• Dominee Germa Rietberg nam met pijn in het hart afscheid van de 'Kliederkerk'.
• Dominee Germa Rietberg nam met pijn in het hart afscheid van de 'Kliederkerk'. Foto: Aangeleverd

'Ik ga dit werk heel erg missen'

Met pijn in het hart afscheid

asperen • "Ik ga mijn werk missen, dit is het mooiste beroep dat ik me kan voorstellen." Dat betekent overigens niet dat haar werk in Asperen van een leien dakje ging. Zeker het eerste anderhalf jaar niet. Eerder werkte ze bij het christelijk centrum voor GGZ de Hezenberg in Hattem, begon daarna als invalkracht in de oecumenische geloofsgemeenschap De Drie Ranken in Apeldoorn waar ze beroepen werd en negen jaar als predikant werkte. "Ik voelde me daar als een vis in het water." Privé-omstandigheden riepen haar naar Amstelveen, waar ze vrijwilligerswerk deed. Vervolgens werkte ze tweeënhalf jaar als 'invalpredikant' in Velsen-Zuid. "Een tijd van hard werken, maar met groot plezier."

Aan de slag in Asperen

In maart 2015 ging ze vol enthousiasme aan de slag in Asperen, maar al snel na haar intrede ontstonden er problemen. "Ik dacht dat ik alle kerkelijke gezindten wel kende, maar het was lastig hier de juiste toon te vinden." Vrij snel zou ze een baby dopen. "De datum was bepaald, de doopjurk lag klaar, de uitnodigingen waren verstuurd. Maar we moesten het afblazen. De ouders waren geen belijdende leden. Ze reageerden coulant, de boosheid kwam later. Gelukkig kon ik daar met hen over praten." De predikant sprak bovendien open over 'haar grote liefde, de zegen van haar leven', die enkele jaren voor haar komst naar Asperen overleed. "Ik dacht dat het bekend was dat wij niet 'burgerlijk' gehuwd waren. Dat bleek niet het geval en zo was ik hier volgens de plaatselijke regelingen 'illegaal predikant'. Net voor het startweekend in dat eerste jaar viel bij de gemeenteleden een brief in de bus die hen daarover informeerde. "Het deed pijn dat hierover gekletst werd. Die zaterdag waren we bij Benschop Speelplezier. Ik wilde wel onder de planken wegkruipen." Zo struikelde ze over regelingen die ze niet kende, waar ze ook nog nooit mee te maken had gehad. Nog geen idee hoe die nu ook haar zouden treffen, flapte ze het er eens uit: 'het lijkt wel of jullie slapen met de kerkorde onder het kussen!' "Als je regeltjes zo belangrijk vindt, moet je niet bij Jezus zijn. Bij Hem gaat liefde boven alles en die komt van binnenuit." Ja, ze is echt een 'fan' van Jezus. "Maar als ik dat zo zeg, is dat voor sommigen al weer ongepast. Zo praat je niet over Jezus."

Geslotenheid

Volgens de predikante zit de geslotenheid sommige inwoners van Asperen in de genen. "Asperen lag op een strategische én kwetsbare plek. De eeuwen door was het na elke ramp voor wederopbouw afhankelijk van steeds wisselende overheersers. Dan ga je diplomatiek te werk en laat je niet zien wat er werkelijk in je leeft. Dat doet mensen geen goed."

'Verdeeldheid, eigen theologieën najagen; dat is niet wat Jezus wil'

Samen met de kerkenraad werkte ze hard om haar jaren in Asperen toch tot een vruchtbare periode te maken. Dat dat lukte, was vooral het werk van 'die Stem': ze mocht niet vluchten en er niet onderdoor gaan. Een supervisor van de PKN hielp haar bij de diepte van haar wonden te komen, zodat die konden helen. Zo kon ze gehoor geven aan die 'Stem': "Ik heb je hier geroepen, ga aan het werk." En dat deed ze. "Ik heb de afgelopen vierenhalf jaar minder gedaan dan ik van plan was. Het voelt alsof ik dat nu wel zou kunnen doen. Er 'zijn' voor de jongeren die hun plek in de kerk niet kunnen vinden, aanwezig zijn op het voetbalveld en bij de activiteiten in het dorpshuis. Na anderhalf jaar ging het me wel steeds beter." En dat had effect op de gemeente. "Het Woord is gezaaid en op pastoraal gebied zijn er mooie dingen gebeurd, ik mocht mensen met pijn en verdriet begeleiden."

Kliederkerk

En de Kliederkerk ontstond. "Vier keer per jaar op zondagmiddag ontmoetten ouders, opa's en oma's en kinderen elkaar in de kerk die werd ingericht rond een thema, zoals de toren van Babel, met bouwstellingen, een kruiwagen en cementemmers. We zongen samen, luisterden rond de brandende Paaskaars naar het Bijbelverhaal en daarna aten we samen. Geweldig om mee te maken." Ook voelde ze zich vrijer om haar boodschap te brengen, die altijd ook oecumenisch is. "Verdeeldheid, eigen theologieën najagen, dat is niet wat Jezus wil. Al die aparte kerken, het is zonde van het geld en de energie. Het is onze hoogmoed al die aparte kerken in stand te houden en ons eigen nest te bewaken. Vanuit de hemel gezien bestaan die muren niet. Het gaat vooral om de boodschap van Jezus' onvoorwaardelijke liefde. Die boodschap is 'super radicaal' en vraagt ons helemaal. Dat lukt niet altijd, soms wil je het ook niet, maar het is wel onze roeping. 'Ik ben gekomen om jullie leven te brengen, opdat ook jullie elkaar leven brengen.' Dat betekent ook: voedsel voor iedereen, je deuren open voor asielzoekers en kansarmen de mogelijkheid bieden voluit mens te zijn."

Blijdschap

Bij haar afscheid overheerst de blijdschap: de moeizame start heeft zich ten goede gekeerd. "Ik ben dankbaar dat ik met een goed gevoel kan terugkijken op de ontwikkelingen in de jaren in Asperen. Het afscheid was warm, indrukwekkend en helend, voor iedereen." Nu heeft ze tijd om ramen te wassen en de 'boel' op te ruimen. "Zo'n groot huis krijg ik niet meer. Ik heb veel boeken, veel spullen, ik ga keuzes maken." Straks vertrekt ze naar haar recreatiebungalow in Winterswijk. "Daarna kijk ik wel verder. De eerste gemeenten hebben al geïnformeerd, maar het komende half jaar is een time-out. Ik preek niet, ik schrijf niet, ik zie wel wat er op me afkomt."

En nu al groeit het besef: "Ik ga dit werk missen. Heel erg missen, het denken erover, het leven eruit, al die fijne contacten. Dit is echt het mooiste beroep wat ik me kan bedenken."