• Lienke Roos filmde onder andere bij het jaarlijkse voetbaltoernooi van de buurtouders.
• Lienke Roos filmde onder andere bij het jaarlijkse voetbaltoernooi van de buurtouders. Foto: Lienke Roos

Debatavond Al Amal, Raad van Kerken en Kompas

'Integratie komt van twee kanten'

zaltbommel • Om de huidige problematiek rond integratie van vluchtelingen te begrijpen, is het nuttig om naar het verleden te kijken. Dat vindt Lienke Roos, die een documentaire maakte over de integratie van de Marokkaanse gemeenschap in Zaltbommel.

De 22-jarige Lienke heeft op het Cambium in Zaltbommel gezeten en studeerde daarna aan het University College in Maastricht. Haar afstudeerscriptie ging over de integratie van de derde generatie Turken en Marokkanen in Nederland. "Ik heb daarvoor veel gesprekken gevoerd met jongeren op middelbare scholen", vertelt ze. Terwijl ze werkte aan haar scriptie zag ze veel overeenkomsten met de huidige problematiek rond integratie van vluchtelingen. 'Hier wil ik mee verder', dacht ze. En omdat beeld volgens haar meer impact heeft dan geschreven woord en meer mensen bereikt, ging ze aan de slag.

Buurtvader

Ze kwam in contact met de Marokkaanse vereniging Al Amal in Zaltbommel en liep een paar avonden mee met de buurtvaders. Het plan voor een documentaire kreeg steeds meer vorm en vorig jaar begon ze met filmen. Het eerste interview was met voormalig burgemeester Albert van den Bosch van Zaltbommel. In de periode rond 2009 escaleerde de situatie in zijn stad behoorlijk. Marokkaanse jongeren zorgden voor veel overlast, de burgemeester sloot het buurthuis in de Philipsschool en liet het gebouw zelfs slopen. Van den Bosch en zijn gezin werden bedreigd, moesten worden beveiligd en er kwamen camera's voor zijn huis te hangen. Zaltbommel kwam hierdoor landelijk in het nieuws.

De rust is weer teruggekeerd in de stad. "Het gaat veel beter", concludeert Lienke. "De Marokkaanse gemeenschap, de gemeente, Woonlinie en diverse instanties hebben daar hard aan gewerkt. Je ziet dat integratie niet inhoudt dat alleen bepaalde bevolkingsgroepen zich aan Nederland moeten aanpassen, maar dat integratie van twee kanten komt."

Naast haar interview met Van den Bosch, heeft Lienke ook gesproken met de huidige wijkagente Patricia Allards, de buurtouders Amar Rahou en Said Kaaouass en met een jongere, Zaid Zeamari, die inmiddels 25 jaar is. In de documentaire wisselen die interviews elkaar af met beelden van multiculturele bijeenkomsten in Zaltbommel. Zoals de wekelijkse ronde van de Buurtouders, de jaarlijkse bijeenkomst op Burendag bij de moskee aan de Vergtweg en een door de buurtouders georganiseerd voetbaltoernooi. "Problemen met hangjongeren zullen er altijd blijven", denkt Lienke. "Maar door met elkaar in gesprek te blijven, hoeft het niet uit de hand te lopen. Ik zie daar ook een grote rol in voor de middelbare scholen."

Nour Ajoum

Voor haar documentaire werkte Lienke onder andere samen met Nour Ajoum, een vluchteling uit Syrië, die hard werkt aan een nieuw bestaan in Nederland. Hij is in de Bommelerwaard onder meer bekend door zijn wekelijkse column in het Carillon en zijn werk voor Elliz in Company. "De samenwerking met Nour gaf een extra dimensie aan de documentaire", vertelt de filmmaakster. "Want ook tussen ons kwamen de verschillen in cultuur naar voren. Hij hield mij met beide benen op de grond." Via crowdfunding zamelde Lienke geld in om een cameraman en geluidsman in te huren, waarmee ze de film kon afronden.

De film met de titel 'Tweespraak' gaat op donderdag 15 maart in première tijdens een debatavond in Zaltbommel. De film duurt 40 minuten en daarna gaat Henk Veltkamp aan de hand van stellingen in gesprek met de aanwezigen. De avond vindt plaats in de aula van het Cambium College De Waard aan de Oude Bosscheweg 2. De aanvang is 19:30 uur, iedereen is welkom. "Ik hoop dat er veel mensen op af komen", zegt Lienke. "En dat iedereen daar de vrijheid voelt om zijn of haar mening te geven."

Britta Alink