Proef grofzandbarrière voor Gameren gestart
gameren • Drie aannemers gaan voor Waterschap Rivierenland proeven doen met grof zand om te voorkomen dat water onder dijken door stroomt. Medio 2020 zijn de proeven afgerond en kiest het waterschap één aannemer om de techniek uit te voeren voor dijkversterking in Gameren.
Het is een unieke gebeurtenis in de aannemerswereld: de gezamenlijke start van de maakbaarheidsproef voor de grofzandbarrière. Waterschap Rivierenland organiseert samen met drie aannemerscombinaties een zogenaamde project startup. De drie partijen zijn Van Oord en Wicks, Combinatie Van de Wetering Cultuurtechniek B.V., Vissers Ploegmakers B.V. en FPH Ploegmakers B.V. en De Dijkenbouwers: Martens en Van Oord en Van der Ven. Zij gaan op drie verschillende proeflocaties aan de slag met verschillende technieken om een grofzandbarrière te maken.
Doel van dit project is om de maakbaarheid te testen van deze innovatieve maatregel tegen piping. Bij piping stroomt water via een zandlaag onder een dijk door en komt het achter de dijk weer omhoog. Na verloop van tijd kan het water zand meevoeren en begint er een kanaal (pipe) onder de dijk te ontstaan. Als dit proces langer doorgaat, kan uiteindelijk de dijk instorten.
Om een grofzandbarrière te maken wordt een sleuf van grof zand onder de dijk ingebracht. Het aanwezige fijne zand wordt vervangen door grover zand. Het grove zand werkt als een filter dat het water doorlaat en de zandkorrel tegenhoudt. Dit voorkomt het ontstaan van de ondergrondse kanalen. Een grofzandbarrière is een doorontwikkeling van verticaal zanddicht geotextiel, dat al op diverse locaties wordt toegepast. Het is voor het eerst dat deze techniek wordt gebruikt in een dijkversterkingsproject. Een sleuf van grof zand is sneller, goedkoper en milieuvriendelijker dan andere methodes. Een extra berm naast de dijk kost ruimte. Een stalen damwand in de dijk is duurder dan de grofzandbarrière en minder duurzaam.
Kennisinstituut Deltares heeft de grofzandbarrière uitgebreid getest op laboratoriumschaal. Na maanden van testen met proefopstellingen blijkt de uitvinding ook op grote schaal te werken. De vervolgstap is om te kijken of het ook maakbaar is in de praktijk.
De proef is onderdeel van het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). De komende jaren versterkt het HWBP in Nederland ruim 1.100 kilometer aan dijken.