• Uitleg tijdens de rondleiding door de Alblasserwaard.
• Uitleg tijdens de rondleiding door de Alblasserwaard. Foto: Dirk-Jan de Vink

Provincie komt met Actieplan Boerenlandvogels

'Afname weidevogels stoppen'

alblasserwaard • Om te laten zien dat de aanpak begint te werken, organiseerde de provincie op 26 april een persexcursie door de Alblasserwaard.

De uitgestoken kop van de grutto steekt roestig af tegen het wuivende gras. Tegenwoordig heb je geluk als je er een te zien krijgt. Sinds 1990 nam het aantal grutto's in Zuid-Holland met zo'n 40 procent af.

In het algemeen verliezen weidevogels terrein. Hun leefgebied, met vochtig open en gevarieerd grasland, is grotendeels verdwenen. De intensivering van de landbouw speelt de weidevogels parten. Oprukkende steden, wegen, spoorlijnen, fiets- en wandelpaden maken dat de vogels zich steeds minder thuis voelen.

Ganzen

Paradoxaal genoeg zorgt het succes van het natuurbeleid voor extra problemen. De buizerd en havik zijn dol op kuikens. Hetzelfde geldt voor andere 'predatoren', zoals de vos, ooievaar, reiger en kraai. De eieren van weidevogels staan eveneens op het menu. Bovendien worden de grote aantallen ganzen verdacht van het verdrijven van weidevogels, al is het onomstotelijke wetenschappelijke bewijs daarvoor nog niet geleverd. Eén ding is duidelijk: het natuurlijk evenwicht is zoek.

Bescherming

De provincie Zuid-Holland heeft de afgelopen vier jaar 17 miljoen euro extra uitgetrokken om het probleem aan te pakken. Het beleid richt zich met name op de beste plekken, de kerngebieden. Zo heeft de provincie 200 hectare eigen grond vrijgemaakt om extra bescherming te bieden aan weidevogels.

Metingen wijzen volgens de provincie uit dat de achteruitgang van de weidevogels nog niet tot staan gebracht is: 'Hoewel de verwachting gerechtvaardigd is dat met een continuering van het ingezette beleid een stabilisering binnen enkele jaren kan worden bereikt.'

Toename

Het doel voor de grutto is een toename van 5.250 nu naar 5.500 in Zuid-Holland in 2027. Om dat voor elkaar te krijgen is de hoop gevestigd op het Actieplan Boerenlandvogels Zuid-Holland 2019-2027.

Het actieplan richt zich op maatregelen in het grasland zelf, maar ook op het onderwijs. Natuurinclusief boeren is nog niet 'mainstream'. Het landbouwonderwijs richt zich nog steeds op optimalisatie: egaliseren, Engels raaigras, bemesten, vezels aan de koeien toedienen in de vorm van ingekocht ruwvoer. Weidevogels hebben bij een dergelijke bedrijfsvoering geen prioriteit.

Marcel van den Eng en Dirk-Jan de Vink