• Maria van Leeuwen en Aart de Jong: 'We voeren de mooiste gesprekken'.
• Maria van Leeuwen en Aart de Jong: 'We voeren de mooiste gesprekken'. Foto: Dick Aanen

Maria en Aart waken bij terminale patiënten

Prietpraat valt weg in laatste levensfase

vianen • Maria en Aart worden als vrijwilliger ingeschakeld door de Nieuwegeinse stichting Proxima Terminale Zorg Hospice en Thuis. Ze kunnen op afgesproken momenten de zorg van de mantelzorgers overnemen.

Zo is er continu aandacht voor de zieke en kunnen de naasten even opladen. En dat is hard nodig, weet Aart uit ervaring. "Voor heel veel mensen is het gewoon niet vol te houden om elk uur van de dag zorg te verlenen aan je geliefde. Een paar dagen gaat nog, maar het wordt anders als dat weken of zelfs maanden gaat duren. Mensen zijn soms helemaal aan het eind van hun Latijn. Als een vrijwilliger van Proxima een nachtje komt waken, dan scheelt dat al heel veel. Dan kunnen ze er de volgende dag weer tegenaan."

Vrijwilligers van stichting Proxima kunnen nachten komen waken of er overdag of in de avonduren zijn. Wanneer en hoe vaak er vrijwilligers kunnen komen wordt altijd afgestemd met de familie en betrokken verpleegkundige.

Opleiding

Vrijwilligers krijgen bij Proxima een gedegen opleiding voordat zij worden ingezet voor de zorg bij mensen thuis. Ze leren alle vaardigheden die nodig zijn om mantelzorgers te vervangen, zoals helpen bij toiletgang, eten en drinken geven en uitgezette medicatie aanreiken. Maria van Leeuwen: "Het grootste deel van de training gaat over jezelf, met vragen zoals: hoe ga je met problemen om?, bezit je het vermogen om naar andere mensen te luisteren?" Daarnaast worden regelmatig bijscholingen gegeven.

Tijdens de training leren vrijwilligers ook hoe de zorg in elkaar steekt. En uiteraard worden heel wat praktische vaardigheden aangereikt. Daartoe behoort onder andere een tiltraining. Maria: "Je leert ook heel nadrukkelijk wat je niet mag doen tijdens zo'n waakdienst. We mogen bijvoorbeeld geen medische of verpleegkundige handelingen verrichten."

'Geen moeite'

Aart draait vooral nachtdiensten. En dat vindt hij geen enkel probleem. "Het kost mij geen enkele moeite. Ik doe het graag. Vooral omdat je mensen zo blij kunt maken. Tijdens zo'n waakdienst blijf ik ook echt wakker. Als er iets gebeurt, dan mag het niet zo zijn dat jij toevallig ligt te slapen. Het klinkt misschien gek, maar ik krijg energie van zo'n nachtdienst. Die nachtrust haal ik wel weer in. Gewoon overdag een paar uurtjes slapen. En 's avonds hervat ik dan weer m'n gewone ritme."

Maria waakt vooral overdag en wordt naast haar woonplaats Vianen ook vaak ingezet in buurgemeenten Nieuwegein en IJsselstein. Maria: "Het belangrijkste in dit werk is dat je er bent, dat je luistert, dat jouw aanwezigheid een geruststelling is, dat mensen zich veilig voelen."

Tijdens een waakdienst ontstaan soms mooie gesprekken. Maria: "Je bouwt vaak in korte tijd een hechte relatie met iemand in de laatste levensfase van zijn leven. Je voert gesprekken, die echt de essentie raken. Alle prietpraat valt weg. Dan blijven alleen de dingen over die echt van belang zijn."

Aart: "Ik zat pas bij een vrouw van 98 jaar. Die heeft in twee uur tijd haar hele levensverhaal aan mij verteld. Dan merk je pas wat voor vertrouwen mensen in je stellen."

Gemotiveerd

Proxima is altijd op zoek naar meer gemotiveerde en betrokken vrijwilligers zoals Maria en Aart. Vrijwilligers houden zelf de regie wanneer en hoe vaak men beschikbaar is.

Op zaterdag 12 oktober wordt van 11.00 tot 15.00 uur een open dag gehouden in het kantoor van de zorginstelling aan de Hogerhoeve 2 in Nieuwegein. Iedereen is welkom voor een kop koffie, rondleiding en een aanvullend programma. Proxima staat op woensdag 9 oktober ook met een stand op de Paardenmarkt.

q www.proxima-terminalezorg.nl