'Kwetsbare groepen moeten worden ontzien'
Politiek Geldermalsen eens over Avri
geldermalsen • Deze visie werd opgesteld door CDA-voorman Henk van Heusden. D66 gaf de voorkeur aan de eerste versie van B&W. Net als andere gemeenten in Rivierenland is Geldermalsen geschrokken van de plannen van afvalverwerker Avri om de variabele tarieven drastisch te verhogen. De commotie rond de tarieven valt samen met de nieuwe manier van afval inzamelen. Rivierenland begint komend jaar met het 'omgekeerd inzamelen', waarbij de (meeste) inwoners hun restafval – tegen betaling – naar een ondergrondse container moeten brengen. Herbruikbare grondstoffen, zoals plastic en gtf-afval worden wél opgehaald.
Als het aan de Avri ligt, stijgt het gemiddelde tarief voor huishoudens volgend jaar met vijf euro naar 204 euro. Het basistarief blijft gelijk, het variabele tarief wordt verdrievoudigd. Zo gaat het aanbieden van restafval via de grijze container van 240 liter 18,50 euro per keer kosten. De Avri verwacht dat door een betere afvalscheiding het restafval wordt gehalveerd. De tariefsverhoging wordt gezien als prikkel om tot een betere scheiding te komen. Daarnaast is de verhoging nodig door de stijgende verwerkingstarieven en dalende grondstofvergoedingen. De plannen van de Avri zorgen voor onrust, zeker nadat in de pers berichten verschenen over tariefsverhogingen tot 265%.
In de zienswijze van Van Heusden – opgesteld met inbreng van andere fracties - wordt de Avri opgeroepen beter te communiceren. "Het is van groot belang dat we draagvlak krijgen en behouden voor het nieuwe afvalbeleid. De acceptatie van de inwoners is cruciaal." Bovendien wil de raad weten of het niet mogelijk is de bedrijfsvoering efficiënter uit te voeren. Vandaar dat de raad voorstelt een onafhankelijk bureau een vergelijkend onderzoek uit te laten voeren bij andere afvalstoffeninzamelaars om te kijken of er mogelijkheden zijn om kosten te besparen. Jos Rietbergen van Leefbaar Geldermalsen ging verder en stelde voor te onderzoeken of de Avri in stand moet worden gehouden of dat het beter is om met een ander bedrijf in zee te gaan. Alleen de VVD zag heil in dat idee. In de zienswijze komen ook de tarieven aan de orde. Voorgesteld wordt de variabele heffing minimaal te laten stijgen en de basisheffing daarop aan te passen. De fracties zijn bang dat de forse stijging van de variabele kosten nadelige gevolgen heeft. "Het leidt ertoe dat de hoeveelheid zwerfafval toeneemt en er afvaltoerisme ontstaat." Ook wil de raad weten of de geplande halvering van het restafval van 120 naar 60 kilo in één keer wel haalbaar is en maakten alle fracties zich zorgen over kwetsbare groepen als ouderen, mensen met een medisch probleem en gezinnen met meerdere kinderen 'in de luiers'. Het duurt nog jaren voor er een oplossing is voor 'incontinentiemateriaal'. Tot zolang wordt dit materiaal als restafval aangeboden. Dat leidt tot hoge kosten bij deze groepen. "Dat vinden we onrechtvaardig, het getuigt niet van solidariteit." Tijdens het urenlange debat verkeerde de raad in een spagaat tussen het uitvoeren van het ingezette beleid én de zorgen over de stijgende tarieven. D66-voorman Jan de Geus baalde van alle kritiek op de Avri. "Het lijkt wel of dat de gemeenschappelijke vijand is, we zouden de wethouders aan moeten pakken; die zitten in het algemeen bestuur." De Geus gaf toe dat de communicatie 'abominabel' was. "Maar het uitgangspunt blijft dat er minder restafval komt, we moeten doorgaan met afvalscheiding. Het verhogen van de tarieven is daarvoor een prikkel." Van Heusden: "We praten erg gemakkelijk over gemiddelde bedragen. Ik kijk naar de mensen die daar ver boven zitten. Voor hen is die verhoging een straf. We moeten mensen 'meenemen' in het nieuwe beleid en solidair zijn met degenen bij wie het niet lukt." De Geus: "We zijn het eens over de kwetsbare groepen, maar we moeten het beleid wel handhaven." Klaartje de Heus (Dorpsbelangen): "Het duurt vijf jaar voor de aanpak van het incontinentiemateriaal rond is. Wij kiezen voor de kwetsbare inwoners." SGP-er Gerard Kievit en PvdA-er Annet IJff benadrukten dat het gaat om ingezet beleid. "Maar we moeten eerst de zaken goed regelen voor we de inwoners via de tarieven proberen te prikkelen", vond Kievit die ervoor pleitte kwetsbare groepen te ontzien. SGP-voorman Lourens van Bruchem: "Het schokeffect lijkt zo groot dat het niet lukt om de mensen mee te krijgen. Misschien moeten we toch iets doen aan die tarieven." Leon van Dun (Dorpsbelangen) wees erop dat het produceren van minder afval leidt tot de inzet van minder materiaal, minder personeel en dus minder kosten. "Ik zie dat niet terug." VVD-voorman Frank Broedelet stelde voor het overschot van vorig jaar van 177.000 euro te gebruiken om de tariefsverhoging te beperken. Hij kreeg daarvoor alleen steun van Leefbaar Geldermalsen. B&W namen de zienswijze – en andere suggesties - over en brengen die tijdens de vergadering van het algemeen bestuur van de Avri naar voren.