• De overhandiging van het rapport over het Groene Hart.
• De overhandiging van het rapport over het Groene Hart. Foto: REMCO ZWINKELS

'Pas waterpeil aan aan ondergrond'

regio • Maak van het Groene Hart een gevarieerd landschap, waarbij het type veenbodem het waterpeil bepaalt en het soort landgebruik.

Deze boodschap gaven de Provinciaal Adviseurs Ruimtelijke Kwaliteit van Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland mee bij hun pleidooi voor de aanpak van de bodemdaling in het Groene Hart. Hun pleidooi is tegenovergesteld aan de huidige aanpak waarin het waterpeil wordt aangepast aan de agrarische functie. Het Groene Hart kent nu een overwegend uniform waterbeheer, ondanks grote verschillen in de ondergrond. Afhankelijk van de focus van het beleid (landbouwproductie, biodiversiteit of CO2-reductie) schetsen de provinciale adviseurs drie mogelijke ambitieniveaus voor bodemdaling (vertragen, stoppen of aangroeien). Het onderzoek laat zien welke vormen van grondgebruik het beste bij de ambitieniveaus passen en welke opbrengsten de boeren daarbij kunnen verwachten. De sleutel om het tij te keren ligt daarin vooral bij het waterbeheer. Een nieuw inzicht is dat de grootschalige vernatting een te simpele voorstelling van zaken is. De kern van het advies is het waterpeil aan te passen aan de ondergrond en het gebruik van de bodem volgend te maken aan het waterpeil. Daarnaast adviseren zij onder andere meer gebiedseigen water te bergen en te kijken naar, zo nodig extra, toevoer van water uit het oosten. Maatschappelijke opbrengsten zoals C02-reductie, waterberging, natuurontwikkeling en energieproductie spelen een rol in de nieuwe verdienmodellen. Als resultaat zien zij een landschap ontstaan met nog altijd traditionele melkveebedrijven en groene weides, maar ook alternatieve landbouwvormen zoals natte teelten en uiteenlopende natuurtypen.