Een Marialegende en een
spokende dominee in Brakel
Brakel kent een lange geschiedenis van wonderlijke verhalen en legenden. Het oudste verhaal dat ik ken, is een Marialegende die zich afspeelde rond de kerstdagen van het jaar 1382.
Een jonge man, Jan die Here genaamd, had te lijden aan een ziekte, die we tegenwoordig als een vorm van epilepsie zullen herkennen. In die tijd noemde men de ziekte Sint-Jansongemak en men zag het als bezetenheid van de duivel.
De ouders van de jongen waren diepbedroefd en ten einde raad riepen zij de Heilige Maagd Maria om hulp. De gebeden werden verhoord en Jan
genas.
Moeder Liesbet ondernam daarop een bedevaart naar 'Onser Sueter Vrouwen van Tsertogenbosch', waar zij het gewicht van Jan in wijn en graan offerde aan de Moeder Gods.
Het wonderverhaal werd opgetekend in het Mirakelboek van de Sint Jan
in Den Bosch. Vanaf de protestan
tisering in de zestiende en zeventiende eeuw bleek Brakel vruchtbare grond voor de nieuwe leer. Nog in de achttiende eeuw trokken sommige predikanten tijdens hun zondagpreek fel van leer tegen de Roomse Kerk.
Onder hen was ds. J. Jeanette wellicht de meest saillante figuur. Hij bewoonde het fraaie huis het Spijker, dat hij in 1763 gekocht had van de heer van Brakel, en was maar liefst een halve eeuw voorganger in dat dorp. Vanaf de kansel ging de dominee zo te keer, dat de inwoners van het dorp hem zelfs nog na zijn dood zagen ronddolen.
Bewoners van het Spijker weten dat 'het spook van de oude dominee elk jaar op de dag van zijn uitvaart' verschijnt in het huis dat hij bewoonde.