'Herkenning is als een oase'
Praten over misbruik helpt
lexmond • Maximaal zes deelnemers, zwijgen mag ook en veiligheid staat voorop. Dat typeert de gespreksgroep voor vrouwen met traumatische jeugdervaringen die in de Alblasserwaard start.
De groep valt onder Iris, een landelijke organisatie die vrouwen na een onveilige jeugd wil helpen. Geke Smal uit Nieuw-Lekkerland en Adrianne Vroegindeweij uit Lexmond gaan de gesprekken leiden. Adrianne was in 2005 in Ede zelf deelnemer van een gespreksgroep van Iris. "Ik heb een aardig traumatisch verleden, dat was ik toen al lang aan het verwerken. Vooral met therapie. Maar lotgenotencontact is heel anders. Daar krijg je antwoord op vragen als: is het normaal dat ik dit zo voel, waar loop jij tegenaan? Ik kon er mezelf zijn. Daarom ben ik ruim tien jaar deelnemer geweest."
Groep opzetten
Toen de ervaringsdeskundige van de groep in Ede vertrok, ging Adrianne samen met een hulpverleenster de bijeenkomsten leiden. Ze was intussen naar Molenaarsgraaf verhuisd. "Ik wilde ook graag in de Alblasserwaard een groep opzetten. In contacten hier ontmoette ik vrouwen met traumatische jeugdervaringen."
Omdat Adrianne contextueel pastoraat studeerde en werkt als pastoraal counselor, is ze niet alleen ervaringsdeskundige maar ook hulpverlener. Voor een Alblasserwaardse groep zocht ze een andere ervaringsdeskundige om samen met haar de bijeenkomsten te gaan leiden. Ze vond Geke Smal bereid om mee te doen.
Iris is een christelijke organisatie, het geloof zal dan ook volop ter sprake komen tijdens de ontmoetingen. Als pastoraal counselor weet Adrianne hoe slachtoffers het geloof bij hun herstelproces kunnen betrekken. "Door Gods liefde kun je tot een dieper herstel komen", weet ze uit ervaring. Geke: "We zijn geen therapeutische groep, maar praten werkt wel therapeutisch. Waar je in de hulpverlening niet verder komt, kan deze groep helpen."
Welke rol speelde het geloof bij hun eigen herstel? Adrianne: "Diepe troost heb ik meer van God ervaren dan van hulpverleners." Geke: "Hulpverlening heeft mij geleerd om grenzen te stellen, God heeft me geleerd om lief te hebben en mezelf geliefd te weten. Jezelf weer leren liefhebben is een genezing die alleen God in je hart kan bewerken."
Aanvankelijk kan het geloof juist als ballast worden ervaren. "Veel vrouwen die bijvoorbeeld door pa, broer of opa zijn misbruikt, kunnen een negatieve link met God hebben", zegt Adrianne. Geke: "Een veelgehoorde vraag is: Als God zo'n liefdevolle Vader is, waarom heeft Hij het niet gestopt?" Geke en Adrianne zelf zijn niet in hun gezinnen van herkomst misbruikt.
Hoop
Adrianne benadrukt dat niets verplicht is. "Ik heb in mijn eerste jaar als deelnemer niets over mijn trauma's verteld. Toch had ik er toen al wat aan; de herkenning was belangrijk. Ik merkte dat ik niet gek was, dat sommige andere slachtoffers in een winkel ook direct de andere klanten scanden. Waar loopt iedereen, die meneer stond net bij de appels, waar is hij? De herkenning is als een oase, je bent niet meer alleen. En aan leden die al ver waren in hun verwerking zag ik dat er hoop is."
Ook Geke vindt praten met lotgenoten waardevol. "Als een lotgenoot zegt dat misbruik niet normaal is, betekent dat meer dan wanneer een hulpverlener dat zegt. Waarom? Omdat er ook altijd een schuldgevoel zit, slachtoffers denken: ik had het misschien tegen kunnen gaan. Als iemand die in exact dezelfde positie zat zoiets zegt, denk je: zij heeft recht van spreken."
De eerste bijeenkomst is in september. Eens in de maand komen de leden samen. Zowel de leiding als de deelnemers hebben geheimhoudingsplicht. De doelgroep bestaat uit vrouwen die al jong slachtoffer waren van mishandeling of emotionele verwaarlozing, incest of seksueel misbruik. Ook niet-christenen zijn welkom. Aanmelden kan bij Marieke Kaai van Iris: 0318-501901.
Anne Marie Hoekstra