• Cineast Jos Kruisbergens.
• Cineast Jos Kruisbergens. Foto: Thymen Schippers

Nieuwe film over Heerewaarden: 'Beeld van een verdwenen wereld'

Nieuwe film over Heerewaarden

heerewaarden • Cineast Jos Kruisbergen en zijn geluidsman Geert Megens waren jarenlang te gast op het 'eiland' Heerewaarden. En dat leidde uiteindelijk tot de anderhalf uur durende filmdocumentaire 'Heerewaarden: beeld van een verdwenen dorp'. De film gaat over het dagelijks leven in voorbije jaren, het boerenleven, het verenigingsleven, het dorpsleven.

Bijzondere momenten waren er natuurlijk ook. In 1993 leek het erop dat Heerewaarden zou moeten evacueren. Niet vanwege het hoge Waalwater maar omdat het deze keer de Maas was die flink opspeelde. Er lagen al zandzakken voor het gemeentehuis. Jos Kruisbergen meldde zich in het crisiscentrum. "Radio, krant en het journaal waren er. Meer niet, de commerciële omroepen bestonden toen nog niet", herinnert hij zich. Heerewaarden werd volledig afgesloten van de buitenwereld. Alle pers moest opstappen, maar burgemeester Henk Spoelstra maakte een uitzondering voor Kruisbergen. Uiteindelijk hoefde Heerewaarden niet te evacueren. Ook niet in het bijna-watersnoodjaar 1995 toen het hele riviergebied werd ontruimd, behalve dan Heerewaarden. Wel werden er strobalen bovenop de Maasdijk gelegd. Burgemeester Spoelstra was trots dat hij zijn mensen op de terp van Heerewaarden had kunnen laten blijven. Met enige regelmaat heeft Jos Kruisbergen toen voor RTL reportages gemaakt en in die periode ontstond er een warme band met de burgemeester en de rest van de inwoners.
Met zijn Heerewaardense vriend Willie Vermeulen besprak hij later tijdens een feest het plan om een documentaire te maken. Want het was wel een héél bijzonder dorp, had Willie hem verteld.
Sientje Rooijens vertelt in de film dat het hard werken was op de steenoven. "Het was allemaal armoede. Als de week voorbij was, kreeg je een tonneke turf'. Dat moest je zelf nog met de kruiwagen naar huis brengen." En in de winterdag ging alles op de lat, mijmert ze. Want dan was er geen werk op de steenoven. Pas in de zomer kon de rekening van de winkelier worden betaald. "Nee, ik hoop dat de tijd van vroeger niet terug komt." De Heerewaardense palingvissers trokken 's zomers met hun schokkers naar Duitsland. Maar in de winterdag liepen ze bij huis. Ze verdienden dan een paar centen op de werf. Boeren moesten hun vee op de boot zetten om de dieren op de Bossche veemarkt te krijgen.
Gradus Lam zorgt in de documentaire voor veel humor en loopt als rode draad door de film. Trots op het Wereldkampioenschap dat hij met zijn pony's behaalde. Als de dag komt dat Heerewaarden als zelfstandige gemeente wordt opgeheven, is dat een schok voor hem, en voor veel anderen in het dorp.

Première

De film gaat in première tijdens de jaarlijkse donateursavonden op 8, 9 en 10 maart van Tweestromenland in Beeld en Geluid in cultureel centrum D'n Bogerd in Druten. Tweestromenland in Beeld en Geluid bestaat dit jaar 25 jaar. De stichting heeft als doel om het wonen, leven, werken en recreëren in en rond het Land van Maas en Waal op beeld vast te leggen. De medewerkers doen dit belangeloos. De stichting is afhankelijk van bescheiden subsidies van de Maas en Waalste gemeentes.

Meer informatie en een korte trailer staat op de website:

q www.2bg.nl

Ruud Stoeten