Arjan Wemmers duikt in verhaal neergestorte Hawker Typhoon
Opnieuw herdenking Belgische piloot
alblasserdam • Nee, het verhaal is niet nieuw. En toch weten veel inwoners van Alblasserdam niet dat er een Belgische piloot van een Hawker Typhoon-gevechtsvliegtuig begraven ligt bij de oude kerktoren. Jean Vandaele kwam op 28 september 1944 om tijdens een gevechtsvlucht boven de Alblasserwaard. Samen met drie collega-gevechtspiloten nam hij enkele lichters op de Lek onder vuur toen zijn vliegtuig getroffen werd door het Duitse afweergeschut. Hij wist nog uit het neerstortende vliegtuig te springen, maar zijn parachute ging niet meer op tijd open.
Het is alweer vele jaren geleden dat er in 1995 tijdens een grote herdenking aandacht aan werd gegeven. Destijds was ook de weduwe van Jean Vandaele aanwezig. In de jaren daarna waren de plechtigheden bij het graf van Jean Vandaele in besloten kring. De Historische Vereniging West-Alblasserwaard, het 4 Mei-Comité Dodenherdenking Alblasserdam en de gemeente Alblasserdam slaan dit jaar de handen ineen om op zaterdag 28 september nogmaals zijn naam en zijn verhaal nadrukkelijk in de schijnwerpers te zetten. "Het gros van de Alblasserdammers weet niet dat dit gebeurd is", benadrukt Martin de Jong van het 4 Mei-Comité. En Peter Jan van der Giessen uit Papendrecht, die als initiatiefnemer van het monument van de Mission Belle in Nieuw-Lekkerland adviseert: "Bij de Mission Belle zagen we wat we teweeg brachten. Het leeft heel erg en het herdenken lijkt steeds belangrijker te worden."
Desondanks was er een inwoner van Molenaarsgraaf voor nodig om het eerste zetje te geven. Arjan Wemmers, mede-initiatiefnemer van herdenkingsplekken in Bleskensgraaf en Brandwijk, was daar verantwoordelijk voor. "Tijdens de onthulling van het monument in Bleskensgraaf ben ik in contact gekomen met Jan Terlouw. Hij zag destijds de Hawker Typhoon neerstorten en was als eerste bij het lichaam van Jean Vandaele. Dat heeft diepe impact op hem gehad. Na de oorlog heeft hij veel materiaal verzameld. Hij heeft me op het spoor gezet om hiermee verder te gaan."
De afgelopen jaren zijn er tijdens baggerwerkzaamheden brokstukken van de Hawker Typhoon teruggevonden. "Maar veel belangrijker zijn de verhalen en de mensen die daarin voorkomen", vult Arjan, in het dagelijks leven werkzaam in de explosieven opsporingssector voor het bedrijf Euroradar in Hardinxveld-Giessendam, aan. Die verhalen zullen dit jaar op en rond de herdenking op 28 september opnieuw verteld worden. "Zo komt er een tentoonstelling, een gedenkbord en we houden op 4 september in de Havenkerk een lezing", vertelt Ruud Boele, voorzitter van Historische Vereniging West-Alblasserwaard. "Daarnaast willen we de jeugd er nadrukkelijk bij betrekken. We zijn nu daarom bezig met het samenstellen van een lesbrief die op de basisscholen ingezet kan worden."
Arjan Wemmers haalde de afgelopen maanden ook de banden met het nog steeds bestaande 609 Squadron, waar Jean Vandaele onderdeel van uitmaakte, aan. "En ik heb contact gehad met onder anderen zijn kleindochter. Zij waarderen het zeer dat we hem op deze manier herdenken en er zullen op 28 september ook familieleden aanwezig zijn tijdens de plechtigheid."
Geurt Mouthaan