schiereiland is 99,9 procent van de bevolking moslim, in Irak en Syrië vind je van oudsher grote groepen christenen. Vreeken: "In Damascus heb je zelfs een grote christelijke wijk. In zijn algemeenheid echter zie je dat het aantal christenen in het Midden-Oosten zeer sterk afneemt. Dat heeft alles te maken met een veranderende wereld. In vroeger tijden was er nog zoiets als wederzijds respect. Die tijd ligt achter ons; door de oorlogen die daar heersen en heersten en door de aanwezigheid van IS in bepaalde gebieden. Christenen en andere minderheden (Assyriërs, Chaldeeën, Yezidi's enz.) moesten huis en haard verlaten om te overleven en kwamen - als ze geluk hadden - in vluchtelingenkampen terecht. Probeer daar maar eens een bestaan op te bouwen. Je komt al snel tot de conclusie dat je in zo'n situatie nauwelijks een toekomst hebt. Het is niet verwonderlijk dat veel vluchtelingen hopen naar het buitenland te kunnen vertrekken. Een terugkeer naar de vroegere woonplaats is voor velen geen optie. Wat ze daar hadden, is kapot. De kans op werk is nihil. Onder christelijke jongeren in Irak is het werkloosheidspercentage tachtig procent. En er is sprake van een groot humanitair probleem. Toch geloven wij dat de christenen in Syrië en Irak een belangrijke taak hebben voor hun land en voor hun volk."
Niet opzichtig
Volgens Jan Vreeken kunnen christenen in de gebieden die hij heeft bezocht hun geloof redelijk probleemloos belijden. "Maar in zijn algemeenheid geldt dat je dat, om problemen te voorkomen, niet al te opzichtig moet doen", voegt hij er aan toe. "Je hoeft je echter niet per se bedreigd te voelen, zolang je in regio's woont waar IS geen machtsfactor meer is. Je kunt er vrij voor uitkomen dat je christen bent. Maar dat wil niet zeggen dat je daarmee overal als volwaardig burger wordt gezien. Zelf heb ik me tijdens mijn rondreis in ieder geval geen moment bedreigd gevoeld. Mijn enige angst was het verkeer! Je maakt er op de weg echt levensgevaarlijke toestanden mee. Pure chaos."
De geheel uit vrijwilligers bestaande Stichting Ismaël probeert een boodschap van hoop, leven en vernieuwing te verspreiden onder de Arabisch sprekende bevolking in het Midden-Oosten. Dat doet men in de vorm van de verspreiding van Bijbels, kinderbijbels, christelijke lectuur, noodhulp en de ondersteuning van hulpverlenings- en kerkopbouwprojecten. "Per jaar hebben we daar op basis van donaties en giften zo'n 300.000 euro voor beschikbaar", weet Jan Vreeken. "Met regelmaat bezoeken vrijwilligers van onze stichting projecten waar we onze naam aan verbonden hebben. Voor mij was het de eerste keer. Ik ben er nóg van onder de indruk".
In de door oorlogsgeweld zwaar getroffen Syrische stad Homs bezocht Vreeken samen met de daar actieve dominee onder andere een Bijbelwinkel in een islamitische wijk. "En in Noord-Irak hebben we verschillende vluchtelingenkampen bezocht waar een door Stichting Ismaël ondersteund predikantengezin pastorale hulpverlening biedt. Zijn gemeente van zo'n veertig christenen is te klein om hem te onderhouden. In deze kampen hebben we aan meer dan 1.000 gezinnen pakketten uitgedeeld, en alle gezinnen kregen een Bijbel. Zelfs aan een groep van 24 moslim politieagenten is een pakket met een Bijbel uitgereikt."
Vreeken nam ook een kijkje in de vlakbij Mosul (Ninevé) gelegen stad Qaraqosh. Daar draait het project 'Art Therapie', bedoeld om getraumatiseerde kinderen van 10 tot en met 14 jaar te helpen. Zij kunnen hun gevoelens uiten, bijvoorbeeld door te tekenen, muziek te maken of te knutselen. "In Qaraqosh mochten we aan al deze kinderen een kinderbijbel uitreiken. Ik zie de kinderen nog wegwandelen met het boek onder hun arm. Dat roerde me diep. Die acht dagen in het Midden-Oosten waren sowieso een aaneenschakeling van bijzondere momenten en ontmoetingen die ik nooit zal vergeten. Contacten met mensen die in moeilijke omstandigheden hun geloof hebben weten vast te houden. Natuurlijk besef ik dat wat we als Stichting Ismaël doen slechts een druppel op een gloeiende plaat is. Maar we blijken ook echt te kunnen helpen. De voorbeelden daarvan heb ik mogen zien en horen. Soms door het verlenen van praktische hulp, soms door het uitdelen van Bijbels, vaak ook door oprechte aandacht te geven. Gewoon van mens tot mens."
q www.stichting-ismael.nl