• De dagrapporten uit een ver verleden.
• De dagrapporten uit een ver verleden. Foto: F. Verweij

Dagrapportenboek van de politie van Alblasserdam

Hoe de politie Alblasserdam de Watersnood beschreef

De rapporten dateren van 25 oktober 1952 tot en met 4 april 1962. De toen in Alblasserdam werkzame politiemensen schreven dagelijks en vaak van uur tot uur met een kroontjespen de gebeurtenissen op. En op iedere bladzijde staat wel iets interessants vermeld. Zoals boetes die werden opgelegd, aangiftes van diefstal en baldadigheid, maar ook een man van 80 jaar die uit de speeltuin op de Dam werd verwijderd, omdat deze meisjes observeerde waarvan tijdens het spelen op de toestellen de bovenbeentjes bloot kwamen en het ondergoed te zien was.

Een belangrijke datum in deze boeken is natuurlijk 1 februari 1953. Wat werd er 65 jaar geleden opgetekend? We willen het u niet onthouden. We beginnen op 31 januari 1953. Om 15.00 uur wordt een schoorsteenbrand gemeld in een woning aan de Koningin Julianaweg. De oorzaak was het stoken van vette kolen. De brandweer had de brand in enkele minuten onder controle en er was weinig schade.
Wie had toen gedacht, dat er om 23.00 uur ’s avonds al opgeschreven werd dat tijdens surveillance geconstateerd was dat het water in de rivier de Noord een abnormale hoogte had bereikt. Terstond werden alle bewoners van de langs de dijk en het Zuiderstek gelegen woningen gewaarschuwd en waar mogelijk de helpende hand geboden. Om 23.45 uur werd de telefooncentrale te Dordrecht opgebeld en verzocht de gemeente Alblasserdam de gehele nacht van straatverlichting te voorzien. Hieraan is gevolg gegeven.

Dan wordt het 1 februari 1953 en ’s nachts om 01.00 uur wordt de groepscommandant en de burgemeester van het dreigende gevaar in kennis gesteld. De burgemeester kondigde omstreeks 02.00 uur de algehele alarmtoestand af. Sirenes en kerkklok werden in werking gesteld en alle mannen ingeschakeld voor het aanbrengen van de keerplanken in de dijk. Het Zuiderstek liep volkomen onder water. Om 04.00 uur werd in opdracht van de burgemeester alle reserve politiemensen, woonachtig in Alblasserdam ingeschakeld. Totaal betrof dit elf man. Van enkelen stonden hun huizen ook onder water. Het blok op de Noord werd gesloten. Omstreeks 04.15 uur geruchten dat de dijk in Papendrecht was gebroken. Chauffeur Veen werd met de auto van Mej. J. Smid ingedeeld voor assistentie en vervoer politiepersoneel. De Owmr. van Antwerpen en Wmr.I Dubbeldam constateerden te Papendrecht (Noordhoek) dat het bovengedeelte van deze dijk was weggeslagen en het water door een gat van ongeveer 30 meter met geweld de Alblasserwaard binnenstroomde. De burgemeester gaf opdracht, dat alle bewoners van de wijk Dam en Kinderdijk zich naar hoger gelegen gebieden in de gemeente moesten begeven. Bij dit alles werd de politie volledig ingeschakeld. Verdere diensten, zoals regeling verkeer, handhaving van orde en alle verdere voorkomende politiediensten werden zowel door de beroeps als reserve politie 'met inzet van volle persoon verricht'. Zondagmorgen dreigde er ernstig gevaar voor het doorbreken van de dijk bij het Zwarte Paard. Met inzet van alle beschikbare krachten is erger voorkomen. De gehele zondag werd door al het personeel doorgewerkt. Om 24.00 uur stelt de groepscommandant een dag- en nachtploeg in. De volgende dag komt de agent van gemeentepolitie ’s Gravenhage die hier met verlof was vrijwillig assistentie verlenen en tevens worden er 34 dienstplichtige militairen ingeschakeld voor dag- en nachtdiensten.

In de boeken staan nog veel meer interessante voorvallen, zoals opgelegde boetes voor het negeren van het verbod om stil te staan op de Dam. Jongelui uit Alblasserdam en Hendrik Ido Ambacht kwamen avond aan avond op de Dam om te flaneren.

Zo lees ik al bladerend door deze boeken, dat er in die vierenveertig jaar dat ik dit werk al doe, er inderdaad bijna niets is veranderd. Behalve de dijken. Die zijn sterker en hoger geworden.